Ne të gjithë kemi qenë në këtë pozicion: Një mendim (ose më shumë) që vërshon nëpër mendjet tona, skenari më i keq që na vjen gjithmonë në mendje dhe ankthi ynë shkon në të kuqe. Marrja e vazhdueshme me celularin, mesazhet dhe emailet nuk ndihmon për t’u çlodhur dhe e ashtuquajtura “mendim i tepruar” pushton një pjesë të madhe të ditës sonë, por edhe të çdo nate, pasi për shkak të saj e kemi shumë të vështirë të flemë.
Njerëzit që mendojnë vazhdimisht, dyshojnë në vendimet e tyre, vënë në dyshim atë që mendojnë apo thonë, nuk e “fikin” kurrë mendjen, duke rezultuar në lodhje dhe vështirësi në marrjen e vendimeve dhe pushim të vërtetë. Dhe ndërsa të qenit plotësisht të pavetëdijshëm nuk është zgjidhja, të menduarit e tepërt dhe i vazhdueshëm mund të ketë një ndikim shumë negativ në jetën tonë.
Efektet e të menduarit të tepërt në jetën e përditshme
Mendimi i tepërt përkufizohet si të menduarit e vazhdueshëm për një temë. Preokupimi me detaje dhe informacione të panevojshme dhe përqendrimi i mendimit në negativ në mënyrë të tepruar ose të gjatë.
Rezultati i këtyre mendimeve është stresi (i cili mund të jetë edhe shkaku i mbianalizës) dhe lodhja psikologjike dhe fizike. Kur mendja përqendrohet shumë gjatë në një çështje, e trajton atë vetëm si problem, me mbi-analizë që “rregullon” veprimin. Kjo rezulton në pasivitet, mosvendimmarrje dhe në fund keqardhje për veten.
Përveç kësaj, të menduarit e tepërt mund të na mbajë larg njerëzve tanë të dashur, të na bëjë të vetmuar dhe të kujdesshëm për gjithçka.
Tre shenja që tregojnë se po e “lodhni” mendjen
Të biesh në grackën e analizës së tepërt nuk është e vështirë. Lexoni disa shenja për të kuptuar nëse edhe ju jeni viktimë:
Ju vazhdimisht mendoni për ngjarje specifike, por pa bërë asgjë për të ecur përpara.
Ju besoni se nuk e keni gjetur zgjidhjen e problemit dhe nëse ndaloni së menduari nuk do të ndodhë kurrë. Ju nuk jeni në gjendje të mendoni për asgjë tjetër.
Një gjë e veçantë konsumon të gjithë energjinë tuaj dhe ju pengon të jetoni në të tashmen, ndërsa skenarët negativë dhe pesimistë për të ardhmen ose mendimet për atë që mund të kishit bërë ndryshe ju çojnë drejt tjetërsimit dhe depresionit.
Si të ndaloni të menduarit e tepërt
Siç e kemi përmendur tashmë, analizimi i tepërt mund të çojë edhe në depresion, pasi “e mjegullon” gjykimin tonë, aftësinë tonë për të marrë vendime, por edhe aftësinë tonë për t’i parë gjërat realisht. Nëse e kuptoni se i përkisni kategorisë së “mendimtarëve të tepërt” , ja disa gjëra që mund të bëni për të shpëtuar:
Sipas psikologëve, mënyra më e mirë për t’u marrë me të menduarit e tepërt është të vëzhgoni trurin tuaj pa gjykuar dhe të mësoni të përpunoni dhe shprehni plotësisht emocionet tuaja.
Për më shumë ndihmë mund të provoni një nga sa vijon:
Shkruani mendimet tuaja
Për të qenë në gjendje të “vëzhgoni” funksionimin e trurit tuaj, duhet të largoheni pak nga mendimet tuaja. Shkruajini ato në mënyrë që t’i kuptoni më mirë.
Mësoni të mos i rezistoni emocioneve tuaja negative
Emocionet negative i konsiderojmë “ të këqija ” dhe për këtë arsye i shmangim ato. Që do të thotë se truri ynë i percepton ato si probleme që kanë nevojë për zgjidhje. Por, nuk ka truke magjike për të larguar emocionet tona negative dhe asnjë mënyrë për t’i “zgjidhur” ato. Ndaj është më mirë t’i njihni, t’i përjetoni për pak kohë dhe në fund t’i lini të shkojnë. Shkrimi i ndjenjave dhe mendimeve tuaja do t’ju ndihmojë. Çfarë ndjen, kur e ndjen, ku je kur ndodh? Çfarë mund të bëni në atë moment për t’u shprehur?
Fikni pajisjet elektronike
Qëndroni larg mediave sociale, celularëve, kompjuterëve, televizorëve për pak kohë. Shkëmbimi i shpejtë i imazheve dhe tingujve, si dhe i videove dhe fotove të jetës së njerëzve të tjerë, mund të krijojë një ndjenjë të pafavorshme përjashtimi. Të kombinuara me një “mendje të lodhur” me shumë mundësi nuk po ju ndihmojnë të mendoni qartë ose të pushoni.
