Nga Ledi Shamku
Nuk jam këto ditë në Tiranë, por nuk është aspak e vështirë sot me qenë virtualisht edhe kur nuk je fizikisht. Virtualisht pra kaloj edhe unë në bulevardin e madh (gjithnjë më ka shkul malli për atë bulevard si një lloj Elizeu që e bën Tiranën kryeqytet). Dhe pashë se ndehen aty portrete dëshmorësh. Do isha hipokrite po t’ja fshihja vetes se diçka më shqetësoi: Kujtoj këtu se me rastin e ardhjes së Papa Franceskut pikërisht në atë Bulevard, u shpaluan për herë të parë Martirët e Kombit: meshtarë e jo vetëm, të vrarë në emër të lirisë njerëzore, të lirisë për me zgjedhë vetë, për atë liri që na dallon kryesisht nga shtaza e prej nga burojnë edhe gjithë atributet e tjera njerëzore.
Më shqetësoi pra një lloj manie ngarendëse për t’i nderë dëshmorët jo vetëm aty ku ishin shpaluar martirët, por madje edhe me të njëjtin stil fotografie dhe ekspozimi.
I jam thellësisht mirënjohëse çdo vajze a djali, burri a gruaje që deshi lirinë më shumë se veten, por kjo lloj “ekakushekaje” nuk më le shije të mirë aspak.
– Dëshmorët na i vrau i huaji. Martirët i vramë ne
– Dëshmorët kanë prej dekadash një ditë të veten, një prestigj familjar të njohur nga shteti (është familje dëshmorin ai!), kanë prej dekadash një bulevard që quhet si ata, kanë një varrezë monumentale në një nga kodrat më të bukura të Tiranës e për ata që s’patën dot një varr, ka enkas një monument mu në qendër të Tiranës.
Martirët i torturuam, i thyem këmbësh e duarsh në sy të nënës si Lazer Shantojën, i pushkatuam të lidhur varg me zinxhirë ata që zgjodhën të mbronin lirinë, i hodhëm në gropa pa varr o madje i zhvarrosëm e i tretëm lumejve si Fishtën. Familjet e tyre njohën në rastin më të mirë barakat e kampit të Tepelenës apo Savrës e në rastin më të keq përzhitjen e fishekut në lule të jetës. Martirët i kemi pa varr sot e gjithë ditën. I vetmi varr që ata kanë është ndërgjegja jonë, e cila ende nuk ka thënë: Ndjesë!!!! Unë lyp ndjesë!!!
Ndaj nuk ka aspak pse me rend për me barazu qokën. Mirë do ishte të kishte secili njē vend. Veçse të vetmit ende pa vend janë Martirët e Lirisë që i vramë ne; Dëshmorët e Çlirimit që na i vrau dushmani, i kemi me varre, me libra (Yjet e Pashuar), me filma, me emra shkollash e me emra rrugësh, e me bulevard. Mos i shndërroni zellshëm edhe në Dëshmorët e Kombit të Bulevardit! Lereni ndërgjegjen kombëtare të ndjejë sëmbim për çka ende nuk ka shly! Është mënyra e vetme për me gjetë paqe!