Roman që nuk të shlyhet nga kujtesa: vepra e Elizabeth Percer portretizon një vajzë inteligjente që ballafaqohet me caqet e veta, me frikën e humbjes së njerëzve të shtrenjtë dhe me tradhtinë. Çdo faqe e kësaj vepre zbulon të vërtetat e fuqishme që e prekin dhe habisin lexuesin.
Kolegji Uellsli, në Masaçusets, është një ndër kolegjet femërore amerikane më me emër. Me arkitekturën gotike, harqet dhe kopshtet e tij, kampusi është fort joshës për vajzat e reja të vetëdijshme për inteligjencën e tyre. Madje edhe Rozë Kenedi, matriarka e Amerikës, nëna e J.F.Kenedit, gjakonte të thithte romantizmin dhe patosin që pezullonin në ajër mes atyre mureve. Në një qoshe të veçuar të kampusit është një shtëpizë e stilit Tudor, një strehë magjepsëse që I përshtatet më së miri ndërtesave gotike përreth. Është vendi ku takohen Shakes, vajzat sa të respektuara aq edhe frikëndjellëse, vajzat e shoqërisë Shekspir. Hera herës Shakes vënë në skenë vepra të Bardos ku ftojnë drejtoreshën dhe autoritete të tjera të kampusit. Megjithatë të tilla ftesa thjesht sa rrisin dyshimin e kolegjit ndaj tyre, pasi vajzat që interpretojnë role burrash të mbytur në makthe, tradhti e dyshime, në një formë arkaike të gjuhës angleze, pa dyshim që s’janë një shembull i mirë serioziteti dhe sjelljeje. Shakes pak e vrisnin mendjen se ç’mendonin të tjerët. Ndodhen në Uellsli që nga themelimi i kolegjit, që më 1877, njëqind e dyzet vjet të kaluara duke kryer ceremonitë e tyre ikonoklastike, duke bashkuar zërat në vargjet e Shekspirit, për të skalitur vlera të reja që i janë përkushtuar artit, poezisë e dijes. Mjaft e ndjeshme, madje e pazonja të lërë pasdore atë që dashuron, e trishtuar që s’mund ta ketë pranë Tedin, mikun e saj të zemrës. Naomi Finkeshtejn shkel në Kolegjin Uellsli dhe bëhet menjëherë një Shakes, një pjesëtare e elites së Uellslit, e atij grupi të ngushtë prej pesëdhjetë vajzash, aq të lakmuara. Në rrjedhën e fatit dhe të vullnetit, Naomi shpëton nga ujërat e akullta të liqenit Uobën, përfshihet në shoqëri përmes ritualesh të vjetër, bëhet shoqja më e ngushtë e bukuroshes Jun, një Shakes kryelartë dhe lojtare elegante tenisi. Por, edhe për Naomin nuk do të vonojnë kthesat e papritura e të liga. Një tradhti, pjellë e xhelozisë së pafre vë në diskutim Kodin e Nderit të Kolegjit Uellsli dhe mbulon me turp shoqen e zemrës: bukuroshen, të pacënueshmen Jun, ajkën e studenteve të shkëlqyera…
“Dashuria, miqësia dhe ambiciet e një grupi të çuditshëm vajzash intelektuale në kërkim të vendit të tyre në botë”, shkruan New York Times.
“Është e pamundur të qëndrosh indiferent ndaj Naomi Feinshtejnit, një vajzë e ndjeshme në kërkim të jetës së saj dhe mënyrës së duhur për të mbrojtur njerëzit që do. Edukimi i një gruaje di të japë diçka fort të rrallë: një botë dhe një jetë që dukeshin thellësisht të vërteta”, shkruan Nicole Mones
Autorja Elisabeth Percer ka qenë tri here finalist e Çmimit Pushcart. Ka kryer një Bachelor of Art për anglisht në Kolegjin Uellsli, doktoraturën rreth kërkimit dhe edukimit artistik pranë Stanford University, ajo ka fituar një bursë studimesh post – doktoraturë në Erkeley. Botimet e saj rreth artit dhe të shkruarit janë vlerësuar në rrafsh ndërkombëtar. Jeton në Kaliforni.
Skeda:
Titulli: Vajzat e Uellslit
Origjinali: An uncommon education
Gjinia: Roman
Autori: Elizabeth Percer
Shqipëroi: Agim Doksani
Shtëpia botuese: Uegen
Viti: 2014
- 376
