Tirana me cilësinë më të keqe të jetesës në Europë

Tirana renditet e 175-a nga 231 qytete kryesore në botë, për cilësinë e jetesës në 2019, sipas një indeksi tëpërvitshëm të kompanisë këshilluese Mercer, që e bën vlerësimin duke u bazuar në 39 kritere të ndryshme. Në krahasim me një vit më parë, Shqipëria është përmirësuar me një vend, ndërsa mbetet e fundit, jo vetëm në rajon, por edhe në Europë.

Kryeson listën rajonale Zagrebi i 98, më pas Beogradi renditet i 139, Sarajeva e 156 (përmirësim me tre vende), Shkupi renditet i 161.

Qyteti më i mirë për të jetuar në botë vijon të jetë Vjena e Austrisë, e ndjekur nga Zyrihu në Zvicër, Mynih në Gjermani, Vancouver në Kanada, Auckland-Zelanda e Re, Düsseldorf-Gjermani, Frankfurt-Gjermani, Kopenhagen-Danimarkë, Gjeneva-Zvicër, Basel-Zvicër. Ka një mbizotërim të qyteteve europiane, që janë tre të parat në botë.

Nga qytetet italiane, më i miri për të jetuar është Milano, në vend të 41, e ndjekur nga Roma (56), ndërsa nga greket, Athina në vend të 89.

Pesë qytetet më të këqija në botë janë Khartoum (Sudan); Port au Prince (Haiti); Sana’a (Yemen Arab Republic) Bangui (Central African Republic) dhe i fundit e mbyll listën Bagdati në Irak.

Vëzhgimi i Mercer është një nga më të plotët të llojit të tij në botë dhe kryhet çdo vit për t’u mundësuar kompanive multinacionale dhe organizatave të tjera që të kompensojnë punonjësit në mënyrë të drejtë kur i caktojnë ata në detyra ndërkombëtare. Përveç të dhënave të vlefshme për cilësinë e jetesës relative, studimi i Mercer jep vlerësim për më shumë se 450 qytete në mbarë botën; kjo renditje përfshin 231 nga këto qytete.

Mercer ofron renditjen e përvitshme mbarë botërore rreth standardeve të jetesës nga studimet më të fundit të “Worldwide Quality of Living Surveys”. Raportet individuale sigurohen për çdo qytet të vrojtuar ku përdoren indekset krahasuese të cilësisë së jetesës ndërmjet qytetit bazë dhe qytetit mikpritës, sikundër janë krahasimet me shumë qytete. Kushtet e jetesës janë analizuar në bazë të 39 faktorëve, grupuar në 10 kategori:

-mjedisi politik dhe shoqëror (stabiliteti politik, krimi, zbatimi i ligjit, etj.)

-mjedisi ekonomik (rregulloret e këmbimit të monedhës, shërbimet bankare)

-mjedisi socio-kulturor (disponueshmëria e medias dhe censura, kufizimet në lirinë personale)

-shërbimi mjekësor dhe shëndetësor (furnizimet mjekësore dhe shërbimet, sëmundjet ngjitëse, kanalizimi, hedhja e mbeturinave, ndotja e ajrit, etj.)

-shkollat dhe arsimi (standardet dhe disponueshmëria e shkollave ndërkombëtare)

-shërbimet publike dhe transporti (energjia elektrike, uji, transporti publik, bllokimet e trafikut, etj.)

-vendet për argëtim (restorante, teatro, kinema, qendra sportive dhe të kohës së lirë, etj.)

-mallrat e konsumit (disponueshmëria e artikujve ushqimorë/ artikuj të konsumit të përditshëm, makina, etj.)

-strehimi (strehimi me qira, pajisje shtëpiake, mobilie, shërbimet e mirëmbajtjes)

-mjedisi natyror (klima, regjistrime të fatkeqësive natyrore)

Këtë vit, Mercer siguron një renditje të veçantë për sigurinë personale, e cila analizon stabilitetin e brendshëm të qyteteve; nivelet e krimit; zbatimin e ligjit; kufizimet në lirinë personale; marrëdhëniet me vendet e tjera dhe lirinë e shtypit. Siguria personale është gur themeli i stabilitetit në çdo qytet, pa të cilin biznesi dhe talenti nuk mund të lulëzojnë. Këtë vit, Europa perëndimore dominon renditjen, me Luksemburgun e quajtur si qyteti më i sigurt në botë, e ndjekur nga Helsinki dhe qytetet zvicerane të Bazelit, Bernës dhe Zyrihut. Sipas renditjes së sigurisë personale të Mercerit në vitin 2019, Damasku renditet në vendin e 231 dhe Bangui në Republikën e Afrikës Qendrore shënoi vendin e dytë më të ulët në vendin e 230-të.

Apeli i qyteteve si një vend për të jetuar dhe punuar është një aspekt kyç i tërheqjes së talenteve, si dhe bizneseve globale dhe lokale, thekson raporti. Për të përmirësuar cilësinë e jetesës së një qyteti, Mercer sugjeron të adresohen pyetjet e mëposhtme:

-Si po e orienton qyteti rritjen dhe si po e promovon globalisht

-A është qyteti i ndërlidhur mirë me infrastrukturën e transportit dhe komunikacionit

-A krijon qyteti mjedise për të tërhequr talentet që të jetojnë aty