Është kthyer në një objekt ogurzi të protestave masive antiqeveritare që tronditin Izraelin: një mbështjellje grash me ngjyrë të kuqe flakë dhe kapele të bardhë, koka të përkulura me këmbë dhe duar të lidhura. Ato janë të veshur si personazhe nga romani distopian i Margaret Atwood, “The Handmaid’s Tale” dhe seriali me të njëjtin emër.
Gratë, duke u rritur në numër ndërsa demonstratat kundër politikave të kryeministrit Benjamin Netanyahu intensifikohen, thonë se po protestojnë për të shmangur atë që ato besojnë se do të jetë një e ardhme e errët nëse qeveria ndjek planin e saj për të reformuar gjyqësorin.
“Kjo shfaqje është një përfaqësim i gjërave nga të cilat kemi frikë,” tha Moran Zer Katzenstein, themeluese e grupit mbrojtës të të drejtave të grave Bonot Alternativa, ose “ndërtimi i një alternative”, që qëndron pas protestës së ‘Shërbëtores’.
“Gratë do të jenë të parat që do të dëmtohen” nën riparimin e përgjithshëm, shtoi ajo.
Në një lëvizje që ka shkaktuar kundërshtim të gjerë, qeveria e Netanyahut po shtyn të dobësojë Gjykatën e Lartë dhe të kufizojë pavarësinë e gjyqësorit, hapa që ata thonë se do të rivendosin pushtetin te ligjvënësit e zgjedhur dhe do t’i bëjnë gjykatat më pak ndërhyrëse. Kritikët thonë se masa e përmbys sistemin e kontrolleve dhe balancave të Izraelit dhe e shtyn atë drejt autokracisë.
Riparimi ka dërguar dhjetëra mijëra njerëz në rrugë në protestë çdo javë.
Të paarritshme në turmë janë gratë me rroba të kuqe, duke i kthyer skenat e zakonshme të protestës në një pamje të botës tjetër.
Përpara një demonstrate, një grup grash hipën në tren nga Tel Avivi në Jerusalem me kostum, duke i transformuar makinat dhe platformën në atë që mund të kishte qenë një skenë nga seriali Hulu. Një herë tjetër, ata rrethuan një shatërvan qendror në metropolin bregdetar të Tel Avivit, një vend që zakonisht është shtëpia e fëmijëve me karroca dhe qenve me zinxhirë. Ata kanë bllokuar edhe kryqëzimet, duke qëndruar në karakter gjatë protestave, duke mbajtur heshtje teksa ecin në formacion.
Pamja e tyre e bezdisshme ka për qëllim të nxisë idenë se Izraeli, i cili e portretizon veten si demokracia e vetme e Lindjes së Mesme, mund të shndërrohet në një distopi rrëqethëse ku grave u hiqen të drejtat e tyre.
Romani i Atwood-it i vitit 1985 për një shoqëri patriarkale futuriste, ku shërbëtoret e veshura me rroba detyrohen të lindin fëmijë për udhëheqës, është rishfaqur vitet e fundit si një gur prove kulturor falë serialit të njohur televiziv. Temat e saj të nënshtrimit të femrës dhe dominimit mashkullor kanë rezonuar me gratë sot që shohin kërcënime në kufizimet e të drejtave të abortit, ose në rastin e Izraelit, në ngritjen e qeverisë së tij konservatore, fetare.
Qeveria, më e djathta e Izraelit ndonjëherë, është në masë të madhe mashkullore. Vetëm nëntë nga 64 anëtarë të koalicionit të Netanyahut janë gra. Partitë ultra-ortodokse, të cilat janë përbërësit kryesorë të koalicionit, mohojnë përfshirjen e grave anëtare tërësisht.
Ministri i Financave Bezalel Smotrich ka thënë se burrat dhe gratë nuk duhet të lejohen të shërbejnë së bashku në njësitë luftarake ushtarake, ndërsa partnerët e tij qeverisës kanë shprehur mbështetje për diskriminimin ndaj personave LGBTQ dhe qytetarëve palestinezë të Izraelit.
Kostumi, i cili ka ardhur për të mishëruar globalisht kërcënimin ndaj grave nën patriarkatin, është përdorur në protesta diku tjetër. Gratë amerikane që kundërshtojnë kandidatet konservatore të Gjykatës së Lartë të ish-Presidentit Donald Trump kanë veshur petkun, ashtu si gratë iraniane që demonstrojnë në Britani në mbështetje të protestave në Iran dhe gratë polake që bëjnë thirrje për të ruajtur të drejtat e abortit.
Por me krizën në Izrael që nuk tregon asnjë shenjë uljeje, gratë me të kuqe janë bërë shtylla kryesore e protestave në mbarë vendin dhe numri i tyre po rritet. Rreth 1,000 gra i kishin veshur rrobat në një tubim të fundit në Tel Aviv.
Ato gjithashtu po vihen re. Vetë Atwood ka ripërtërirë disa postime në lidhje me gratë. Dhe Simcha Rothman, ligjvënësi dhe kreu i komisionit parlamentar që drejton rishikimin, i ka kritikuar, ndërsa pretendon se ndryshimet ligjore vetëm do të forcojnë të drejtat e grave në Izrael.
“Jam i vëmendshëm ndaj protestave dhe demonstratave dhe i lumtur të përgjigjem për çdo shqetësim në lidhje me planin ligjor. Çfarë nuk pranoj? Një fushatë frikësuese që nxit në mënyrë të rreme se Izraeli do të bëhet “Përralla e shërbëtores”, shkroi ai në Twitter në fillim të këtij muaji. “Reforma nuk do të dëmtojë mbrojtjen e grave”.
Zer Katzenstein, e cila la një karrierë në marketing për markat ndërkombëtare për të drejtuar protestën, tha se ajo nuk do të llogariste në Rothman, një çifut fetar dhe ideolog konservator, për të mbrojtur të drejtat e saj.
Protesta nuk është një ekzagjerim se ku mund të drejtohet Izraeli siç kanë akuzuar disa, por më tepër një dritë paralajmëruese, tha ajo.
“Ne nuk mendojmë se do të zgjohemi dhe do të kuptojmë se jetojmë në Gilead,” tha ajo, duke iu referuar emrit të republikës imagjinare në librin e Atwood.
“Por ne kemi frikë se do të jetë diçka në zhvillim. Së pari këtu dhe pastaj atje dhe një tjetër dhe një tjetër,” shtoi ajo. Mesazhi ynë është se ne po vizatojmë një vijë të kuqe dhe nuk do ta lejojmë këtë të ndodhë, as edhe pak.
AP
