Roland Wiprächtiger, 20 vjet karrierë dhe rastët e dhimbshme, kur i duhej që me vendimet e tij të vendoste fate njerëzish duke i përzënë apo lejuar të jetojnë në Zvicër.
Roland Wiprächtiger ka qenë 20 vjet gjykatës në Kantonin e Luzernit. Shpesh ai është gjendur para vendimeve të vështira: të largojë një shtetas të huaj nga Zvicrra apo t’ia ofrojë një shans të dytë.
Në të shumtën e rasteve Wiprächtiger ishte përcaktuar që çdo të huaji t’i jepte një shans i dytë. Kështu ai nisi të interesohet për shqiptarët dhe të mësojë madje edhe shqip. Tani ky gjyqtar është në pension. Për portalin e Zvicrës qendrore “zentral+” ai flet për jetën e tij profesionale dhe private
“Paragjykimet janë pjesë e njeriut, edhe unë kam paragjykime. Por, është mirë që ato t’i vërejmë vetë.”
Njeriu që i thotë këto fjalë është ballafaquar më shumë se dy dekada me të gjitha problemet e të huajve në Zvicër. Ai është gjendur shpesh para vendimeve të rëndësishme, të cilat kanë mundur të kenë pasoja pozitive apo negative për një familje apo individ. Ai ka vendosur, nëse një familje mund të qëndrojë në Zvicër apo jo, nëse qëndrimin e saj e lejon ligji apo jo, nëse brenda ligjit mund të gjendet një nen, i cili lejon një interpretim tjetër të ligjit.
Në një intervistë dhënë portalit “zentral+” të Zvicrës qendrore Wiprächtiger i bën një bilanc jetës së tij – profesionale dhe private.
ka një rast të cilin gjyqtari i famshëm zviceran, thotë se nuk do ta harrojë kurrë:
“ Një grua e re, e rritur këtu, kërkonte strehim në Zvicër sepse kërkonte të ikte nga i ati. Ajo dhe motrat e vëllezërit e saj ishin dhunuar shpesh nga i ati. Fëmijët ishin rritur këtu. Për shkak të delikteve me drogë babai gjendej në burg në Zvicër, dhe familja u dëbua nga Zvicra. Por dhuna familjare vazhdoi atje në Kosovë edhe më tutje dhe shpesh fëmijët ishin të detyruar të flinin jashtë. Në këtë rast për këtë grua të re kemi arritur që çështja e saj të trajtohet si ‹rast i rëndë› dhe t’i jepet një leje për qëndrim këtu. Por Enti Federal për Migracion e kishte gjykuar rastin ndryshe. Këtë rast nuk do ta harroj kurrë”.
Wiprächtiger tregon se gjatë karrierës së tij si gjykatës nuk është kërcënuar, por është lutur të tregohet i mëshirshëm, për shembull kur një burrë nga Senegali i kishte rënë në gjunjë dhe me lot në sy i ishte lutur ta lejonte të qëndrojë në Zvicër.
Ose rasti i një pjesëtari të komunitetit ashkali në Kosovë, i cili pasi kishte marrë vendimin për të braktisur Zvicrën, sepse nuk i plotësonte kushtet për azil, kishte luftuar me mjete juridike deri në Strassburg, në Gjykatën Europiane për të Drejtat e Njeriut. Pa sukses.
Wiprächtiger është optimist sa i përket të ardhmes së shqiptarëve në Zvicër.
Pas dhjetë apo njëzet vitesh për shqiptarët nuk do të flitet keq siç flitet tani në Zvicër, thotë ai. Gjykatësi nënvizon sidomos rëndësinë e arsimimit të gjeneratave të reja. Këtu kërkohet ndihma e prindërve për fëmijët e tyre.
“Me kalimin e kohës do të ketë gjithnjë e më shumë shqiptarë që do të ketë pozita të larta, për shembull avokatë apo mjekë. Shqiptarët duhet të organizohen më mirë. Shqiptarët duhet të mësojnë të përkrahin një organizatë, t’i japin asaj një shans dhe të mos e kundërshtojnë nga fillimi”.
Wiprächtiger rrjedh nga një familje me traditë në fushën e drejtësisë. Xhaxhai i tij ka qenë kryetar gjykate në lokalitetin Willisau, vëllai i tij ka shërbyer si gjykatës konfederal në Gjykatën e Kasacionit.
Wiprächtiger është anëtar i Partisë së Gjelbër dhe është angazhuar përherë për drejtësi sociale, barazi, sundim ligji dhe integrim. 29 maji ka qenë dita e tij e fundit e punës në Gjykatën Kantonale në Luzern. /DialogPlus/
