Leonardo Di Caprio: “Mos e prek lumin Vjosa!”, kurse Baton Haxhiu: “Kush është Di Caprio?”.
Shkruan Fahri Xharra
Kanjoni i Lengaricës, monument unik i rrallë në botë, është shpallur me ligj si Monument i Natyrës të Evropës dhe është kthyer në vend tërheqës turistik për shëtitjet në natyrë dhe shëndetit publik, pasi aty gjenden dhe banjat termale të Bënjës.
Sa keq që njihemi, aq pak me vendin tonë, sa keq!
Po kush më ka folur ndonjëherë për Kanionin e Lengaricës?
Miku Frederik Jani më shkruan: “Kanioni i Lengaricës nuk është vetëm bukuri natyrore, por dhe bukuri gjeologjike. Stalaktitet dhe stalagmitet në shpellat e pëllumbave janë te rralla, të cilat janë produkt i acidit karbonik mbi formacionin gëlqeror dhe iu janë dashur miliona vjet të ndërtohen në madhësinë që kanë. Po ashtu, në këtë kanjon, ka shpella të vendbanimeve të hershme njerëzore, të paktën të kohës ilire ose më të hershme. Ura e Katiut, ndërtuar me gur në shekullin XVIII, është bukuri më vete. Ujërat termale janë të pasura me gaz sulfidrik të tretur në ujë, i cili shërben për shërimin e lëkurës. Është një gjatësi e konsiderueshme e pasur me vendburime termale. Mos harrojmë se burime te tilla natyrore janë tepër të rralla, janë dhuratë natyrore, të cilat vetëm çmenduria politike dhe shkatërruesit e vendit mund t’i prishin.
Të tillëve, me gjithë fuqinë e shpirtit, duhet t’u themi “Ndal!”. Fatmirësisht, shqetësimi qytetar u përfaqësua me mbrojtje ligjore nëpërmjet avokatit Ilia Kondi, i cili meriton mirënjohje për punën që ka bërë dhe e bën për mbrojtjen e Kanionit të Lengaricës. Kjo është rruga për të mbrojtur pasuritë tona.
Mos e prek, thuaj faleminderit që na e ke dhënë!
Pëshpëritjet nuk mbrojnë, zëri i popullit duhet të përfaqësohet me mbrojtje ligjore kudo ku nevojitet, ndryshe hienat politike nuk ndalen.” (nga Frederik Jani).
Më shumë i njoh (nga shkrimet, kuptohet) kanionet e botës e aq pak kanionet tona që na i ka falur Zoti si dhuratë, të cilën nuk guxon t’ia kthesh dhuruesit prapa. Të kishe qenë e mundur unë e kisha thirrur atë që na e “krijoi” Grykën e Lengaricës, dhe me plot përgjegjësi i kisha thënë: “Merre, shpëtoje, se ne si të pafaleminderueshëm që jemi, po duam ta shkatërrojmë. Mundin tonë miliona vjeçar po duam sa çel e mbyll sytë ta zhbëjmë”.
Sa të pafaleminderueshëm që jemi!
(The hydropower plant is being constructed on the river Lengarica in Southern Albania and has a capacity of 9 megawatts. It is expected to produce about 32 gigawatt-hours of electricity a year. OeEB and the Green for Growth Fund (GGF) are providing EUR 14.1 million in financing – EUR 5 million come from OeEB. The construction of the hydropower plant helps to improve the energy supply in Albania and to reduce the country’s dependency on expensive electricity imports. http://www.oe-eb.at/en/projects/Pages/hpp-lengarica.aspx)
Zona e Përmetit është e njohur për shumëllojshmërinë e habitateve natyrore, duke filluar nga Bredhi i Hotovës, ujërat termale të Bënjës, kanjoni i Lengaricës, mali i Nëmërçkës, tokat bujqësore buzë Vjosës deri tek peizazhet e mrekullueshme, pra zona e Përmetit është e larmishme.
Në këtë zonë ndodhen dy monumente të mbrojtura të natyrës, Banjat e Bënjës dhe Kanioni i Lengaricës, ndërsa zona në komunën e Petranit është shpallur Park Kombëtar në Fondin Pyjor.
The Lengarica [lɛnɡaɾiʦa] (Albanian also Lengaricë [lɛnɡaɾiʦə ]) is a river in southern Albania. It flows into the Vjosa from the east at Petran , around five kilometers southeast of Përmet . The river is 36.8 kilometers long and drains an area of 337 square kilometers, [2] including parts of the hilly and mountainous country Dangellia and foothills of Pindos.
Lexoni” http://www.wikiwand.com/de/Lengarica
http://balkanrivers.net/de/content/die-vjosa-0 ( Shpëtoni Vjosën)
http://www.kasbahitran.com/kasbah_en/02actividades/albania/southalbaniatrekking.html
http://www.panoramio.com/photo/35555558http://www.libertas.pl/od_kanionu_do_kasztelu_albania.html
http://www.tour-albania.com/permet.html
Përmeti dhe lakuriqët e natës – Përmet and Bats