Jo vetëm lahuta dhe të kënduarit me lahutë, por duket se edhe xhupleta shqiptare po kërkohet të përvetësohet nga Serbia.
Këtë fakt e zbuloi në Ora News studiuesi, Jaho Brahaj, dhe pse tha se nuk e ka të sigurt informacionin.
Brahaj: Nuk kam siguri në informacionin, por serbët po përgatisin dosjen për të futur xhubletën në objekt trashëgimie. Kanë disa fshatra shqiptarë që janë në thellësi të Serbisë.Ato duan ta fusin, por kanë hall ta fusin bashkë me Malin e Zi sepse Mali i Zi ka popullësi shqiptare që e përdor.
Studiuesi, Jaho Brahaj, i ftuar në Ora News tregon ndryshimin mes lahutës shqiptare dhe gusles.
Jaho Brahaj: Pak a shumë lahuta dhe gusle janë i njëjti instrument, shoqërojnë po të njëjtën vijë melodike. Vetëm se ajo këndohet në gjuhën sllave, ndërsa në Shqipëri këndohet shqip. Dallojnë vetëm nga ana etnologjike dhe e përmbajtjes së tyre.
Instrumenti i lahutës që kanë shqiptarët ka tek koka në gdhendje të ndryshme objekte mitologjike ose objekte kulti që nuk i ka ajo sllave. Ka dhe të tjera që i ka lahuta shqiptare dhe ajo sllave, si koka e dhisë, gjarpri. Kam parë me shumicë lahuta. Kemi në Shqipëri lahuta që as mendohet që t’i kemi. Janë të pakta në numër. Kemi orën.
Jaho Brahaj: Na erdhi idhshëm dhe e papritur. Këtu ka qenë bërë punë e mirë deri në 2012. Dosja është përgatitur, me pak gjëra të vogla që kanë ngelur. Ka ardhur në Tiranë Ministri i Kulturës Enver Hoxhaj i asaj kohe dhe është takuar me Ministrin tonë të Kulturës. Hoxhaj i ka thënë që do na prisni dhe ne, meqenëse dhe në Kosovë ka. Ministri ka rënë dakord.Në 2012 deri më sot nuk është bërë asgjë. Kjo punë është heshtur, nuk i është propozuar më UNESCO-s. Ka në Ministri një Komitet të Trashëgimisë Kulturore. Është nënvlerësuar.Dosja nuk ka kaluar në Ministrinë e Jashtme nga Ministria e Kulturës. E meta është në disa drejtime në këtë çështje që na kanë goditur.