Studiuesi Kosta Giakoumis: Popullata që flisnin greqisht dhe shqip jetonin të gjithë së bashku në Epirot, ndërsa në shekullin e katërmbëdhjetë emigrantët shqiptarë migruan në krahinat e Gjirokastrës
Migrimi i shqiptarëve gjatë shekullit të katërmbëdhjetë dhe “autoktonia relative” e shqiptarëve në Epiros. Rasti i Gjirokastrës!
Qëllimi i këtij artikulli sipas Kosta Giakoumis është që të nxjerrë në pah së bashku studimet e fundit gjuhësore dhe historike, me qëllim për të sfiduar pikëpamjet e “vjetra” të marrdhënieve greke dhe shqiptare në lidhje me praninë e një popullsie vetëm greke apo shqiptare në rajonet e Epirit, duke iu referuar në veçanti Dropullit, duke hedhur dritë mbi burimet primare që merren me emigrimin e shqiptarëve të shekullit të katërmbëdhjetë. Këto burime tregojnë se popullata që fliste greqisht dhe shqip jetonin të gjithë së bashku në Epirot, ndërsa në shekullin e katërmbëdhjetë emigrantët shqiptarë migruan në krahinat e Gjirokastrës. Reagimet e popullsisë vendore kundër banorëve të rinj do t’i atribuohet shpërbërjes se elitave të mëparshme lokale.
Çështja e pranisë shqiptare në tokat e Epirotit ka qenë prej kohësh një pikë e diskutueshme mes marrdhënieve greko-shqiptare. Nga njëra anë thuhet se vetëm në shekullin e trembëdhjetë veçanërisht shqiptarët e shekullit të katërmbëdhjetë me origjinë nga rajoni i Elbasanit emigruan në Epirot, Maqedoni dhe Thesali dhe prej andej në rrethe më të largëta, duke përfshirë Roumeli (Greqi qëndrore) dhe Peloponisë, rajonet e banuara nga popullsi greke; dhe nga ana tjetër thuhet se shqiptarët kanë qenë popullsi indigjene në Epirot. Është e panevojshme për të analizuar se si kjo skemë ka shërbyer per idenë e pastërtisë kombëtare në zonat e pretenduara nga të dyja vendet, Greqisë dhe Shqipërisë nëfillim të shekullit të 20-të.
Artikulli (PDF dispozicion) në Studime Bizantine dhe Moderne greke 27: 171-183 • dhjetor 2002
