Diabeti është një sëmundje kronike, e cila shkaktohet ose kur pankreasi nuk prodhon insulinë në sasi të mjaftueshme, ose kur trupi nuk e përdor insulinën e prodhuar në mënyrë efektive. Insulina është një hormon, i cili rregullon sheqerin në gjak. Hiperglicemia apo rritja e sheqerit në gjak është një efekt i zakonshëm i një diabeti të pakontrolluar, dhe që me kalimin e kohës çon në dëmtime serioze të disa sistemeve të organeve në trupin e njeriut, dhe sidomos në nerva dhe enët e gjakut.
Trajtimi
Diabeti është i kurueshëm. Madje një pjesë e madhe e rasteve të diabetit janë të parandalueshme. Disa masa të thjeshta në stilin e jetës janë provuar të jenë efektive në parandalimin apo vonesën e shfaqjes së diabetit tip 2. Ai mund të mbahet nën kontroll dhe të menaxhohet në mënyrë që të parandalohen komplikacionet që vijnë si pasojë e kësaj sëmundjeje. Rritja e aksesit për diagnostikim, edukimi për një vetëmenaxhim efektiv, si dhe trajtimi i përballueshëm, janë komponentët kryesorë të kurimit të diabetit. Përpjekjet për të parandaluar dhe kuruar diabetin do të jenë të rëndësishme për të përmbushur objektivin e 3-të të zhvillimit të qëndrueshëm, që ka si target reduktimin me 1/3 e vdekshmërisë së parakohshme nga sëmundjet jo të transmetueshme (sëmundjet kronike) deri në vitin 2030. Shumë sektorë të shoqërisë kanë rolin e tyre për të luajtur në përmbushjen e këtij objektivi, duke përfshirë qeverinë, punëdhënësit, arsimtarët, prodhuesit, shoqërinë civile, sektorin privat, medien si dhe vetë individët. Ruajtja e një peshe normale të trupit, kryerja e aktivitetit fizik të rregullt, si dhe ushqyerja në mënyrë të shëndetshme, mund të zvogëlojnë rrezikun për diabet.
Janё 2 tipe tё diabetit. Diabeti tip 1, i cili karakterizohet nga mungesa e prodhimit të insulinës, dhe diabeti tip 2, i cili shkaktohet nga përdorimi joefektiv i insulinës nga trupi. Diabeti tip 2 ёshtё mё i shpeshtё se diabeti tip 1.
Tipi i 3-tё i diabetit ёshtё diabeti gestacional
Ky tip karakterizohet nga hiperglicemia, apo rritja e sheqerit në gjak, me vlera mbi normalen, por mё tё ulëta se vlerat diagnostikuese tё diabetit dhe ndodh gjatё shtatzënisё. Femrat me diabet gestacional kanё një rritje të rrezikut pёr komplikacione gjatë shtatzënisë dhe në lindje. Gjithashtu, ato kanë rrezik mё tё lartё pёr tё zhvilluar diabet tip 2 në të ardhmen.
Në mbarë botën, 90% e njerëzve që vuajnë nga diabeti kanë diabetin tip 2. Nëse më parë fëmijët me diabet tip 2 kanë qenë të rrallë, tani kemi një rritje të këtij tipi të diabetit te fëmijët në mbarë botën, dhe në disa vende përbëjnë gati 1/2 e rasteve të reja të diagnostikuar me diabet te fëmijët dhe adoleshentët.
