Nga Boiken Abazi
Edi Rama dhe Gent Cakaj u deklaruan sot publikisht duke thënë se Greqia ka të drejtë të zgjerohet tani në Detin Jon me 12 milje sepse edhe Shqipëria e ka ushtruar këtë të drejtë në vitin 1990, duke e depozituar zgjerimin në OKB. Ku qëndron hileja në dëm të interesave kombëtare në këto dy deklarata?
1. Shqipëria ka ushtruar të drejtën e saj për të zgjeruar kufijtë detarë 12 milje në vitin 1990, duke e depozituar këtë akt në OKB (shiko dokumentin bashkëngjitur) nisur nga vija bregdetare e dheut kontinental shqiptar dhe nga ishulli i Sazanit. Ishulli i Sazanit ka përballë në lindje dheun kontinental shqiptar, dhe larg në perëndim ka Italinë. Nuk ka formacione gjeografike të shteteve të tjera mes ishullit të Sazanit dhe dheut kontinental shqiptar, apo mes ishullit të Sazanit dhe Italisë. Për më tepër, ishulli i Sazanit ndodhet në kufirin jugor të Detit Adriatik.
2. Ishulli grek thuajse i pabanuar i Otonit, në veri të ishujve të arqipelagut të Korfuzit në Detin Jon, nuk lidhet me dheun kontinental grek, por ka përballë në lindje dheun kontinental shqiptar dhe larg në perëndim Italinë. Otoni ne Detin Jon është në një situatë krejt ndryshe nga Sazani në Detin Adriatik. Prandaj, për ishuj si Otoni nuk mund të ketë zgjerim automatik me 12 milje, por nevojiten negociata. Arqipelagu i Korfuzit dhe ishulli i Otonit, me pretendimin për zgjerim 12 milje në Detin Jon, po trajtohen deklarativisht nga Greqia sikur të kishin fuqi të plota për zgjerim kufijsh detarë dhe zona ekonomike të barabarta me dheun kontinental shqiptar.
3. Rama dhe Cakaj, me deklaratat e tyre indirekt po barazojnë të drejtat detare të dheut kontinental shqiptar me ato të ishujve grekë të arqipelagut të Korfuzit, dhe sërish indirekt po barazojnë trajtimin e ishullit të Sazanit, që qëndron përballë dheut kontinental shqiptar në Detin Adriatik, me ishullin e Otonit, në veri të arqipelagut të Korfuzit përballë dheut kontinental shqiptar në Detin Jon, duke e nxjerr Greqinë deri në Kanalin e Otrantos. Kjo ka rrezikun e madh të ndikojë edhe në zvogëlimin e ujërave territoriale shqiptare edhe në zvogëlimin e Zonës Ekskluzive Ekonomike që i takon Shqipërisë. Ky barazim edhe nuk qëndron edhe është krejtësisht në dëm të interesave kombëtare. Ky barazim është përsëritje e një prej gabimeve të marrëveshjes antikushtetuese të vitit 2009!
Qeveria nuk ka dhënë sqarime se cilat janë metodat bazë dhe menyrat e ndarjes, ku janë pikat e infleksionit për të cilat duhet njohje dhe analizë? Mbi cilat parime po zhvillohen negociatat? Negociatat po zhvillohen në fshehtësi dhe errësirë! Nevojitet transparencë dhë përfshirje e institucioneve studimore shqiptare, dhe jo pallavra në ajër të pushtetarëve.
