Tue kundrue pikturën e nji malsorje

Nuk e gjeta autorin e kësaj pikture, por ai që e ka realizue këtë pikture e ka njoftë ma së miri subjektin. Ka ba nji ekzaminim etno-psikologjik të Malsores Tropojane, veshjes dhe personalitetit. Kqyreni shaminë e lulsë,(verdhë), shamia ka ngjyrën e Diellit që na jep jetën, “Të falem ty o Diell Zot” – thanshin në Malsi…Malsoret e kanë mbajtë atë shami deri në gjysë të kresë, asnjiherë mbi ballë, nji shenjë e qartë kundërshtie ndaj çdo kufizimi, gjysa e kresë del jashtë, me qitë në dokë floket si mendafshi, të ndame hijshëm permes. Këmisha e bardhë prej atlasi asht e qendisun plot lule e ornamente, zbukurimet dishmojne thellësine e botes shpirtnore, tana qendisë mjeshterisht me rrueza të imta, mangët e shkurta deri mbi brryla që ua lane vendin dorcave, mitani, rizat e qafshokja, pshtjellaki e shamia e pshtjellakit…çorapet e gjata e llastyket e holla… Çorapet e kesaj veshje janë art në veti, vetem kur imagjinon njeri sa koha asht dashte me punue në krrabza ato çorapë me tane ato zbukurime. Me krijue ato mozaike dhe ato figura duhet me pasë qenë bareshë malsore që ban krrabza gjithë ditën nëpër rudina e ograja, livadhe e shpatije, tuj ndie kangen e bylbylit dhe kalljen e fyellit te çobanit qe ia lëshon sytë lakmueshëm prej shpatit perballë. Duhet me pasë ndie kumtet e atij fyelli te dhezun qe shpreh dashnine ne ato kushte pamundësie… Ndersa poza në të cilën e ka paraqite ky piktor Malsoren asht art me veti, gjuha me te cilen flet poza e kesaj Malsorje, çdo element i qendrimit te saj asht thjesht mahnitës. E ka transmetue krejt personalitetin e Malsores. Shtatnaltë, me trupin e drejtë si gdheni i bjeshkës, Malsorja kqyr tanë krenari, jo krenari boshe por nji krenari e fisme, skofnjare e vetedijshme per vlerat e veta, krejni qe pasqyron boten e mbrendshme shpirtnore te saj. Asht e re, e bukur, Zoti ia ka falë të tana dhe ajo ka vndue doren në bel, tue sfidue boten … -“Qe ku jam, e mos u kjofsha falë!” Dorën e majte e ka të mbledhun gjyse-grusht, piktori e ka ba me qellim atë zgjedhje, asht e njajta mbledhje e grushtit si mblidhet dora në pranverë kur malsorja lëshon farën në tokën e posathyeme nga penda e qeve që i ndjek i shoqi. E pagabueshme kjo. Asht simbolika e vazhdimesise se jetes, malesorja shkëlzen si ajri plot oksigjen i Bjeshkeve. Kqyreni me vëmendje, shihet që ka peshue mbi kambën e djathte, aty e ka vendue peshën ma të madhe të trupit, vetëm ka preke pak token me kamben e shmajtë. Asht poza e famshme që studiuesit e quejnë Kontrapost. Pozë që vjen nga antikiteti dhe asht zgjedhë për me përshkrue nji figurë njerëzore qe asht ndejun në kambë, tue peshue me pjesën ma të madhe të trupit të vet mbi njanen kambë, në mënyrë që shpatullat dhe krahët me thye boshtin nga krysat dhe kambët. Kontraposti i jep pozës një pamje ma dinamike, fuqizon shume shprehinë tue i dhanë nji soj shkujdesje, nji soj lirshmënie që rrezaton nji shpërfillje magjike. Kamba që mban peshën e trupit njihet si kambë e angazhueme, ndërsa kamba që peshon lehtë, në majë të llastykes së hollë, nga studiuesit njihet si kamba e lirë. Kontraposti në këtë pozë asht perdore per me krijue iluzionin e kalimit nga e shkuemja në të ardhmen. Sepse Malsorja asht e pareshtun, nuk di ajo me ndejte në nji vend, asht gjallnike, asht e zoja, asht e kanune, gjithëherë përngut me ba diçka, gjitheherë tue krye nji pune. Ajo asht sojnikja, Zoja e Kullēs, falë saj i shoqi pret e përcjell miqtë ballëhaptë, sepse e din që sojnikja ia zbardh faqen në çdo vakt, kurdo ti vijne miq ajo ua ban sofrën gati. Malsorja kqyr pa droje, synin kokërr, nuk ka kurrnji drojë, nuk i druhet askujt, ne pozën e saj shquhet nje flakë guximi që magjeps. Prandaj tanë ata trima të permendun ndër shekuj janë lindun prej Nanash të tilla ..