Kjo tablo e revolucionit meksikan përuroi një zhanër të trillit që ende lulëzon sot. Një kronikë e ngjarjeve historike, shkruar brenda një kohe të shkurtër nga dukuria, është gjithashtu një poemë epike e të shpronësuarve, me një personazh të trilluar, heroi i idealizuar, Demetrio Macías.
Një viktimë e abuzimit të pushtetit, ai braktis shtëpinë dhe familjen dhe e hedh veten në një revoltë që përfundon vetëm me vdekjen e tij. Për dy vjet ai kërcënon ushtrinë si lideri i një bande renegatësh. Asaj çka fillimisht është rebelim i çorganizuar i jepet shpejt justifikim ideologjik dhe mbrojtje kolektive si rezultat i fjalimit (cinike dhe me vetë-interes, sidoqoftë) e mjekut dhe gazetarit Luis Cervantes. Me mentorin e tij, Maias-i bëhet një lider legjendar i revolucionit por shpejt bashkë-ekzistenca e dy burrave degradon nga xhelozia dhe zilia. I braktisur nga mbështetësi i tij dhe duke humbur mbështetjen e fshatarëve dhe kuptimin e luftës së tij, që vetëm se vazhdon për inerci kulmon në hakmarrje, a e gjen familjen sërish, por vetëm për të vdekur menjëherë pas kësaj. Brenda qasjes realiste dhe lineare, ndërhyrje të menjëhershme nga narratori denoncojnë disa çështje të shekullit të nëntëmbëdhjetë. Por zhdërvjelltësia e dialogut që ndryshon regjistër sipas situatës së secilit personazh; alternimi i ritmit verbal që i jep secilës skenë një ritëm të duhur; dhe përshkrimi impresionist i natyrës dhe personazhet i japin romanit një modernitet që ka influencuar më të mirën e letërsisë më të vonë meksikane.
“Të shtypurit”
Mariano Azuela
Jeta| l. 1873 (Meksikë), v. 1952
Botimi i parë| 1916, nga El Paso del Norte (Teksas)
Serializimi i parë| Cuadros de la Revolución Mexicana ( Tablo të Revolucionit Meksikan)
Titulli origjinal| Los de abajo
