Një aktakuzë e ngritur në prill të vitit 2020 nga Prokuroria e Gjykatës Speciale, e cila tash e një vit e gjysmë ka çuar në paraburgim politikanët kosovarë Hashim Thaçin, Kadri Veselin, Jakup Krasniqin dhe Rexhep Selimin, i akuzon ata për krime lufte, duke i cilësuar si një “Ndërmarrje Kriminale e Përbashkët”.
Ky term, që u bë i njohur në gjykimet e Tribunalit Ndërkombëtar për Luftërat në ish Jugosllavi, sipas ekipeve mbrojtëse dhe ekspertëve, është problematik, përfshin Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës dhe tenton ta rishkruajë historinë e shtetit që u ngrit me ndihmën e jashtëzakonshme ndërkombëtare.
Një dokumentar i transmetuar në Emisionin Opinion të Blendi Fevziut, i titulluar “Devijimi Special”, shtjellon këtë çështje dhe përplasjet mes palëve në Hagë.
“Kur lexon materialet që ata kanë ofruar, bëhet e qartë se Ndërmarrja Kriminale e Përbashkët, që ata pretendojnë, është̈ në vetvete Ushtria Çlirimtare e Kosovës. Ekzistimi i atij grupi”, ka thënë Ben Emmerson, avokati i Ish Kryeparlamentarit të Kosovës, Kadri Veseli, gjatë një seance statusore në Hagë, të mbajtur më 29 tetor 2021.
Emmerson, duke u bazuar në materialet e shpalosura deri më tash, është i bindur se Prokuroria nuk ka rast dhe po përpiqet ta krijojë çështjen e saj rreth UÇK-së si “Ndërmarrje Kriminale e Përbashkët”.
“Nuk ka se si të lexohen ndryshe provat kundër z. Veseli, ose të të tjerëve, përveçse të thuhet se ajo që Prokuroria tani po përpiqet të provojë dhe të bëjë është të krijojë një rast se Ushtria Çlirimtare e Kosovës ishte një ndërmarrje kriminale”.
Avokati i Hashim Thaçit, ndërkaq, Pierre Prosper, është shprehur se teoria e Prokurorisë se UÇK-ja është një organizatë kriminale është shumë problematike.
“Është problematike nga aspekti i realitetit se çka ka ndodhur. Por, po ashtu, është problematike, sepse, nëse e thoni këtë, atëherë, nëse e zgjeroni këtë teori, ju po thoni se NATO dhe bashkësia ndërkombëtare janë renditur, me vetëdije, me një organizatë kriminale. Ne besojmë se kjo teori është e ekzagjeruar, e pasaktë dhe ka për qëllim të rivendosë dhe të korrigjojë historinë”.
Pika 35 e aktakuzës i portretizon si anëtarë të “Ndërmarrjes Kriminale të Përbashkët” pothuajse të gjithë udhëheqësit politikë dhe ushtarakë të UÇK-së nga Shtabi i Përgjithshëm, Komandantët dhe Zëvendëskomandantët e Zonave, të Brigadave, të Njësiteve, e deri te ushtarët më të thjeshtë dhe të tjerë që vepronin në emër të UÇK-së.
Prokurori Jack Smith, megjithatë, nuk mendon se Zyra e tij është duke e akuzuar UÇK-në.
“Zyra e Prokurorit Special nuk ngre akuza kundër UÇK-së, ose kundër luftës së bërë̈ për pavarësinë̈. Nuk është as dëshira, as detyra e ZPS-së, ose e imja, për ta bërë një gjë të tillë”.
Por, a i rrëshqiti fjala Prokurorit Special kur në një seancë statusore, më 7 tetor 2021, përmendi shprehimisht “krimet e UÇK-së”, teksa fliste për një klimë frike të njerëzve për t’i treguar Gjykatës atë që ata dinin?
“Është realitet se kjo klimë ka funksionuar në të kaluarën për t’i parandaluar dëshmitarët që të vijnë në Gjykatë për të thënë atë që ata dinë për krimet e UÇK-së”.