Zbatimi i Reformës në Drejtësi, duke miratuar shtatë ligjet prioritare, do të trazojë zyrtarë dhe ish-zyrtarë të lartë, të cilët kanë fshehur paratë e korrupsionit dhe krimit jashtë territorit të Republikës së Shqipërisë. Për herë të parë, shtatë institucione të shtetit shqiptar do të bashkëpunojnë me autoritetet partnere amerikane dhe europiane, për të identifikuar dhe më pas konfiskuar, paratë e pista të pushtetarëve shqiptarë, të fshehura në bankat e huaja. Fillimisht do të gjurmohen pasuritë e paligjshme të prokurorëve dhe gjyqtarëve, në kuadër të zbatimit të ligjit për vetingun, ndërsa më pas në shënjestër do të jenë politikanët. Për këtë qëllim, janë parashikuar ekipe të përbashkëta hetimore me SHBA-BE, jo vetëm për pasuritë e fshehura jashtë, por për të gjitha veprat penale në kompetencë të Prokurorisë së Posaçme dhe Gjykatës Speciale. Ekipet e përbashkëta hetimore do të bazohen në konventat ndërkombëtare, konkretisht, në nenin 13 të Konventës së Bashkimit Europian për Ndihmën e Ndërsjelltë Ligjore, si dhe në nenin 19 të Konventës së OKB-së, kundër Krimit të Organizuar Transnacional (Konventa e Palermos). Sa i takon pasurive brenda vendit, sipas ligjit, bankat e nivelit të dytë dhe subjektet e tjera që ushtrojnë aktivitete bankare dhe financiare janë të detyruara të japin informacion mbi depozitat, llogaritë dhe transaksionet e kryera nga subjektet. Institucionet e kontrollit do të kenë akses të pakufizuar në të dhënat mbi marrëdhënie të mundshme biznesi, veprimtari tregtare ose veprimtari të tjera profesionale si dhe në të dhënat që provojnë ekzistencën e parave fizike ose mjeteve apo instrumenteve të tjera të tregut të parasë dhe/ose të pagesave.
Institucionet
Për gjurmimin e parave të pista të fshehura në parajsat fiskale do të angazhohen, sipas rasteve, Prokuroria e Posaçme, Byroja Kombëtare e Hetimit, Seksioni i Hetimit Financiar pranë Prokurorisë së Posaçme, Inspektoriati i Lartë i Deklarimit dhe Kontrollit të Pasurive, Ministria e Drejtësisë, Drejtoria e Përgjithshme e Parandalimit të Pastrimit të Parave dhe shërbimet informative, kryesisht Shërbimi Informativ Shtetëror. “Institucionet do të asistohen me ekspertët të financave, llogaritarë, juristët, përkthyes, si dhe hetues nga SHBA-BE, të cilët do të jenë pjesë Operacionit Ndërkombëtar të Monitorimit”, raporton Shqiptarja.com.
Kontrolli
Fillimisht prokurorët dhe gjyqtarët do të plotësojnë një deklaratë të plotë pasurie, ku duhet të deklarojnë të gjitha pasuritë e luajtshme dhe të paluajtshme, brenda dhe jashtë vendit. Prokurori dhe gjyqtari duhet të paraqesë të gjitha dokumentet që justifikojnë vërtetësinë e deklarimeve për ligjshmërinë e burimit të krijimit të pasurive. Ndërkaq, Inspektori i Përgjithshëm i ILDKP, për qëllimet e rivlerësimit, kërkon nëpërmjet Drejtorisë së Përgjithshme të Parandalimit të Pastrimit të Parave ose Ministrisë së Drejtësisë dokumentet për pasuritë në pronësi të subjekteve të rivlerësimit dhe të personave të lidhur me ta, ose dokumentet që përdoren jashtë shtetit nga subjektet e rivlerësimit dhe personat e lidhur me ta, ose të dhënat financiare mbi çdo transaksion financiar brenda ose jashtë vendit. Ndërsa Byroja Kombëtare e Hetimit dhe Shërbimi Informativ Shtetëror do të hartojnë një raport për vërtetësinë e deklaratës së pasurisë për kandidatët për punonjës të gjykatave kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar, në Prokurorinë e Posaçme apo në Byronë Kombëtare të Hetimit. Kjo procedurë do të kryhet në kuadër të rivlerësimit, por i njëjti standard do të ndiqet edhe për politikanët, rast pas rasti.
Aksesi
Po ashtu, ILDPK mundëson akses të plotë për vëzhguesit ndërkombëtarë, të cilët me kërkesën e tyre, kanë të drejtë të konsultojnë, kopjojnë ose hetojnë deklarimet e pasurive të paraqitura nga subjekti i rivlerësimit ose personat e lidhur me të, si dhe dokumentet shoqëruese.
7 strukturat
Prokuroria e Posaçme Byroja Kombëtare e Hetimit Seksioni i Hetimit Financiar pranë Prokurorisë së Posaçme, Inspektoriati i Lartë i Deklarimit dhe Kontrollit të Pasurive, Drejtoria e Përgjithshme e Parandalimit të Pastrimit të Parave, shërbimet informative, SHISH, Ministria e Drejtësisë.
Pastrimi i parave
Sipas projektligjit për institucionet anti-korrupsion informojnë Prokurorinë e Posaçme për instrumente, të ardhura ose pasuri, për të cilat kanë ardhur në dijeni në çfarëdo mënyre. Me kërkesë të Prokurorisë së Posaçme, Drejtoria e Përgjithshme e Parandalimit të Pastrimit të Parave vë në dispozicion të gjitha të dhënat që ka mbi transaksionet e personave të dyshuar për pastrim të produkteve të veprës penale dhe kryen kontrollet e nevojshme me qëllim të vërtetimit të ekzistencës së këtyre transaksioneve.
Detyrat e ndërlidhësit
Në përputhje me marrëveshjet ndërkombëtare, bashkëpunon me autoritete kompetente të shteteve të tjerë dhe organizatave ndërkombëtare; cakton anëtarë në organet e përbashkëta hetimore, të krijuara në bazë të një marrëveshjeje ndërkombëtare ose në bazë të një marrëveshjeve për një rast konkret, me qëllim hetimin, ndjekjen penale ose përfaqësimin në gjyq të veprave penale të parashikuara nga neni 75/a i Kodit të Procedurës Penale, në Republikën e Shqipërisë, ose në një ose më shumë shtete të tjerë; Lidhur me hetimet e përbashkëta brenda territorit të Republikës së Shqipërisë, Departamenti i Bashkëpunimit Ndërkombëtar dhe Hetimeve të Përbashkëta mbikëqyr zbatimin e rregulloreve të brendshme dhe respektimin e sovranitetit të Republikës së Shqipërisë. Në lidhje me dobësitë e identifikuara dhe çështjet e debatuara, të cilat nuk mund të zgjidhen nëpërmjet konsultimeve me organet kompetente të një shteti tjetër ose përfaqësuesit e tij, informon pa vonesë Drejtuesin e Prokurorisë së Posaçme, i cili, nëse është e nevojshme, kërkon mendimin ose ndihmën e ministrisë kompetente. Merr kërkesat e shteteve të tjerë për të bërë hetime të posaçme për çështje penale, ndërmerr veprimet e nevojshme para gjykatave kompetente dhe ofron ndihmë ligjore në procedime për vepra penale, të parashikuara nga neni 75/a i Kodit të Procedurës Penale; Në rastin e veprimeve veçanërisht urgjente, për kryerjen në mënyrë të pavarur të të cilave brenda territorit të Republikës së Shqipërisë janë të autorizuara organet kompetente të shteteve të tjerë, bazuar në marrëveshje të posaçme, mbikëqyr këtë veprimtari, duke vëzhguar që organi kompetent i shtetit tjetër të mos shkelë paprekshmërinë e banesës ose të drejtës për liri personale e dinjitet të personit. Pas ndërmarrjes së këtyre veprimeve, i dorëzon një raport përfundimtar Drejtuesit të Prokurorisë së Posaçme, i cili mund të kërkojë praninë e një nëpunësi të huaj të autorizuar gjatë dorëzimit të raportit.
/Shqiptarja. com/
