• Shqiperi
  • Opinion
  • Kosove Rajon
  • Gossip
  • Art Kulture
  • Sport
  • Bota
27.al
Nuk ka rezultat
View All Result
  • Shqiperi
  • Opinion
  • Kosove Rajon
  • Gossip
  • Art Kulture
  • Sport
  • Bota
27.al
Nuk ka rezultat
View All Result
27.al
Nuk ka rezultat
View All Result

Kisha ruse dhe ortodoksia bullgare (3)

15:35 | 23/09/2021
në Kryesore, Mejtime, Moti
0

Shkruan Fahri Xharra

(Deri me ardhjën ose pushtimin e Bullgarisë nga otomanët 1386, Bullgarinë ortodokse e udhëheqnin carët e ndryshëm (njëri pas tjetrit) me origjinë turke dhe me fe ortodokse. (Ortodoksia u legalizua pas pagëzimit të Borisit I në Borsh të Shqipërisë). Nëse i vëreni figurat e carëve bullgarë me prejardhje turke, prej Khan Asparuhit (të birit të Khanit  Kuvrat (631- 652 ), mbretëria e të cilit dështoi në Azinë Qendrore) e deri te Car Strazimiri (1356-1386) të gjithë kanë pamje turke, përkundër matresave të përziera me gra vendore ose sllavë të instaluar në Greqi).

Lexo edhe

Keni bërë plane? Mësoni si do të jetë moti nesër

Çudira shqiptarësh/ 500 persona në grup “WhatsApp-i” spiunojnë radarët e policisë për t’i shpëtuar gjobave

Vetëflijohet gazetari Kastriot Myftaraj, hidhet nga kati i katërt i pallatit

Të shpjegojmë që Kisha Ortodokse në Rusi i shënon gjurmët e saj në kohën e Rusit të Kievit (Kievan Rus’), i cili ishte i pari që formoi shtetin e Rusisë.

E rëndësishme për ne të dimë se paraqitja e parë e rusëve në Bullgari ishte një ngjarje me rëndësi (fatkeqësi për shqiptarët deri me sot fxh), e cila ndikoi në politikën bullgare deri më sot.
Në gushtin e vitit 967, për herë të parë rusët shkelën në Bullgari. Flota ruse me dhjetë mijë ushtarë arriti në buzët e Danubit në Ballkan (Ilirik) dhe nga kjo ardhje do i vërejmë ndërhyrjet ruse në sllavët e Ballkanit.

Sviatislavi, një bishë njeri, i ushqyer me mish kali dhe qumësht pele, i veshur me lëkurë arushe deri në tokë e pushtoi qytetin e Silistres që ishte një qendër e fortë luftarake e Bullgarisë, saqë Perandori i Bizantit filloi t’i frigohej fatit të mëtutjeshëm të kryeqytetit të tij dhe u ngut të lidhë paqe me Carin e Bullgarisë  U kryen martesa të dyfishta që i lidhi aleanca në mes tyre.

Janë disa data të rëndësishme që na duhen. Në vitin 988, princi i Kievit, Vladimiri krijoi Kishën Ortodokse në varinatën e Bizantit të Konstantinopojes dhe bëri fenë ortodokse, fe të shtetit rus.
Fuqia kishtare ruse nga Kievi në Moskë kaloi në shekullin XIV dhe të gjitha autorizimet kishtare i mori Moska.

Por, nga harta nuk shohim që në këto toka, ku sundoi Bullgaria të qe edhe prania dhe ndikimi rus, i cili punoi për sllavizimin e popujve të nënshtruar.

Ne duhet të dimë që sllavizimin e emrave të fshatrave, qyteteve, maleve dhe lumenjve dhe disa fjalëve tona e kryen bullgarët brenda 200 vjetëve. Koha e Borisit me pagëzimin e tij pasoi me ardhje të rusëve, të cilët së bashku me ndihmën e Bizantit u munduan të sllavizojnë çka ishte e mundur.
Sllavomaqedonët e sotëm janë pasardhës të Bullgarisë së madhe mbi tokat e vërteta shqiptare-maqedone. Ata nuk janë pronarë të tokave, ku sot jetojnë. Janë ardhacakë të pas shekullit IX.

Car Simenoni i neveritur nga dobësia e Pjetrit, një fisnik bullgar, i quajtur Shishman, një vendas nga Trnovo, vendosi të krijojë një dinasti të vetën. Në pamundësi për të nënshtruar të gjithë vendin nën ndikimin e tij, ai u kënaq me gjysmën perëndimore. Ai shpejt e shtriu ndikimin e tij në Maqedoni e Shqipëri dhe nga viti 963 kishte dy Perandori Bullgare të ndara, njëra në perëndim, tjetra në lindje. Shishmani qe vetëshpallur “car” dhe pasardhësit e tij e mbajtën veten për gjysmë shekulli, pasi gjysma tjetër e Perandorisë kishte rënë nën zgjedhën bizantine.

Vetëm një shembull : Duhet të shpjegohet jo vetëm neve, por edhe serbëve që emrat sllavë që i kemi nuk janë emra serbë. Serbët janë shumë të vonëshëm këndej pari. Të gjitha emrat sllavë janë nga sllavishtja e vjetër – ajo bullgare. Bullgaria është shteti i parë sllav në Ballkan. Bullgarët ashtu si ishin u konvertuan ne të krishterë në shekullin IX nga Bizanti.

Bullgarët, sunduan gati 200 vjet mbi tokat tona, lageshin në katër detëra: Deti i Zi, Egje, Jon dhe Adriatik.

Të skpjegojmë edhe këte, se tek ne gjenden shumë vende me  emrin Doll (Dol) që në kuptimin sllav është rrafshë, rrafshinë.  Që mos ngutemi dhe të lindë një përkthim i tillë ne duhet të dimë se si quhej nga të parët. Këte na e thotë etimologu Aleksandër Hasanas: “Alberto G. Areddu – profesor i lëndëve letrare – në esenë e re “Mbiemrat në Sardenjë dhe prejardhja e tyre Ballkanike” sjell një shembull mbi fjalën “tola” – një mbiemër ky shumë i përhapur në Sardenjë, i cili merr formë nga dy fushat e territorit të Moresë. Por, veç kësaj, ky studiues shpjegon më tej se gjen konfirmim edhe në fisin antik ilir të Tolenses, të cilët marrin këtë emër, sipas ballkanologëve, nga ilirishtja (dhe forma indo-evropiane) *tōlā, që do të thotë “fushë”.

Pra, vërejmë qartë se fjala ilire “tolā = fushë” i përket gjuhës shqipe me kuptimin e saj “vend i ulët, i /t’ulët, vend i butë, i ulët; ultësirë”. Kjo fjalë e pastër shqipe gjendet gjithashtu edhe në emërtimin e fiseve ilire, banorë të ultësirës bregdetare nga Auloni – Vlora deri në Dyrrah. Në Dukagjin ende e ruajmë këtë emër ndoshta edhe pa e ditur kuptimin e tij në shqip: Tolaj.

Pra, akademive, nëse duan t’i shpejtojnë gjërat në albanizimin e emrave sllavë iu del një punë serioze në një angazhim të tillë.

Në ditët e ardhshme: Shën Klementi i Ohrit, Cirili, Metodi dhe Shën Naumi, që krijuan alfabetin sllav, por jo serb

Referencat:
– (http://countrystudies.us/russia/38.htm

https://depts.washington.edu/cartah/text_archive/miller/m2_c2.html

– Herbermann, Charles, ed. (1913). “The Religion of Russia” . Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company).

– Karl August von Hase. A history of the Christian Church. Oxford, 1855).

– https://bnr.bg/en/post/100481527/was-boris-i-baptized-in-albania

Etiketa: Alberto G. AredduAleksandër HasanasBizantiFahri XharraKisha ortodokseKisha ruse dhe ortodoksia bullgareKonstantinopojasardenjetolāTolense

Të Lidhura

Keni bërë plane? Mësoni si do të jetë moti nesër

Keni bërë plane? Mësoni si do të jetë moti nesër

nga auto post
17:57 | 07/07/2022
0

E teksa temperaturat e larta kanë kapluar vendin, nesër moti “ndryshon ngjyrë”. Dita e premte pritet të jetë nën ndikim...

Çudira shqiptarësh/ 500 persona në grup “WhatsApp-i” spiunojnë radarët e policisë për t’i shpëtuar gjobave

Çudira shqiptarësh/ 500 persona në grup “WhatsApp-i” spiunojnë radarët e policisë për t’i shpëtuar gjobave

nga auto post
16:02 | 07/07/2022
0

Çudirat e shqiptarëve nuk kanë fund. Nëse në çdo vend të botës radarët në rrugë “spiunojnë” shoferët që ecin tej...

Vetëflijohet gazetari Kastriot Myftaraj, hidhet nga kati i katërt i pallatit

Vetëflijohet gazetari Kastriot Myftaraj, hidhet nga kati i katërt i pallatit

nga auto post
13:22 | 07/07/2022
0

Një ngjarje e rëndë është shënuar në Tiranë, ku gazetari Kastriot Myftaraj është vetëflijuar duke  u hedhur nga kati i...

Pak orë para protestës, Bordi ul sërish çmimin e naftës

Pak orë para protestës, Bordi ul sërish çmimin e naftës

nga auto post
11:18 | 07/07/2022
0

Për të tretën ditë me radhë, Bordi i Transparencës ka ndryshuar sërish çmimin e tregtimit të hidrokarbureve  në treg. Këtë...

Para
Vaksina për koronavirusin nga Moderna, rezulton 94% efektive

Shefi Ekzekutiv i Moderna-s: Pandemia mbyllet brenda një viti

 

                  Shkarkoni aplikacionin në celularin tuaj.

Të Fundit

Ngre 8 kate pa leje, kunati i Fatmir Xhafajt bën 35-katëshe kullën në mes të Tiranës!

Ngre 8 kate pa leje, kunati i Fatmir Xhafajt bën 35-katëshe kullën në mes të Tiranës!

19:00 | 07/07/2022
“Blinde, blinde”, Berisha: Po dridhet pushteti i drogës dhe krimit (Video)

“Blinde, blinde”, Berisha: Po dridhet pushteti i drogës dhe krimit (Video)

18:58 | 07/07/2022
Berisha mbërrin në selinë e PD-së, mbështetësit “tundin” vendin

Berisha mbërrin në selinë e PD-së, mbështetësit “tundin” vendin

18:49 | 07/07/2022
Tabaku: 1 në 2 procedura për prokurimet publike rezulton me shkelje

Tabaku: 1 në 2 procedura për prokurimet publike rezulton me shkelje

18:45 | 07/07/2022
Berisha i thirri në protestë, ja çfarë po ndodh para selisë së PD-së (Video)

Berisha i thirri në protestë, ja çfarë po ndodh para selisë së PD-së (Video)

18:44 | 07/07/2022

Më Të Lexuarat

  • Ngre 8 kate pa leje, kunati i Fatmir Xhafajt bën 35-katëshe kullën në mes të Tiranës!
  • “Blinde, blinde”, Berisha: Po dridhet pushteti i drogës dhe krimit (Video)
  • Berisha mbërrin në selinë e PD-së, mbështetësit “tundin” vendin
  • Tabaku: 1 në 2 procedura për prokurimet publike rezulton me shkelje
  • Berisha i thirri në protestë, ja çfarë po ndodh para selisë së PD-së (Video)
  • Gjendet i vdekur në det krijuesi i “Yu-Gi-Oh”

© Copyright 27.al © 2020. Të gjitha të drejtat e rezervuara

RRETH NESH

  • TV27
  • VIDEO
  • VEÇ E JONA
  • FOTO DITE

Kategorite Kryesore

SHQIPËRI

OPINION

KOSOVE – RAJONI

GOSSIP

ART KULTURE

SPORT

BOTA

EDITORI

  • Ngre 8 kate pa leje, kunati i Fatmir Xhafajt bën 35-katëshe kullën në mes të Tiranës!
  • “Blinde, blinde”, Berisha: Po dridhet pushteti i drogës dhe krimit (Video)

© 2022 27.al Dev by waredope.com

Nuk ka rezultat
View All Result
  • Shqiperi
  • Opinion
  • Kosove Rajon
  • Gossip
  • Art Kulture
  • Sport
  • Bota

© 2022 27.al Dev by waredope.com