Ministri i Jashtëm Nikos Dendias do të jetë sot në Tiranë, ku do të ketë kontakte me të gjithë udhëheqjen politike dhe shtetërore të vendit me qëllim rivendosjen e kontakteve për përcaktimin e zonave detare midis dy vendeve.
Mediat greke shkruajnë se bisedimet do të përqendrohen në çështje me interes dypalësh, evropian dhe rajonal, me një theks në rrjedhën e marrëdhënieve greko-shqiptare, zhvillimet në rajonin e Mesdheut Lindor, dhe perspektivën evropiane të Ballkanit Perëndimor.
Një çështje tjetër që do të jetë në tryezën e diskutimeve janë të drejtat e minoritetit grek që sipas mediave fqinje kjo është një çështje me rëndësi për Athinën.
Për zonat detare
“Sipas informacionit, qeveria greke dëshiron që mosmarrëveshja të zgjidhet edhe duke e referuar “ngërcin” në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë në Hagë, në mënyrë që të anashkalojë humnerën e kushtetutshmërisë që Tirana ka ngritur që nga viti 2009 me marrëveshjen e atëhershme përkatëse. Meqenëse nuk ka Gjykatë Kushtetuese në vend për momentin, vështirësitë janë të dukshme.
Kjo çështje, natyrisht, tregon kufijtë e mundësive të një zgjidhje dypalëshe qoftë në bazë të Marrëveshjes së vitit 2009, ose duke e ndryshuar atë midis dy vendeve.
Për këtë arsye, Athina nuk do të kishte problem të nënshkruante një ndërmarrje të përbashkët në rast të një marrëveshjeje për t’u ankuar në Hagë. Pyetja është nëse Tirana pajtohet me këtë perspektivë ndërsa vendi shkon drejt zgjedhjeve parlamentare pranverën e ardhshme”.
Në fakt, çështja tashmë ka provokuar polemikë politike.
Muajin e kaluar, ndërsa Edi Rama ishte në Athinë, ai u bë shënjestra e kundërshtarëve të tij politikë pasi ata besojnë se bisedimet tashmë janë duke u zhvilluar për caktimin e zonave detare, diçka që kryeministri shqiptar e mohoi kategorikisht.
Rama gjithashtu ka mohuar akuzat nga zyrtarët e partisë së opozitës se presioni u ushtrua nga Ankaraja në 2009, për të anuluar marrëveshjen me Greqinë.
Denoncimi i veprimeve turke
Ndërkohë, duke pasur parasysh tensionet me Turqinë, burimet tregojnë se Greqia po ndërmerr iniciativa specifike diplomatike për të denoncuar veprimet turke.
Konkretisht, ata njoftojnë se me urdhër të Ministrit të Punëve të Jashtme, Nikos Dendias, ministria po ndërmerr veprimet e mëposhtme:
– Letër drejtuar Sekretarit të Përgjithshëm të KB Antonio Guterres që denoncon sjelljen destabilizuese të Turqisë.
– Një letër drejtuar Sekretarit të Shtetit të SHBA Mike Pompeo, në të cilën, përveç informimit mbi zhvillimet e fundit në Mesdheun Lindor, theksohet se sjellja turke jo vetëm që bie ndesh me rregullat themelore të sjelljes së një vendi Aleat në NATO, por gjithashtu krijon rrezikun e destabilizimit të Jugut. Krahu lindor i NATO-s kundërshton dispozitat e preambulës së Marrëveshjes së Bashkëpunimit të Ndërsjellë të Greqisë-SH.B.A.
– Letër Përfaqësuesit të Lartë të BE-së dhe Nënkryetarit të Komisionit Evropian Josep Borrell mbi veprimet turke, e cila do të theksojë të drejtën themelore të vendit tonë për të thirrur nenin 42.7 të Traktatit për Bashkimin Evropian (klauzola e solidaritetit të ndërsjellë).
– Raportoni tek Organizata Ndërkombëtare e Aviacionit Civil (ICAO) për njoftimin e paligjshëm të shtrirjes së Turqisë në zonat e kërkimit dhe shpëtimit, që mbulon fushat e sovranitetit dhe juridiksionit grek, i cili për këtë arsye nuk prodhon rezultate ligjore dhe në të njëjtën kohë nuk i shërben sigurisë së jetës njerëzore.
– Ankesa paralele në Organizatën Ndërkombëtare Detare (IMO) për të njëjtën çështje.
– Notë proteste intensive u ndërmorën nga ambasada grekë në Ankara ndaj palës turke.
– Informacion i menjëhershëm i Gardës Evropiane të Kufirit-FRONTEX, i cili vepron në një pjesë të zonës në fjalë nën juridiksionin Grek.
