Nga Ilir Seci
Vladimir Orel asht nji nga gjuhëtarët ma të randësishëm të gjuhësisë moderne sot në botë që asht marrun me studimin e kalimit nga Proto-Indo-Europianishtja te Proto-Shqipja dhe Shqipja e Sotme,(Moderne). Simbas Orelit, studimi i Sintaksës të Proto-Shqipes, (Proto-Albanian), mbetet në nivele foshnjore kështu që ka shumë kufizime në këtë lëmi. “Sidokjoftë” – thotë Orel – “janë ba disa zhvillime në kuptimin e zhvillimeve historike të Fonetikës dhe Fjalorit.”
Lidhun me Fjalorin, Orel argumenton se si për shembull plot fjalë Proto-Shqipe jane ba pjesë e fondit të gjuhëve të mavonshme europiane…Marrim fjalën shqipe “Tall”, fjale e lashtë shqipe që do me thanë “bar i gjatë”…në anglisht fjala “Tall” ka të njajtin kuptim “i gjatë” dhe përdoret për persona. Fjala “Tall” edhe sot përdoret në Shqipninë Verilindore dhe Kosove për me shenjue bimë si “Kashtën e misrit” – si i thonë në standartin e betonizuem të 1972-it…
Edhe sot në Malsi dhe Kosovë thuhet : “Tall Kollomoqi”, “Sa dueq tall pat mullari?”…
Vladimir Orel asht autori i nji Fjalori Etimologjik të Shqipes që nuk e di a e kanë botue në Shqipni dhe Kosovë…