Nga Edison Ypi
Mozaik me gjak
-Cilët janë ata xhaxhat atje lart mbi Muzeun Kombëtar o babi ?
-Është pështirosje e pa shembullt estetike dhe historike, o bija ime. Sa herë e shoh më vjen për të vjellë. Në këtë pocaqi me pllakëza, 1 % e Historisë 3000-vjeçare të Shqipërisë që përbën pjesën më kriminale dhe më të turpshme të asaj historie, zë 70 % të sipërfaqes. Nga Perëndimi errësira. Drita dhe perspektiva nga Lindja. Botës drejtuar armët. E gjitha si shpërthim, si yxhym.
Dhjetë meshkuj, tre femra. Asnjë normal. Të gjithë të çartallosur, të armatosur. Asnjë gjurmë besimi, përdëllimi, meditimi, vetëpërmbajtjeje, apo thjesht qetësie njerëzore. Meshkujt, ai i dyti nga e djathta, ai hermafroditi me pushkë, ishte një bushtër e keqe që i thoshin “Revolucionari”.
Budallai me mustaqe me grushtin lart me granatë në brez, ishte një fshatar aq gdhë sa s’ta rrëfej dot.
Tjetrit, atij me mustaqe dhe flamur, një i pa shpirt si i tërë ky mozaik, i thoshin “proletari”. “Proletari”, një qen-bir-qeni që s’dinte të bënte asnjë punë, veçse të llapte dhe të thurte intriga të ulëta, ka qenë i armatosur me një libër të kuq të cilin ia hoqën kur ti sapo kishe lindur.
Ky plehër që e quante veten “klasë në fuqi”, u thoshte vajzave; “O bushtra, mos përdorni pampersa borgjeze, përdorni lecka proletare”. Plehra zgërdhihej, ato heshtnin.
Me atë rilindasin me papion që mban në dorë një letër të cilën ia kanë mbledhur tub që t’i ngjajë tytës së pushkës, një herë na gjeti belaja. Një kushëririt tonë i rrëshqiti goja u tha disa miqve se ai rilindasi besonte Perëndinë. Mbledhje pas mbledhje, po si e the, po kur e the, po kujt ja the, ke lakra në kokë, ke mbeturina të rrezikshme mikroborgjeze. Ti shpirti i babit nuk e njeh atë kushëri. Ta kemi mbajtur fshehur. Në një nga ato mbledhjet i ndali zemra ulur në karrige tek e kritikonin. Po atëherë, xhaxhain e një mikeshës time që ishte historian, e internuan sepse u ngatërrua me atë ilirin me hark dhe shtizë.
Me atë në cep nga e majta pranë atij kokëlakrës që nuk ngjan si shqiptar por si viking. Edhe ai, njëlloj si kushëriri që nuk e njohe kurrë, tha diku se ilirët ndoshta nuk rrjedhin nga pellazgët. Kaq deshën akademikët shpirtnxirët, dhe e kallëzuan, dhe erdhën i vunë hekurat. Ai pisllëk atje lart o perria e babit, është një Pasaportë Çmendurie Kombëtare për të cilën ca hajvanë po thonë ta lemë aty ku është që të dëshmojmë Historinë, që të kenë ç‘të fotografojnë turistat. Pra, të vinë turistët para kësaj vrrome me çapaçulë të thonë; “O Perëndi ç‘të kemi bërë që na solle të shpenzojmë paratë në vendin e budallenjve vrasës”. Janë ata të filmave me puntorë dhe fshatarë të lumtur, italianë qesharakë dhe gjermnaë budallenj, që po thonë se ky mozaqik nuk duhet hequr. Unë, o bija ime, nuk kam qenë gjithmonë si jam katandisur.
Kur isha i ri isha i bukur, njëra nga ato kurvat komuniste që sheh këtu lart në këtë përdhosje, njëra të cilën unë s’e përfillja, bëri një intrigë kundër meje lidhur me atë kushëririn të cilit i pushoi zemra ulur në karrige. Ajo shtrigë u bë sebep që nuk munda të marr për grua atë që desha, por, nga halli, mora atë e cila për këta përbindëshat këtu ka simpati, atë copën e mishit, mamin tënd. Kjo është arsyeja që ti sot duke mos qenë Bijë Pasioni e ke surratin si byrek me hithra.
Një mami me të birin adoleshent;
-Cilat janë ato tetat atje o mami ?
-Ta kallxon mami cilat janë ato bushtrat e muzeut. Tre femra, të tria me pushkë ndër duar. Ajo nga e djathta ishte një hajvane aq e neveritshme sa s’bën ta dish sepse çekuilibrohesh mendërisht për gjith’ jetën.
Ajo katundarja që e mban pushkën poshtë, nuk ka ekzistuar, ishte një imazh propagandistik.
Kjo në mes, që duket aq e pafajshme, ishte aq edepsëze sa një të tillë nuk e gjen dot në asnjë film e në asnjë libër. Pafuqia, paturpësia, dhuna, përulja, padituria, padrejtësia, frikacakllëku, burracakllëku, janë të gjitha atje në atë vrasje me pllakëza. Sipas kriminelëve gjoja “artistë” që e kanë bërë, deri nga mesi i shekullit të kaluar shqiptarët nuk kanë pasur fare femra, nëna, motra, bija, kushërira, të dashura. Dhe rrjedhimisht as seksin nuk e kanë ditur çfarë ishte. Erdhi u a mësoi ai proletari në mes me xhaketën mbi sup.
Nga mesi i shekullit të kaluar e tëhu, tre femra ndër trembëdhjetë personazhet e historisë. E gjitha është një rrëqethje antiestetike kriminale;
Shpërpjesëtimi i kohës – ngërç Ainshtainian.
Katër femra tetë meshkuj – ndërlikim Darvinian.
Burra me mustaqe gra me pushkë – problem Frojdian.
Proletar vetëm një, kazmë e lopatë asnjë – hall Marksist.
I therur asnjë – pisk Stalinist.
Paçavurja me pllakëza ka rreth pesëmbëdhjetë milionë minuta që rri atje lart. Një spiunim i ndyrë që ai proletari i gërrditshëm bëri për mua ngaqë më kishte qef, u bë shkak që u martova me babin tënd, atë budallanë me brirë që vjen e loton këtu sepse kjo pamje i pëlqen, dhe jo me atë që e desha dhe që i thoshin “me biografi të keqe”.
Kjo është arsyeja o biri im, që ti nuk je fort i fisëm, koka të ka dalë me qoshe, dhe kjo pocaqia mbi Muze është një pisllëk, një shëmti, një vrromë, një mënxyrë, një llaftari.
