Ernest K., shkrimtar dhe studiues i krijimitarisë popullore shqiptare, gjendet i përfshirë në një situatë të çuditshme të formimit dhe ngritjes së një kënge popullore.
Shkrimtarin e kanë ftuar të shohë ngjizjen e një kënge, që një miku i vet malësor ia kushton gruas së të vëllait të vdekur, pikërisht se ajo ishte sjellë si heroinë duke vrarë një burrë që kërkonte t’i merrte nderin.
Paçka se gjithçka duket e pastër si drita e diellit dhe këngëtari popullor duhet vetëm të hedhë në letër trimërinë e pashoqe të gruas, disa veprime thuajse të padukshme për një sy të pastërvitur, do ta shtyjnë Ernest K.-në, të kthehet gati në një dedektiv, ai kërkon të shohë përtej legjendës, kërkon të gjejë të vërtetën që gjendjet pas patosit dhe epikës së kësaj kënge. Çfarë fshihet në të vërtetë pas kësaj? Cili është mëkati që kërkojnë të mbulojnë? Dhe kjo gjë do ta bëjë të mendojë për qenësinë dhe vërtetësinë e legjendave të “Rozafës” dhe të “Kostandinit e Doruntinës”. Vërtet Rozafa u muros e gjallë për të mbajtur në këmbë kështjellën? Vërtet Kostandini e martoi të motrën larg për hir të miqësisë dhe i dha besën se do ta sillte sa herë që nëna të kish nevojë?
Shkrimtari tashmë rrëmon në ndërgjegjen kolektive të popullit për të dhënë një këndvështrim tjetër nga ai që jemi mësuar të shohim prej shekujsh.
Ky është një libër që do të shkaktojë debate të shumta mbi vërtetësinë e legjendave. A janë, vallë, patriotizmi, besa, flijimi dhe vetsakrifikimi për hir të atdheut thelbi i vërtetë i tyre?
Skeda
Titulli: Mëkati fillestar
Autori: Virgjil Muçi
Data e botimit: janar, 2016
Numri i faqeve: 158
Çmimi: 600 lekë
Fragmente nga libri
1) Prej kohësh kisha krijuar përshtypjen se këngët e malësorëve të Shqipërisë nuk
ngjasojnë me gjë tjetër, duke qenë se regjistri i tyre ndryshon nga ai këngëve të
zakonshme europiane dhe përbëhet fund e krye nga gjysmë tone dhe tonalitete të
pjesshme. Madje edhe vetë muzika zor se ka një ritëm të rregullt. Ritmi i saj
përshpejtohet ose ngadalësohet sipas instinktit dhe shpirtit dramatik të rapsodit,
ndërkohë që fjalët vijnë e zvargen në mënyrë të pabesueshme me ca dridhje zëri
që nuk është në gjendje t’i shkërbejë kurrkush ndër të gjallët e kësaj toke.
2) Ai burrë mbahet me të madh dhe do ta shesë sa më shtrenjtë lëkurën, prandaj
bënte naze, – tha ai, duke ia qepur sytë cigares së radhës që po mplekste. – Jo
motivi lypset të jetë i denjë për muzën time, jo seç ka ca anë të errëta që s’ma
mbushin mendjen, jo që të bësh një këngë heroike duhet kjo e ajo, jo kështu, jo
ashtu! Por kur i fola e i thashë se kush ishe ti dhe se çfarë mund të bëje për të,
atëherë ra squk dhe nuk u ndie, por pranoi pa bërë as gëk, as mëk.
3) Ndonëse, në një sy të parë, ngjan sikur autori u ka vënë dërrmën dy prej
legjendave më fisnike, duke i trajtuar ato si romanca të rëndomta, asish që
shohim e lexojmë me bollëk sot e kësaj dite, e vërteta është se ai është rrekur t’i
shtrijë ato në divanin e psikoanalistit për të rrëmihur në honet e terrta të
subkoshiencës, për të kuturisur e mbërritur atje ku nuk depërton rëndomthi njeri.
