Nga Klodian Tomorri
Qeveria jonë ka një ves shumë të keq. Gënjen haptazi. I pyetur disa herë se pse Shqipëria ka dhënë më pak para për pandeminë se vendet e tjera, kryeministri thotë se kjo nuk është e vërtetë, se tabelat e FMN-së janë të vjetra dhe nuk përfshijnë paketën e dytë etj etj. Në fakt të gjitha këto janë të pavërteta.
Ky është grafiku i paketave mbështetëse ndaj PBB-se, që qeveritë e rajonit kanë dhënë gjatë pandemisë, i raportuar nga FMN. Nuk është i vjeter sic pretendon kryeministri por është i përditesuar me masat deri në fund të muajit tetor. Siç dihet, pas tetorit nuk ka patur më paketa në asnjë vend dhe jo më në Shqipëri.
Grafiku krahason mbështetjen direkte në formën e pagesave për biznesin dhe qytetarët ose uljes së taksave për ta, që kanë bërë qeveritë e rajonit. Ndryshe këto njihen si “above the line measures” sepse janë masa mbi vijën e deficitit në buxhet dhe që reflektohen direkt në treguesin e defiçitit.
Qeveria e Shqipërise ka dhënë vetëm 1.21 për qind të PBB-se ose rreth 170 milionë dollarë.
Maqedonia e Veriut ka dhënë 2.02 për qind, ndërsa pesë vendet e tjera të rajonit kanë dhënë mbi 5 per qind te PBB-se për qytetaret dhe biznesin.
Shpesh qeveria fshihet pas dy garancive sovrane, që u leshoi bizneseve për të marrë kredi në banka, njëra për rrogat, tjetra për investime. Në fakt të dy garancitë sovrane janë gjithsej sa 1.7 për qind e PBB-së. Edhe sikur të shtohen ato, prapë Shqipëria rezulton vendi i fundit në rajon për mbeshtetjen e dhënë nga qeveria.
Por garanci kanë dhënë edhe vendet e tjera. Maqedonia e Veriut 1.4 për qind e PBB, Serbia 1.5 për qind etj etj. Asnjëra prej tyre nuk është përfshire në grafik.
Megjithatë garancitë nuk janë masa të mirëfillta fiskale. Ato janë beloë the line measures, dhe kanë pak gjasa të ndikojnë multiplikatorin fiskal. Por pavaresisht ksaj, edhe sikur të përfshihen garancitë Shqipëria sërish është vendi i fundit në rajon.
Tani, qeveria bën mirë të mos gënjejë haptazi. Është shumë më mirë të thojë që po kemi dhënë më pak sepse ne duhet te jepnim para edhe për rindërtimin. Por jo mashtrim haptazi. Tregohuni një herë të ndërshëm me qytetarët.