Njerëzit në të gjithë Evropën duket se po grumbullojnë tableta jodi mes frikës bërthamore nga lufta e Rusisë në Ukrainë.
Farmacitë në të paktën tre vende të BE-së bënë me dije se kanë parë një rritje të kërkesës që kur shpërthyen luftimet pranë centralit bërthamor të Çernobilit javën e kaluar dhe pasi presidenti rus Vladimir Putin urdhëroi forcat e parandalimit bërthamor në gatishmëri të lartë.
Ekspertët e mjekësisë bërthamore raportojnë se pilulat duhet të merren vetëm me udhëzimin e ekspertëve të shëndetit publik.
Sindikata e Farmacistëve Belgë tha për agjencinë e lajmeve Belga se vetëm ditën e hënë u shpërndanë mbi 30,000 kuti. Farmacitë belge po i shpërndajnë tabletat falas për ata që kanë një kartë identiteti belge.
Është një histori e ngjashme në Finlandë dhe Holandë me rritje të kërkesës javën e fundit. Gjatë fundjavës, disa farmaci nuk ishin në gjendje, por Shoqata Finlandeze e Farmacistëve tha gjithashtu se nuk kishte nevojë të grumbulloheshin tabletat pasi kishte shumë furnizime.
Të dielën, presidenti rus Vladimir Putin urdhëroi gjeneralët e tij që të vendosin forcat parandaluese bërthamore të vendit në një “modalitet të lartë gatishmërie të detyrës luftarake” në hakmarrje ndaj sanksioneve të vendosura ndaj Rusisë për pushtimin e saj në Ukrainë.
Ishte një lëvizje e paprecedentë që ndezi një protestë në Perëndim në mesin e aleatëve të NATO-s dhe thirrje për qetësi dhe përmbajtje nga Kina.
Ndërsa urdhri i Putinit është shqetësues, ai nuk do të thotë se një sulm bërthamor është i pashmangshëm thanjë ekspert kryesor i armëve bërthamore dhe studiues i lartë në Institutin e OKB-së për Kërkimin e Çarmatimit.
“Sinjali këtu është të paralajmërojë kryesisht SHBA-në se çdo përpjekje për të goditur forcat bërthamore ruse përfundimisht do të ishte e kotë dhe forcat ruse do të ishin në gjendje të përgjigjen,” tha ai.
Tabletat e jodit mund të merren për të zvogëluar rrezikun e zhvillimit të kancerit të tiroides në rast të një aksidenti bërthamor. Jodi radioaktiv i çliruar gjatë një ngjarje të tillë mund të absorbohet nga gjëndra tiroide kur thith ajrin e kontaminuar. Tabletat e jodit ndihmojnë në ndalimin e këtij përthithjeje dhe si rezultat zvogëlojnë rrezikun e zhvillimit të kancerit të tiroides.
Nga ana tjetër, efektet e drejtpërdrejta të shpërthimeve bërthamore do të jenë katastrofike. Në distanca të mëdha, ku me sa duket do të mbizotërojnë pasojat, ndotja radioaktive sigurisht që nuk do të shkaktohet vetëm nga jodi radioaktiv. Përdorimi i panevojshëm i tabletave të jodit që mund të ndodhë kur njerëzit janë në panik mund të shkaktojë gjithashtu efekte negative shëndetësore, megjithëse mundësia që këto efekte të ndodhin është shumë e vogël.
Agjencia Federale e Belgjikës për Kontrollin Bërthamor gjithashtu paralajmëroi kundër marrjes së tabletave.
“Situata aktuale në Ukrainë nuk kërkon marrjen e tabletave”, thuhet në Twitter.
“Ato mbesin pa pagesë në barnatore, por nuk janë të nevojshme në këtë rast konkret. Merrni jod vetëm me rekomandimin e autoriteteve”.
