Nga Armand Plaka
Ndoshta ka kaluar pa u vënë re, por pak ditë më parë, me 6 dhjetor 2017, Finlanda, vendi i vogël nordik që mbart në vetvete shumë rekorde e gëzon simpatinë e shumëkujt sot në mbarë botën, shënoi 100-vjetorin e Pavarësisë. Sikurse Shqipëria e shqiptarët, e ndodhur në një pozicion “sandwich” mes perandorive të mëdha të kohës, fati i saj është përplasur me dallgë të forta. Vec përpjekjeve të tyre, paradokset historike kanë qenë gjithashtu pjese e formësimit të pavarësisë së saj. Megjithëse nuk mund të hiqen paralele me Shqipërinë, pragmatizmi finlandez bëri që ai shtet në 1944-45 t’i kthente në dukje armët “vëllezërve” të tyre, gjermanëve, për t’i bërë rusët të besonin se po i përmbaheshin paktit me ta dhe shpëtuar, megjithëse me shumë kosto e koncesione, pavarësine dhe demokracinë. Ish-Presidenti Mannerheim, komandanti legjendar i luftës së dimrit kundër sovjetikeve, udhëhoqi vendin në periudhën 1944-1946, gjatë një periudhe të vështirë tranzicioni, cka vec bëmave, lavdeve , kritikave e arritjeve që ai korri edhe në dekadat e mëparshme, e bëjnë atë një nga figurat më të debatuara e më të studiuara në historiografinë moderne europiane.
