Partia Drejtësi, Integrim dhe Unitet ka ndjekur me vëmendje të veçantë dhe padyshim me keqardhje dështimin e bisedimeve mes dy forcave kryesore të vendit, rreth Reformës në Drejtësi. Takimi i kryetarëve të PS dhe PD ishte një hap cilësor dhe procedurë normale në demokraci, por përfundimi i tij pa rezultat, tregon se konsensusi është shumë i vështirë për t’u arritur.
Nga ana tjetër, e konceptuar qysh në fillim si një akt bipolar përgatitja e këtij dokumenti rrezikon të harrojë realitetet e sotme dhe ato të nesërme të një demokracie që mund të sjellë panorama të ndryshme për pozitën dhe opozitën, të sotme dhe të nesërme dhe rrezikon të shndërrohet në një pazar të pastër politik.
PDIU gjykon se Reforma në Drejtësi është jetike për vendin, për të luftuar korrupsionin dhe krimin e organizuar, për të përmirësuar cilësisht sistemin e drejtësisë dhe për të pasur një të ardhme të sigurtë për vendin, i cili sot rrezikon të hyjë në grupvendet e dështuara në procesin e integrimit dhe të vuajë një vonesë me mbi tre vjet në këtë proces.
Për shkak të kësaj rëndësie madhore, mendojmë se e drejta për t’u shprehur i takon sovranit, më shumë sesa interesave të ngushta të partive politike.
Nisur nga kjo, PDIU risjell një propozim të depozituar qysh më 16 janar 2016 pranë Komisionit të Reformës, sipas të cilit propozimet e palëve duhet të hidhen në referendum si dy alternativa. Gjithë përmbajtja e dakordësuar mund të votohet menjëherë në Kuvend apo të vendoset kalimi në referendum të mundshëm për bartjen e një legjitimiteti më të madh të projektit, ndërsa për çështjet ku palët kanë diferenca, propozojmë që të shprehet detyrimisht sovrani në një referendum me më shumë se një alternativë. Kjo do t’i hapte rrugë një kulture të re, asaj referendare në vendimarrje, e cila sot është inekzistente, pasi e ka bërë të pamundur konceptimi i ligjit që kanë kryer marrëveshjet politike të çastit.
Ne besojmë se Demokracia nuk ka qorrsokakë! Kur politika dështon t’u përgjigjet qytetarëve, janë qytetarët që duhet t’i përgjigjen politikës dhe t’i tregojnë vendimarrjen e duhur. Referendumi me dy alternativa është zgjidhja më demokratike, konsensuale dhe e pranueshme për çdo shqiptar. Ka ardhur koha, që të dëgjojmë zërin e sovranit për një reformë kaq jetike sa reforma në drejtësi.
Nga ana tjetër kërkojmë që gjithë paragrafët të cilët nuk lidhen me reformën në drejtësi të hiqen nga projekti i ndryshimeve Kushtetuese, si akte që nuk kanë asnjë lidhje me thelbin e kësaj reforme dhe që krijojnë konfuzione, por edhe pasoja për jetën sociale të vendit. PDIU nuk do votojë asnjë nen që nuk ka lidhje me reformën dhe që i hap rrugë tjetërsimit të modelit shoqëror e njerëzor tradicional shqiptar, që prek familjen shqiptare.