Kredia për biznese ka shfaqur ngadalësim të ndjeshëm të ritmeve të rritjes në tremujorin e parë të këtij viti.
Sipas Bankës së Shqipërisë, rritja vjetore e kredisë për biznesin zbriti në 5.4%, normë kjo e përgjysmuar krahasuar me rritjen mesatare të shënuar në 2022.
Në analizën e Bankës së Shqipërisë, ky ngadalësim pasqyron rënien e kërkesës për financim për kapital qarkullues nga bizneset në prani të tendencave stabilizuese të çmimeve, uljes së pasigurisë dhe shtrëngimit të kushteve të ofertës, por edhe shlyerjet e larta të kredive si pasojë e likuiditetit të shtuar të bizneseve në reflektim të aktivitetit të mirë ekonomik.
Kredia në këtë segment reflekton dhe rikthimin e sjelljes sezonale të fillimvitit në ndryshim nga një vit më parë, kur konflikti në Ukrainë dhe rritja e çmime solli një kërkesë të lartë për financimin e nevojave për likuiditet.
Sipas madhësisë së biznesit, vihet re se ngadalësimi i kredisë është ndikuar nga ngadalësim i fortë i ritmeve të rritjes së kredisë për biznesin e madh, në 2.5%, nga 10.5% mesatarisht për 2022 dhe nga tkurrja e kredisë për biznesin e vogël me 5% krahasuar me një vit më parë. Ndërkohë, kredia për biznesin e mesëm ka vijuar rritjen me ritme të qëndrueshme, në rreth 16%.
Këto zhvillime kanë sjellë një zhvendosje të strukturës së kredisë së bizneseve, ku vërehet rritja e peshës së kredisë për biznesin e mesëm në 31% të portofolit dhe rënia e peshës së kredisë për biznesin e madh në 49.7% dhe atij të vogël në 19.4%.
Sipas sektorëve të ekonomisë, vihet re një ngadalësim i kreditimit në të gjithë sektorët e ekonomisë. Në veçanti, në tremujorin e parë ngadalësimi i ritmeve të rritjes është më i dukshëm në sektorët e turizmit dhe të shërbimeve, ndërsa kredia për sektorin e industrisë u tkurr me norma më të larta se në tremujorin e kaluar, me rreth 8%.
Nga ana tjetër, ngadalësimi i rritjes së kredisë për bizneset në sektorin e ndërtimit dhe të tregtisë ka qenë më e përmbajtur, ndërsa kredia për sektorin bujqësor ruan nivele të ulëta.
Portofoli i kredisë së bankave dominohet nga kredia për tregtinë, hotelet dhe restorantet – me mbi 45% të portofolit, e ndjekur nga sektori i industrisë, me 24% dhe nga sektori i ndërtimit me rreth 17.3% të portofolit. Në tërësi, Banka e Shqipërisë, financimi i bankave ndaj sektorëve është në linjë me kontributin që ato kanë dhënë në zgjerimin e aktivitetit ekonomik në vend.
Normat e interesit për kreditë për biznese janë rritur lehtas në tremujorin e parë të vitit për kreditë në lekë, ndërsa ato në euro nuk kanë ndryshuar në terma mesatarë. Analiza sipas madhësisë së kredisë evidenton se interesat e kredisë për shuma deri në 1 milionë euro, edhe pse në vlera minimale, janë në kahun rritës prej tre tremujorësh.
Ndërkohë, interesat e kredive për shuma të mëdha mbi 1 milionë euro vijojnë të luhaten, duke paraqitur shpesh vlera të ulëta edhe në muajt e parë të këtij viti.
Kjo tregon edhe njëherë se klientët e mëdhenj po e vuajnë më pak rritjen e normave të interesit, ndoshta për shkak të fuqisë më të larët negociuese apo konkurrencës mes bankave për të siguruar klientët e mëdhenj që perceptohen si të besueshëm./E.Shehu-Monitor/
Kredia për biznese ka shfaqur ngadalësim të ndjeshëm të ritmeve të rritjes në tremujorin e parë të këtij viti.
Sipas Bankës së Shqipërisë, rritja vjetore e kredisë për biznesin zbriti në 5.4%, normë kjo e përgjysmuar krahasuar me rritjen mesatare të shënuar në 2022.
Në analizën e Bankës së Shqipërisë, ky ngadalësim pasqyron rënien e kërkesës për financim për kapital qarkullues nga bizneset në prani të tendencave stabilizuese të çmimeve, uljes së pasigurisë dhe shtrëngimit të kushteve të ofertës, por edhe shlyerjet e larta të kredive si pasojë e likuiditetit të shtuar të bizneseve në reflektim të aktivitetit të mirë ekonomik.
Kredia në këtë segment reflekton dhe rikthimin e sjelljes sezonale të fillimvitit në ndryshim nga një vit më parë, kur konflikti në Ukrainë dhe rritja e çmime solli një kërkesë të lartë për financimin e nevojave për likuiditet.
Sipas madhësisë së biznesit, vihet re se ngadalësimi i kredisë është ndikuar nga ngadalësim i fortë i ritmeve të rritjes së kredisë për biznesin e madh, në 2.5%, nga 10.5% mesatarisht për 2022 dhe nga tkurrja e kredisë për biznesin e vogël me 5% krahasuar me një vit më parë. Ndërkohë, kredia për biznesin e mesëm ka vijuar rritjen me ritme të qëndrueshme, në rreth 16%.
Këto zhvillime kanë sjellë një zhvendosje të strukturës së kredisë së bizneseve, ku vërehet rritja e peshës së kredisë për biznesin e mesëm në 31% të portofolit dhe rënia e peshës së kredisë për biznesin e madh në 49.7% dhe atij të vogël në 19.4%.
Sipas sektorëve të ekonomisë, vihet re një ngadalësim i kreditimit në të gjithë sektorët e ekonomisë. Në veçanti, në tremujorin e parë ngadalësimi i ritmeve të rritjes është më i dukshëm në sektorët e turizmit dhe të shërbimeve, ndërsa kredia për sektorin e industrisë u tkurr me norma më të larta se në tremujorin e kaluar, me rreth 8%.
Nga ana tjetër, ngadalësimi i rritjes së kredisë për bizneset në sektorin e ndërtimit dhe të tregtisë ka qenë më e përmbajtur, ndërsa kredia për sektorin bujqësor ruan nivele të ulëta.
Portofoli i kredisë së bankave dominohet nga kredia për tregtinë, hotelet dhe restorantet – me mbi 45% të portofolit, e ndjekur nga sektori i industrisë, me 24% dhe nga sektori i ndërtimit me rreth 17.3% të portofolit. Në tërësi, Banka e Shqipërisë, financimi i bankave ndaj sektorëve është në linjë me kontributin që ato kanë dhënë në zgjerimin e aktivitetit ekonomik në vend.
Normat e interesit për kreditë për biznese janë rritur lehtas në tremujorin e parë të vitit për kreditë në lekë, ndërsa ato në euro nuk kanë ndryshuar në terma mesatarë. Analiza sipas madhësisë së kredisë evidenton se interesat e kredisë për shuma deri në 1 milionë euro, edhe pse në vlera minimale, janë në kahun rritës prej tre tremujorësh.
Ndërkohë, interesat e kredive për shuma të mëdha mbi 1 milionë euro vijojnë të luhaten, duke paraqitur shpesh vlera të ulëta edhe në muajt e parë të këtij viti.
Kjo tregon edhe njëherë se klientët e mëdhenj po e vuajnë më pak rritjen e normave të interesit, ndoshta për shkak të fuqisë më të larët negociuese apo konkurrencës mes bankave për të siguruar klientët e mëdhenj që perceptohen si të besueshëm./E.Shehu-Monitor/
