Nga Luljeta Progni
Asnjëra prej palëve në politikën shqiptare, as mazhoranca as opozita, nuk u ngutën për të miratuar shtatë ligjet e reformës në drejtësi, të domosdoshme për ta bërë funksionale këtë reformë. “Entuziazmi” i 21 korrikut, ku u miratua me 140 vota reforma në drejtësi, u venit shpejt.
Një venitje që tregoi se vota unanime për reformën në drejtësi ishte më shumë një zgjidhje e diktuar nga ndërkombëtarët, se sa një vullnet i lirë i shumicës së deputetëve të Kuvendit të Shqipërisë. Nëse “entuziazmi” nuk do të shuhej aq shpejt, konsensusi i natës së 21 korrikut do të kishte vazhduar më tej në miratimin e shtatë ligjeve të reformës në drejtësi.
Janë ligje që do të duhej të ishin miratuar në seancën e 28 korrikut, vetëm një javë pas miratimit të reformës në drejtësi. Nw fillimin e asaj jave, 27.al pyeti pranë dy palëve, shumicës dhe pakicës se kur do të mblidhej seanca për miratimin e shtatë ligjeve të reformës.
Pa asnjë lloj ngutje dhe pothuajse në unanimitet të plotë, deputetë shumë të rëndësishëm të mazhorancës dhe opozitës në Komisionin e Reformës në Drejtësi, deklaruan se shtatë ligjet do të miratoheshin në shtator. Duket se ky vendim ishte marrë me konsensus mes palëve me pretekstin, se opozitës i duhej kohë për të shqyrtuar ligjet që ishin përgatitur pa praninë e opozitës në Komisionin e Reformës në Drejtësi.
Por, në këtë moment ndërhynë sërish ambasadorët, tepër aktivë në procesin e miratimit të Reformës në Drejtësi. Ambasadorja e BE-së, Romana Vllahutin, kërkoi me urgjencë miratimin e shtatë ligjeve brenda legjislaturës, pra brenda muajit korrik. Kjo nuk ndodhi.
Në konsensus të plotë mes tyre, mazhoranca dhe opozita, ose PS, PD dhe LSI e shtynë seancën e miratimit të reformës, duke e lënë të hapur edhe legjislaturën e shkuar përtej të gjitha afatave kohore normale.
Të shtunë, kryetari i Kuvendit thirri Konferencën e Kryetarëve për të përcaktuar seancën e jashtëzakonshme parlamentare për miratimin e shtatë ligjeve të reformës në drejtësi. Nëse gjithçka shkon mirë, miratimi i këtyre ligjeve do të ndodhë javën e ardhshme, pra në fund të gushtit, një muaj më vonë se sa ishte parashikuar.
Në këtë mënyrë mazhoranca dhe opozita kanë shtyrë me një muaj nisjen e zbatimit të reformës në drejtësi, duke rrezikuar edhe djegien e fondeve të BE-së për ngritjen e infrastrukturës për zbatimin e kësaj reforme. Kjo shtyrje, pra miratimit të shtatë ligjeve rrezikon gjithashtu edhe hapjen e negociatave të Shqipërisë me BE-në, pasi qëndrimi i Brukselit është i qartë: jo vetëm miratimi, por zbatimi i reformës në drejtësi i hap rrugë hapjes së negociatave.
Mund të përsëritet justifikimi sipas traditës së politikës shqiptare, ku opozita është në linjën e vet, sepse nuk do të dëshironte t’i jepte Ramës kënaqësinë e të qënit kryministër në momentin e hapjes së negociatave të Shqipërisë me BE-në. Në këtë proces vonese ka kontribuar edhe mazhoranca, pasi as LSI, as PS nuk dhanë shenja se donin të miratonin sa më parë shtatë ligjet e reformës në drejtësi, për ta bërë atë funksionale sa më parë.
Problemi kryesor duket se vazhdon të jetë procesi i vetingut, ndërkohë që problematikës së zbatimit të këtij procesi po i bashkangjiten disa të tjera, siç është ai i debatit të hapur së fundmi për nje nen të parashikuar në ligjin për Prokurorinë Speciale që prek lirinë e medias, e cila pretendohet nga të gjitha palët, se ka hyrë në mënyrë gati enigmatike në propozimet e ligjeve të reformës në drejtësi dhe duket si e qëllimshme për të vonuar sa më shumë procesin e zbatimit të reformës në drejtësi, kryesisht atë të vetingut.
Nevoja për ta shtyrë sa më shumë në kohë zbatimin e reformës në drejtësi është e të gjitha palëve politike, sepse asnjëra palë nuk ka dëshirë që gjyqtarët të bëhen të pavarur, pasi kjo do të thoshte se mëkateve të politikës do t’u vinte rradha e gjykimit. Por, në fund të fundit ky është qëllimi i reformës në drejtësi, e nëse kjo reformë nuk e arrin këtë qëllim, atëhërë beteja e ndërkombëtarëve për ta miratuar këtë reformë nuk merr asnjë kuptim.