Nuk janë dhënë shumë hollësi nga rrjedha e bisedimeve që po zhvillohen prej më shumë se një jave ndërmjet Lidhjes Social Demokrate të Maqedonisë dhe Bashkimit Demokratik për Integrim, në koordinim me Koalicionin Aleanca për Shqiptarët, që ndërlidhet me avancimin e statusit të gjuhës shqipe dhe pikave tjera të platformës së partive shqiptare, si kusht për të deponuar nënshkrimet e deputetëve shqiptarë për partinë e Zoran Zaevit, raporton Radio Europa e Lirë.
Artan Grubi, shef i kabinetit te liderit të Bashkimit Demokratik për Integrim, për Radion Evropa e Lirë shkurt ka thënë se propozim-ligji i ofruar nga Këshilli i partive politike shqiptare është absolutisht në përputhje me Kushtetutën dhe se i njëjti është i pa kompromis.
Lidhja Social Demokrate e Maqedonisë tha ndërkaq se grupet janë duke punuar intensivisht në harmonizimin e qëndrimeve sa i përket ligjit që avancon përdorimin e gjuhës shqipe.
Osman Kadiu i cili është konsultuar si ekspert juridik, gjatë hartimit të propozim draftit të ligjit të gjuhës shqipe nga ana e Bashkimit Demokratik për Integrim, në bashkërendim edhe me Aleancën për Shqiptarët për Radion Evropa e Lirë zbulon se drafti i gjuhës shqipe mundëson avancimin e përdorimit të shqipes në jetën publike e politike në Maqedoni.
Kadriu thotë se në masë të caktuar është avancuar përdorimi i shqipes edhe në sistemin gjyqësor, megjithëse nuk mundësohet që proceset gjyqësore të zhvillohen në gjuhën shqipe për shkak se për këtë nevojitet ndryshimi i Kushtetutës.
“Unë do të thosha se vërehet një lloj avancimi juridik sa i përket përdorimit zyrtar të gjuhës shqipe në draftin e propozuar nga partitë shqiptare. Në këtë rast unë do të theksoja dy-tre risi, që vërehet disponim dhe nga pala maqedonase që kryesuesi në seancat plenare nëse është shqiptar, të kryesojë në gjuhën shqipe; në Qeveri ajo që deri më tani nuk ka qenë, parashihet që anëtarët shqiptarë të mund të flasin në gjuhën shqipe; risi e veçantë sa i përket sistemit gjyqësor kemi tek noterët dhe më duhet të theksoj se ky propozim ishte në draftin e propozuar nga Lidhja Social Demokrate. Noterët në ato noteri ku janë shqiptarë dhe nëse palët janë shqiptarë, me kërkesë të palës, noteri aktin e solemnizimit, si dhe aktet tjera që i sjell në kuadër të kompetencave noteri shqiptar t’i lëshojë në gjuhën shqipe”, bën të ditur Osman Kadriu.
Ai tha se të dyja palët, si maqedonase dhe edhe shqiptare, kanë disponim pozitiv për të harmonizuar qëndrimet që të arrihet ujdi rreth ligjit për gjuhën shqipe.
Ndërkohë që partitë politike zhvillojnë bisedimet për ligjin e gjuhës shqipe, gjuhëtarët thonë se është më se e nevojshme që krahas ligjit që do të mundësojë përdorimin e gjuhës shqipe, me ligj të sigurohet dhe mbrojtja e shqipes gjatë përdorimit zyrtar, si dhe mekanizma që do të sanksionojnë ato institucione që do të pengojnë realizimin e kësaj të drejte nga ana e qytetarëve.
“Për fat të keq kjo çështje, do të thotë mbrojtja e gjuhës shqipe gjatë përdorimit zyrtar, nuk është parashikuar në deklaratën e partive politike shqiptare. Një ligj special përkatësisht një ligj për mbrojtjen e gjuhës shqipe mund të sillet duke pësuar ndryshim ligji ekzistues për mbrojtjen e gjuhës maqedonase, pra në të gjitha segmentet ku përdoret mbrojtja e gjuhës maqedonase duhet të shtohet dhe mbrojtja e gjuhës shqipe si gjuhë e dytë zyrtare”, thekson Dervish Alimi, ligjërues në Fakultetin Filologjik në Universitetin e Tetovës.
Ndryshe, pas dështimit të liderit të VMRO Nikolla Gruevski që të formojë Qeverinë, presidenti i Maqedonisë Gjorge Ivanov doli me qëndrimin sedo t`ia japë mandatin asaj partie politike që do të sigurojë shumicën parlamentare.
Pas kësaj, lideri i Bashkimit Demokratik për Integrim, Ali Ahmeti, ka kërkuar materiale të nënshkruara si garanci nga ana e Lidhjes Social Demokrate të Maqedonisë për realizimin e kërkesave të shqiptarëve të inkorporuara në deklaratën e përbashkët të partive politike shqiptare për të deponuar deputetët shqiptarë nënshkrimin e tyre në mbështetje të mandatarit.
