Të nderuar kolegë,
Në kuadrin e FAMA – “Festivali i Arkitekturës Moderne Shqiptare / Festival of Albanian Modern Architecture”: SHASH dhe MK, ka nderin t’Ju ftojë të bëheni pjesë në një event, organizuar në dhënien e çmimit “Mjeshtër në Arkitekturë” për tre profesorët e nderuar: Emin Riza, Aleksandër Meksi dhe Pirro Thomo, si tre arkitektët restauratorë me kontribute e vlera të mëdha në studimin dhe restaurimin e trashëgimisë së Monumenteve tè Arkitekturës në Shqipëri.
Emin Riza, Aleksandër Meksi dhe Pirro Thomo, janë figurat më të vyera të kulturës shqiptare të evidentimit, hulumtimit, mbrojtjes, resaturimit dhe publicizimit tè kryeveprave shekullore prezente në vendin tonë dhe në trojet shqipfolëse. Çmimi i cili i jepet nga Shash në bashkëpunim me Ministrinë e Kulturës, ka për qëllim vlerësimin e kontributit të tyre të gjatë në studimet e ndryshme, njohjen e gjeneratave të reja me këtë kontribut si dhe sensibilizimin kombëtar mbi ruajtjen e vlerave historike e monumentale të trashëguara nga gjeneratat e shkuara si pasuri e jashtëzakonshme.
Takohemi me:
EMIN RIZA, ALEKSANDËR MEKSI DHE PIRRO THOMO
SHASH | FAMA
Më datë 29 Shtator 2020, ora 18:00
ATRIUMI I HAPUR I MUZEUT KOMBËTAR
Tiranë
BIOGRAFI
ALEKSANDËR MEKSI
Aleksandër Meksi lindi më 1939. Ai është studiues i arkitekturës së kultit, inxhinier e restaurator. Gjatë karrierës së gjatë akademike ka fituar tituj të shumtë dhe grada shkencore si Kandidat Shkencash, Bashkëpunëtor i Vjetër Shkencor, Doktor Shkencash e Profesor. Në 1960 u diplomua në degën e inxhinierisë së ndërtimit në UT. Në vitet 1960 deri më 1962 punoi në ndërtimin e HEC-it të Shkopetit, në vitet 1962 deri më 1965 ishte punonjës shkencor në Grupin e Kulturës Materiale të Institutit të Historisë dhe të Gjuhësisë. Nga viti 1965 deri më 1993, e më pas prej 1997 e në vijim punoi si punonjës shkencor e specialist restaurator në Institutin e Monumenteve të Kulturës. Ka ndjekur specializime në Universitetin e Romës (1965) e në Universitetin e Marburgut (1989–1890). Gjatë veprimtarisë si historian i arkitekturës ka botuar studime të veçanta dhe përgjithësuese për monumentet e kultit të krishterë e atij islamik dhe i ka bërë të njohura arritjet e studimeve në shumë konferenca e simpoziume kombëtare e ndërkombëtare. Si restaurator ka hartuar dhe udhëhequr shumë ndërhyrje restauruese në monumentet e kultit, por gjithashtu ka përçuar përvojën e tij me konsultat, udhëheqjen dhe botimet e tij për kualifikimin e brezit të ri të punonjësve.
Ka qenë deputet në Kuvendin e Republikës së Shqipërisë gjatë periudhës 1991–2001, si dhe nënkryetar i Kuvendit të Shqipërisë prej prillit 1991 deri më prill 1992 dhe Kryeministër i Republikës së Shqipërisë në vitet 1992 deri më 1997.
EMIN RIZA
Emin Riza lindi më 1937. Ai është studiues i arkitekturës popullore, inxhinier e restaurator. Profesor Emin Riza zotëron mban titujt dhe gradat shkencore Kandidat Shkencash, Bashkëpunëtor i Vjetër Shkencor, Doktor Shkencash e Profesor. Në 1962 u diplomua inxhinier ndërtimi. Në vitet 1962 deri më 1965 ishte punonjës shkencor në Grupin e Kulturës Materiale të Institutit të Historisë dhe të Gjuhësisë, më pas nga viti 1965 deri në 1993 dhe 1997 e në vijim punonjës shkencor e specialist restaurator në Institutin e Monumenteve të Kulturës, ku ka kryer dhe detyra drejtuese, si përgjegjës sektori, nëndrejtor (prej vitit 1985 deri më 1988) e drejtor (prej vitit 1988 deri më1993), kryeredaktor i revistës Monumentet. Në vitet 1993 deri më 1997 ishte njëkohësisht sekretar shkencor i Akademisë së Shkencave të Shqipërisë dhe kryeredaktor i revistës “Studia Albanica”. Ka botuar një varg monografish e artikujsh mbi arkitekturën popullore të Shqipërisë e të Kosovës, si dhe restaurimin. Ka marrë pjesë në shumë konferenca e simpoziume kombëtare e ndërkombëtare. Është autor i shumë projekteve dhe drejtues i punimeve të restaurimit. Ka përgatitur dosjet për cilësimin e Gjirokastrës e të Beratit “Pasuri Botërore” prej UNESCO-s; prej vitit 2003 është ndërlidhës zyrtar i RSH me UNESCO-n për pasuritë Botërore; anëtar i CIF (Qendra Ndërkombëtare për Formimin Profesional) të ICOMO-s, e gjithashtu anëtar i Këshillit Kombëtar të Restaurimit që prej krijimit të tij në vitin 2004. Ka qenë deputet i Kuvendit të Republikës së Shqipërisë në legjislaturën III, prej 1.07.1996 deri më 15.05.1997.
PIRRO THOMO
Pirro Thomo lindi më 1939. Është studiues i arkitekturës së kultit dhe asaj popullore, inxhinier restaurator. Mban titujt dhe gradat shkencore Kandidat Shkencash, Bashkëpunëtor i Vjetër Shkencor, Doktor Shkencash, Profesor. Në 1962 u diplomua në UT për inxhinieri ndërtimi në UT. Në vitet 1962 deri më 1975 ishte punonjës shkencor në Grupin e Kulturës Materiale të Institutit të Historisë dhe Gjuhësisë; në vitet 1975 deri më 1980 ishte drejtues i Ateliesë së Monumenteve të Kulturës në Korçë; në vitet 1980 deri në 1991 ishte punonjës shkencor në Institutin e Kulturës Popullore; në vitet 1991 e deri më 1994 punoi si profesionist i lirë, në vitet 1994 deri më 2000 punonjës në Eforinë IX të Monumenteve Bizantine të Selanikut, në Greqi; në vitet 2000 deri më 2010 ishte përgjegjës i Bërthamës së Restaurimit të Kishës Ortodokse Autoqefale të Shqipërisë; e së fundmi prej 2010 e vijim në profesion të lirë.
Profesor Pirro Thomo është autor i një numri monografish e artikujsh mbi arkitekturën popullore (fshatare e qytetare), ndërtimet e kultit (kishat) dhe restaurimin. Ka qënë pjesëmarrës në shumë konferenca e simpoziume kombëtare e ndërkombëtare, autor i shumë projekteve dhe drejtues i punimeve të restaurimit në Shqipëri dhe në qendra të ndryshme të Greqisë (Mali Atos, Selanik etj.). Është anëtar i Këshillit Kombëtar të Trashëgimisë Kulturore Materiale, kryeredaktor i revistës Monumentet dhe pedagog në kursin pasuniversitar për Master Profesional në Restaurim pranë Fakultetit të Arkitekturës e Urbanistikës të Universitetit Politeknik të Tiranës.