Nga Enkel Demi
Në fakt, e kisha me dy mendje të përgjigjesha, sepse mendoj që replika nuk është një zeje që unë e zotëroj, meqë nga natyra i rri larg sherrit, kurse si gazetar nuk mbaj mend të kem fyer personalisht dikë në një shkrim. Kam qenë dashnor i kumtit, jo i huqeve, veseve, ceneve të atij që e prodhon lajmin. Ndaj, kur lexova zonjën Ledi Shamku u pataksa nga lehtësia se si ajo përdor metaforën e “duhmës së erës së gojës”, sepse nuk i ka pëlqyer krahasimi që unë përdora për pantallonat terital. E më keq akoma si ndodh rëndom në këtë vendin tonë (të cilin shpesh zonja e përshkruan më ashpër se unë) të fundit ta thonë të parën, zakonisht pa të lexuar, parë a dëgjuar fare, por me të treguar. Madje, të fshehin emrin dhe godasin në eter si fletërrufetë e dikurshme a dacibaot që zakonisht i drejtoheshin shfaqjeve të huaja që dikush në shkollë, lagje e ndërmarrje i kishte. Ndaj, po të lëshonin një letër të tillë se shkelje sandalet, nuk kishe nevojë të ta thonin llagëpin, sepse e kuptoje vetë ku rrihte çekani.
Nejse, unë moj zonjë, në shkrim shpreh stimë të madhe për Brunon, familjen e tij, babën, ungjin, madje mendoj që në partinë tuaj të shokëve dhe shoqeve ky lloj visari nuk ka për t’u çmuar kurrë se vjen nga derë sojlinjsh, “zotnij” i thonë në Shkodër. Nga e di unë? E di fort bukur, sepse megjithë mend jam lindur e rritur në Tiranë, por jam formuar në atë qytet. E di se ç’ka qenë helenisti Gjon Shllaku, e kam studiuar, e mbaj në bashin e bibliotekës time në shtëpi. Kam patur merak ta shkruaj këtë që mos të fyejë pikërisht aktorin Bruno Shllakun që shefi juaj e ngatërroi me të vëllain Primon. Kam bërë krejt të kundërtën e asaj që përshkruani ju në atë tekst të rrufeshëm, të cekët, plot mëri, ku shpesh mungon gërma “ë” dhe “ç”. Një studiuese si ju nuk duhet t’ia lejojë vetes këtë lloj banaliteti.
Me gjasë unë në këndvështrimin tuaj mund të jem gabim, më keq në faj dhe nëse fyerja e juaj metaforike vjen nga këto fillesa e pranoj, sepse kjo vërteton edhe një herë tezën se përdorimi i fjalës “shok” e “shoqe” në Shqipëri është vijë demarkacioni. Unë jam nga nahija tjetër dhe andej do mbetem, megjithë ligjësitë marroke të ditës sonë. Do mbetem andej, edhe pse nuk di të fyej kënd dhe as të bëj të tretin e parehatshëm në një debat mes dy njerëzve.
Tash, po ju kthej në bordurat e Tiranës në fundvitet ’80, ku megjithëse këpucët na fusnin ujë, mama qëllonte të arnonte ndonjë gjë, por terital nuk mbanim sikur të bëhej nami. Fletë çadre dhe opinga shpiku një Kubat, por teritali ishte shenjë fuksash. Nuk e vishnim. E rëndomtë si shenjë, por shenjë kundërshtie ndaj pushtetit mbetej. Kaq shumë e urrenim këtë cohë, sa përdornim edhe shprehjen “Tru terital”, ku përcaktonim në përgjithësi inspektorët e Rinisë Komuniste, të cilët në partinë tuaj kanë bërë karrierë të madhe. Pikërisht këtë shprehjen “Tru terital” do e përdor për titull të shkrimit, por thjesht se ma kujtuat padashur dhe nuk e fsheh që më ka marrë malli për atë kohë që kur i drejtoheshe dikujt me fjalën “zotni” para emrit të dukej sikur kishe dalë jashtë shtetit. E bëra këtë sqarim se i druhem eksperiencës së gjithkujt me njerëz me kulturë të ulët orale, të cilët mund të kenë patur pasoja traumatike.
“Ju nifsha t’mirën zojë!”, do të thoshin në Shkodër, sepse “Ju nifsha t’mirën shoqe!” nuk shkon, të paktën në gegnisht.