Kollitja në përgjithësi është një gjë e mirë: është një veprim refleks që mban rrugët e frymëmarrjes të pastra nga mukusi, pluhuri, tymi dhe shumica e kollave largohen vetë vetë brenda tre javësh. Por në qoftë se një kollë zgjat më shumë se kjo dhe po bëhet gradualisht më keq, duhet të nisni të reflektoni. Nëse kolla shoqërohet dhe me simptoma të tjera si; probleme në frymëmarrje, pështyn gjak, humb në peshë në mënyrë të pashpjegueshme, ke zë të ngjirur apo gunga në qafë. Këto janë të gjitha shenja paralajmëruese që kanë nevojë për vëmendje urgjente mjekësore.
Çdo gjë që keni kërkuar ndonjëherë të dini rreth kollës (por kishit frikë të pyesni) lexoni më poshtë në këtë artikull nga 27.al
Shkaku më i zakonshëm
Tek të rriturit, shkaku më i zakonshëm i një kolle të gjatë është sindromi i kollës së rrugëve të sipërme të frymëmarrjes, e cila përdoret për të cilësuar sekrecionet postnasale. Disa njerëz janë jashtëzakonisht të ndjeshëm ndaj shkarkimeve nga hunda prapa në fyt. Zakonisht një pjekim me antistaminikë dhe lirimi i hundëve rregullisht ju bën më mirë pas dy javësh keni gjetur një përgjigje, por nëse nuk funksionon duhet të takoni një mjek nëse keni simptoma të tjera shqetësuese apo jeni të pasigurt për diagnozën.
A kam astmë?
Nëse keni një kollë të vazhdueshme që veçanërisht ju shqetëson natën dhe të prish gjumin tuaj duhet të takoni mjekun. Në disa njerëz, një kollë mund të jetë e vetmja shenjë e astmës. Disa njerëz kanë një kollë që tingëllon si astmë, por nuk është. Ajo quhet bronkit nonasthmatic eosinophilic dhe është e lidhur me shumë qeliza që gjenden në reaksionet alergjike në rrugët e frymëmarrjes. Ai nuk përmirësohet me aerosol qetësues, por mjekimi parandaluese mund të ketë efekt.
Refluks nga stomaku?
Në sëmundjet e refluksit gastro-oesophageal acidet që vijnë deri ezofag nga stomaku shkaktojnë urth, vështirësi në gëlltitje dhe një shije të hidhur, dhe kollë. Kolla mund të jetë më e keqe kur je duke folur, duke u ngritur nga shtrati apo pasi keni ngrënë.
Trajtimi përfshin droga të tilla si metoclopramide, domperidone dhe baclofen, antibiotikun Azithromycin ose ilaçe për ndalimin e kollës.
Mund të jetë e kancer i mushkërive?
Mund të ketë arsye për të menduar këtë në mënyra të ndryshme në varësi të individit, por në qoftë se dikush ka pasur një kollë për më shumë se katër deri në gjashtë javë, rekomandohet një x-ray i kraharorit. Nëse x-ray nuk del mirë dhe në qoftë se kolla vazhdon, një skaner është i nevojshëm. Ka dhe persona jo-duhanpirës që sëmuren me kancer të mushkërive, por 86% e rasteve janë të shkaktuara nga pirja e duhanit, dhe një pjesë e vogël janë atribuar pirjes pasive të duhanit.
Mund të jenë shkak ilaçet që përdor?
Ndoshta. Janë një numër ilaçesh që merren për të trajtuar presionin e lartë të gjakut, grupi ACE (ramiprili, lisinopril), dhe midis 5% dhe 35% e përdoruesve kanë një ndjesi gudulisje në fyt që mund të shkaktojë një kollë të thatë. Mund të jetë ditë ose muaj pas fillimit të ilaçit dhe përmirësohen brenda tre muajve. Mund të zëvendësohet ilaci në mënyrë që të gjesh një që nuk shkakton kollitje.
Ilaçe kolle për fëmijët?
Në këtë kohë të vitit, shumë fëmijë mund të kolliten nga infeksionet virale. Duke dëgjuar fëmijën tuaj gjatë gjithë natës të kollitet mund të jetë shqetësuese. Por Malcolm Brodlie, konsulent mjek pediatër në Universitetin e Neëcastle thotë: “Mundësia e një sëmundjeje të rëndë në një fëmijë, i cili po fiton peshë normalisht, dhe ka një kollë të rastit është shumë e vogël”. Një kollë pas një infeksioni viral mund të zgjasë deri në tetë javë dhe mos u tundoni ti jepni ilaçe për kollën.”Nuk ka asnjë rol të ilaçeve për kollën tek fëmijët, dhe tek fëmijët e vegjël nën 6 vjeç ilaçet e tilla mund të kenë efekte negative”, thotë Brodlie.
Burimi; The Guardian
Përgatiti; 27.al
