Mënyra se si po vepron diplomacia shqiptare në trajtimin e problemeve me Greqinë ka marrë kritika nga Pëllumb Xhufi historiani që ndër vite ka ndjekur dinamikën e zhvillimeve mes dy vendeve.
Në një intervistë për Report TV Pëllumb Xhufi thotë që Shqipëria nuk duhet të ekzaltohet me deklarimin e Kotzias për heqjen e ligjit të luftës. “Heqja e ligjit të luftës e them me siguri se nuk do t’i bënte nder qeverisë greke, por do të shlyente një borxh, njollë të politikës së jashtme greke. Ligji i luftës është një ligj absurd për më tepër na konsideron vend mik, dhe do të kemi marrëdhënie strategjike, aleat strategjik, pra nuk ka asnjë farë kuptimi, është një lëvizje e vonuar, presim kur të bëhet se deri tani kemi vetëm fjalë,” u shpreh Xhufi.
“Gjykoj që jo vetëm ligji duhet të hiqet si i tillë por edhe efektet e ligjit, menjëherë duhet të ndjekin efektet e ligjit. Në gjykimin tim efekti kryesor është kthimi i pronave të ngurtësuara të qytetarëve Shqiptarë që me shpalljen e ligjit të luftës në vitin 1940 u bllokuan nga qeveria e atëhershme greke, mbahen sot e kësaj dite të bllokuara. Efekti tjetër do të ishte njohja de jure e kufirit të Shqipërisë dhe Greqisë e vendosur në vitin 1913, e cila është e konfirmuar me vendimin e ambasadorëve në vitin 1926 në “Protokollin e Firences”. Mendoj se këto dy gjëra duhet ta ndjekin heqjen e ligjit të luftës, duhet të ndodh menjëherë dhe pa kushte” shpjegoi historian Pëllumb Xhufi.
Historiani Xhufi ndalet edhe tek çështja Çame. “Problemi çam e ka edhe ai brenda problemin e pronave, por ai është vetëm një element i çështjes çame ka një sërë problemesh të tjera, me heqjen e ligjit të luftës duhet të bëhet edhe kthimi i pronave siç bëhet më marrëdhëniet e zakonshme për transaksione, në marrëdhëniet e qytetarëve me shtetin, kjo ndodh edhe këtu në Shqipëri dhe jo në bende të tjera”, tha Xhufi. “Çështja çame është shumë e rëndësishme, por është çështje tjetër, ligji i luftës ka bllokuar ka mbajtur nën sekuestro pronat e qytetarëve të Shqipërisë në vitin 1940”, shpjegoi Xhufi.
“Popullsia çame në atë kohë ishte si të thuash ishte pjesë e shtetit grek nga viti 1913 kur ky territor u aneksua nga Greqia. Problemi çam e ka edhe ai brenda problemin e pronave, por ai është vetëm një element i çështjes çame ka një sërë problemesh të tjera, me heqjen e ligjit të luftës duhet të bëhet edhe kthimi i pronave siç bëhet më marrëdhëniet e zakonshme për transaksione, në marrëdhëniet e qytetarëve me shtetin, kjo ndodh edhe këtu në Shqipëri dhe jo në vende të tjera”, tha Xhufi.
Vendimin e qeverisë shqiptare për lejimin e të tjera varrezave greke në territorin e Shqipërisë Pëllumb Xhufi e shikon si një veprim që mbështet tezat e Voiro Epirit. “Çështja çame ishte një spastrim etnik ndaj një popullsie që ishte autoktone aty, kishin qytetari greke por me kombësi shqiptare dhe të fesë myslimane, u përzunë pikërisht se ishin shqiptarë por në të njëjtën kohë myslimanë. Pronat janë aty të bllokuara dhe dua të rikujtoj se problemi i kthimit të pronave të qytetarëve shqiptarë, të sekuestruara me ligjin e luftës. Qeveritë shqiptare e kanë kërkuar në fillim të viteve 50 dhe në fund të viteve 60, u ngrit një institucion i përshtatshëm për zgjidhjen e këtij problemi, pas heqjes së ligjit të luftës duhet të kthehen edhe pronat”, shpjegoi historiani.
“Ushtarët grekë të rënë gjatë luftës Italo-Greke në vitin ’40-41 meritojnë një monument dhe jo të zihen sipërfaqe të tëra toka, madje në një zonë nevralgjike është një vend i shtrenjtë, madje në një zonë siç është ajo e pretenduar nga ‘Vorio Epiri” të ngrihen varreza nga Korça, Këlcyrë dhe të dalin në Vularat ku janë ngritur disa varreza të tjera, çdo gjë ka mas, kështu më duket e tepruar dhe janë ngritur 3 varreza që janë aktualisht. E dimë se çfarë problemesh shkaktuan varrezat e “Kosinas” u tentuan të mbusheshin me eshtrat e banorëve, burrave, grave dhe fëmijëve të fshatrave shqiptare”, tregoi Xhufi.
http://shqiptarja.com/home/1/xhufi-bashk–me-ligjin-e-luft-s-t–kthehen-pronat-e–am-ve-459863.html?pos_1