Duket se sukseset nuk kanë të ndalur për gazetarin dhe shkrimtarin Enkel Demi i njohur si Tom Kuka, së fundmi mediat italiane kanë dedikuar një hapësirë të gjerë në faqet letrare.
SoloLibri.Net ka zhvilluar një intervistë me shkrimtarin, duke u ndalur veçanërisht te romani i tij “Ora e ligë”, duke e cilësuar një roman fitues dhe bindës, i bërë nga historia dhe historitë.
Gjatë intervistës, Tom Kuka, ka rrëfyer gjithçka nga si lindi ideja për shkrimin e këtij romani, te marrëdhënia mes gazetarisë dhe letërsisë deri te ndryshimi kulturor mes kombit shqiptar e atij italian.
Ai gjithashtu është ndalur edhe te Shqipëria, duke theksuar se çfarë është për të dhe sa i lidhur ndihet me atdheun e tij.
Intervista e plotë
Intervistë me shkrimtarin Tom Kuka, në librarit Italiane, libri i tij: Ora e së keqes
Tom Kuka, i njohur si EnKel Demi , është një gazetar dhe drejtues i njohur emisionesh në radion shqiptare. Autori eklektik, në Itali ai botoi marsin e kaluar L’Ora del male – “Ora e së keqes” në gjuhën shqipe: (ora e ligë)
– – – – –
Tom Kuka, i njohur si Enkel Demi, një gazetar dhe drejtues i mirënjohur shqiptar, është në librari me librin me titull: Ora e së Keqes, një roman fitimtar dhe bindës, i përbërë nga “histori dhe disa histori”. Një autor eklektik, shkrimi i të cilit me rëndësi dhe thellësi të madhe, i jep veprës një bukuri unike. Tom Kuka tregon për kohërat që nuk ekzistojnë më, ai tregon për Shqipërinë e paraardhësve të tij, përmes historive të treguara nga paraardhësit e tij. Libri përshkohet nga vërtetësia tipike e atyre që janë të lidhur me tokën e tyre dhe flasin për të në mënyrë të drejtpërdrejtë, duke i lejuar ata ta njohin atë pa vënë asnjë kufizim. Person me disponueshmëri të madhe, ai me kënaqësi pranon t’u përgjigjet disa prej pyetjeve tona.
Nga lindi ideja e shkrimit të “Orës së Ligë”?
Ajo vjen nga pasioni im për historitë e treguara nga paraardhësit e mi, nga pasioni im për mitet dhe mbi të gjitha nga nevoja që ndjej për të treguar për Shqipërinë përmes këtyre historive, duke përzier dhimbjen, dashurinë, shpengimin, vuajtjet dhe mitin. Unë e përkufizoj veten si një “shkrimtar i paskrupullt”, pikërisht sepse e përshkruaj tokën time për atë që është dhe mbi të gjitha shkruaj për atë që jam. Asnjëherë nuk kam menduar të shkruaj për të kënaqur lexuesin italian. Nuk do të kishte kuptim, sepse ata që lexojnë në Itali duhet të lexojnë për një Shqipëri të vërtetë, jo ashtu siç do të donin të ishte, por pikërisht për atë që është. Ora e së keqes hapet me vrasjen e Celo Mezanit, pra: më pas me vajtimin e dhimbshëm për Celo Mezanin, një vajtim shumë i famshëm në Shqipëri. Ne duhet të përpiqemi ta dëgjojmë, pavarësisht nëse kërkon durim, sepse është shumë e gjatë; dikush vëren, menjëherë, të gjithë atë vuajtje nga e cila përshkohet kënga. Ankthi, keqtrajtimi, Dashuria dhe më pas miti: Ora, që sigurisht është emblema e shqetësimit dhe negativitetit njerëzor, por gjithashtu përfaqëson të gjitha ato shqetësime të rrënjosura në shpirtin dhe mentalitetin e secilit prej nesh.
Në cilat tekste keni nxjerrë informacione apo jeni përgatitur për të shkruar këtë libër?
Siç thashë në përgjigjen e mëparshme, jam magjepsur nga mitet, historitë e vjetra dhe përrallat e gjyshërve. Ekziston një kulturë e tërë e njohurive popullore për të cilën kam qenë gjithmonë i interesuar, për të cilën ndjej se i përkas dhe që më përket mua. Kur e quaj veten “një shkrimtar i paskrupullt”, e kam parasysh edhe këtë. Përmes rrëfimeve të njohura, të cilat i raportoj në librat e mi, përpiqem të prezantohem me botë të panjohura, misterioze, siç janë ato që lidhen me vdekjen, për shembull. Me të vërtetë më pëlqen të tregoj histori, duke qëndruar pezull midis universit të jetës dhe atij të vdekjes. Me pak fjalë, këto janë rrënjët e mia, kjo është ajo që dua të them. Prandaj, për t’iu përgjigjur pyetjes, nuk ka përgatitje të kufizuar, mund t’i referoheni edhe teksteve, por zëri dhe jeta popullore janë librat e vetëm të vërtetë nga të cilët unë nxjerr të vërtetat që po tregoj.
A mund të ma shpjegoni konceptin tuaj të “shqipërisë”?
Shqipëria, për mua, është identitet dhe liri. Unë jam shumë i lidhur me rrënjët e mia, origjinën time dhe historinë e vendit tim. Më duket thelbësore që Shqipëria të rizbulojë identitetin e saj dhe mbi të gjitha që ta ruajë me xhelozi. Nga ana tjetër, besoj se është e drejtë të lirohet ky identitet nga konceptet e vjetra, të së kaluarës, të cilat edhe sot, pjesërisht, e detyrojnë atë në hamendje që nuk janë më të nevojshme. Identiteti, rrënjët, historia, po dhe gjithmonë, por edhe liria, sepse pa të nuk mund të ketë identitet të vërtetë.
Ndiheni më shumë si gazetar apo më shumë si shkrimtar?
Nuk është kurrë e lehtë t’i përgjigjesh kësaj lloj pyetjeje. Unë jam njëri dhe tjetri, pa dyshim që në mënyra të ndryshme. Të ndihem më shumë se njëri apo tjetri nuk do të thoja. Unë flas dhe merrem me gjëra të rëndësishme në të dy rastet, në mënyra të ndryshme. Të dy rolet më lejojnë të komunikoj dhe kjo është themelore për mua, sepse nëse vendos të shkruash, e bën për të përcjellë një mesazh, për të dhënë diçka të rëndësishme për lexuesin. Të jesh gazetar do të thotë edhe kjo. Pra, mund të them që më pëlqen të jem njëri dhe tjetri.
Në Itali po bëheni gjithnjë e më i njohur. Në Shqipëri jeni i njohur dhe i vlerësuar. A vini re një ndryshim në ndikimin kulturor dhe shoqëror midis dy kombeve?
Kjo është gjithashtu një pyetje e vështirë për t’u përgjigjur, por si gjithmonë preferoj të jem i sinqertë dhe i drejtpërdrejtë. Unë ende nuk jam shumë i vetëdijshëm që të jem kaq i vlerësuar në Itali dhe kjo vlen edhe për Shqipërinë, sepse kam tendencë të jetoj në një mënyrë private, në shtëpinë time, në botën time. Duhet të pranoj se kam pak frikë nga “personazhi i Tom Kukës”, i cili mund të krijohet (të dalë) ose që, në një farë mënyre, tashmë është duke u krijuar. Ajo që dua të them është se nuk dua të krijoj figurën mediatike të shkrimtarit. Dua që librat e mi të vlerësohen, të përhapin mesazhin që do të doja të kaloja nëpër shkrimet e mia. Nuk dua që Tom Kuka të bëhet një tjetër “Enkel Demi”.
Dallimi midis dy kombeve me siguri ekziston, si nuk mund të ndodhte? Ne po flasim për dy vende të ndryshme, dy vende që nuk janë as të krahasueshme në madhësi. Njohja në Itali është një angazhim i vërtetë; në Shqipëri, tani për tani, është thjesht një thashetheme. Në këtë moment, natyrisht, është shumë e rëndësishme për mua të njihem dhe vlerësohem si shkrimtar në Shqipëri, sepse shkruaj në gjuhën shqipe. Në të vërtetë, nëse mund ta lejoj veten, e konsideroj Italinë vendin tim të dytë. Unë e konsideroj veten një italianist, vlerësoj kulturën italiane, mënyrën e jetesës. Pra, nëse njohja e Tom Kukës, në Itali, do të vazhdonte, siç po ndodh, së shpejti unë mund të jem një shkrimtar shqiptaro italian.
Çfarë po shkruan ai?
Po shkruaj romanin tim të pestë, i ambientuar në periudhën e rrethimit të Shkodrës. Do të jetë një roman dashurie. Më shumë, nuk mund të zbuloj gjë tjetër…