Artan Fuga
Ku qëndron problemi i administrimit të plehrave?
Nuk administrohet shoqëria e sotme moderne, aq më pak Shqipëria e drobitur, me debate politike, me show komisionesh, as me lojëra hajduti – polici! As me operacione tip James Bond, me makina nate, që kthehen rrugës nga forca misterioze!
Problemi se në rastin e Tiranës dhe Durrësi ne kemi krijuar qytete – fshatra gjigande ku është mbledhur gjysma e popullsisë! Imagjinoni se çfarë miliona tonelata plehrash prodhohen! Plehra që quajini po deshët edhe mbetje! Poqese popullsia do të ishte shpërndarë në të gjithë territorin situata do të kishte qenë ndryshe! Mos numuroj të tjerat, por edhe varrezat po i hypin Dajtit dhe në vitin 2050 i vdekuri i fundit do të ngrejë flamurin me kafkën krenare në majën e malit! Lëre veturat, qarkullimin, hapësirat jeshile, etj.
Problemi është gjithashtu se këto shërbime nuk ka përse të mos merren nga pushteti lokal dhe nuk ka përse i paguajmë privatit qimet e kokës që pastaj lekët tona i bën turizëm, rroga për gjyshërit e deputetëve, ose i konsumon pa hesap duke na thënë: Ikni o pirdhuni, bëj çfarë të dua me lekët e mia!
Ky është krimi i vërtetë në këta tridhjetë vjet ku janë rras edhe pushteti edhe opozita, dhe e anashkalojnë! E kanë bërë pushtetin publik vetëm si bërës tenderësh dhe gjoja delegon te privati që në fakt merr privilegje pa nxjerrë një lek nga xhepi! Si është e mundur që privatit i del me fitim, pushtetit publik i del me humbje po të investojë te plehrat!
E kanë zhvesh pushtetin publik nga çdo funksion ekonomik rregullator ekuilibrues sikur të ishte biçikletë MIFA me qira, e ç’veshur nga gjithçka dhe ku i kanë ngel vetëm pedalet e prishura!
Patjetër tregu, por ka shërbime që poqese liberalizohen keq, ose atëhere kur nuk është koha krijojnë atë quhet “market failure”!
Kush nuk e di të lexojë neoliberalët amerikanë sa më sipër!
A ka bythë komisioni të hetojë këtë? Lërini llogjet me James Bond dhe me kë takove, ku hangre darkë!
E keni bërë pushtetin publik si biçikletë MIFA me qira që e xhvishnin nga gjithçka duke i lënë pedalet.
Problemi është pushteti vendor është i centralizuar dhe incineratori është i centralizuar. Mungesa e decentralizmit ka krijuar një marrëdhënie perverse, ku nuk ka konkurrencë, nuk ka kontroll, nuk ka presion mbi ulen e çmimit të shërbimit!
Na hiqen si liberalë të mëdhenj palé! Gjoja ja japin privatit dhe ja japin vetëm një dore i cili për një shekull na u bëka monopol. Ky është krimi që nuk ka bythë asnjë komision ta hetojë sepse zhytyr brenda vetë modeli politik!
Sigurisht që do të gjenden rob “të guximshëm” pastaj që monopolin e falur, pa vendosur asnjë lekë, ta manovrojnë si duhet, duke shpërndarë lekë për mediat që jetojnë të kontrolluara nga plehrat, për politikanë, për parti politike, për dorovitje nën dorë dhe për të gjithë pislliqet e mundshme!
Pehrat janë vdekja e qendrave urbane, kurse pastrimi i plehrave janë vdekja e demokracisë sepse fusin korrupsionin e madh që vjedh vota, media, gjithçka!
Hajde gjeje sa peshon një tonelatë plehra kur atë e peshon monopolisti i plehrave dhe monopolisti i pushtetit në vitin 20567!
Monopoli i tenderimit, monopoli i tregut, monopoli i pushtetit, monopoli i opozitës, – ja këto nuk heton dot komisioni që nuk bëri veçse dha çfaqje para publikut!
Jemi bërë sikur të shkojmë në një kafene ku çmimi kafes që pijmë është më i ulët sa tarifa për të vajtur në wc e kafenesë për të pshurrur!
Me shumë kushton mbledhja e plehrave sesa ushqimi që e jashtëqisim!
Në vitin 2012 këto analiza i kam bërë në librin RËNIA E QYTETIT, botuar nga PAPIRUS, kush dëshiron ta gjejë, (po e gjeti) dhe të më thotë nëse e zhgënjej!
Kjo është detyra e studjuesit, jo ajo që e thërresin si fasadë kur ka nevojë politika!
