Kreu i Lëvizjes Vetëvendosja, Albin Kurti ka deklaruar se nëse do të mbahej një referendum për bashkimin e Kosovës me Shqipërinë ai do të votonte pro.
Në një intervistë për Euronews , Kurti foli në lidhje me perspektivën e rifillimit të dialogut me Serbinë, një federatë me Shqipërinë, trajektoren e tij politike dhe rrugën e Kosovës drejt anëtarësimit në Bashkimin Evropian.
Kurti është shprehur se në momentin që do të zgjidhet kryeministër i Kosovës gjëja e parë që do të bëjë është alokimi i fondeve të përshtatshme për vaksinimin dhe një program përparësish në lidhje me grupet që do të vaksinohen të parët.
Intervista e plotë
Fitorja juaj të dielën ishte edhe më e madhe nga sa ishte parashikuar. Tani ju duhet të siguroni 61 vota në parlament për të qeverisur, si e planifikoni ta bëni atë?
Ne krijuam një koalicion parazgjedhor midis lëvizjes Vetëvendosje dhe listës së presidentes Vjosa Osmani. Votat ende po numërohen, por mendoj se kemi tejkaluar gjysmën e votave. Kjo nuk përkthen automatikisht 61 deputetë që janë të nevojshëm për shumicën, prandaj do të na duhen disa deputetë nga pakica joserbe. Unë mendoj se kjo është shumë e mundur.
Ju keni përjashtuar një koalicion me PDK dhe LDK.
PDK dhe LDK janë dy fraksione të regjimit të dobët dhe fitorja e jashtëzakonshme elektorale që kemi pasur na tregon se duhet të vazhdojmë me disa prej deputetëve nga komunitetet pakicë.
Ne kemi ndërtuar valën e tretë të entuziazmit në historinë e fundit të vendit tonë. E para ishte çlirimi në 1999. E dyta ishte pavarësia në 2008. Tani ne duam të sigurojmë punë dhe drejtësi, që do të thotë që ne duam të zëvendësojmë migrimin e të rinjve me punësimin dhe ne duam të luftojmë korrupsionin dhe t’i japim fund elementeve të kapjes së shtetit, të cilat u kryen kryesisht nga këto parti që humbën zgjedhjet të dielën.
Edhe nëse arrini në 61 deputetë, unë e kuptoj që ju ende keni nevojë për të zgjedhur presidentin. Nëse jo, qeveria bie dhe thirren zgjedhje të reja. Si do ta zgjidhni këtë çështje?
Ne kemi në plan të zgjedhim kryetarin e parlamentit, një qeveri të re dhe një president të ri. Na duhen dy të tretat e deputetëve për të mbështetur votën. Unë mendoj se pas kësaj fitore të mundshme është e mundur që t’i kesh sepse ata e dinë vullnetin e njerëzve. Nëse ata do ta kishin imagjinuar bojkotimin më herët, unë jam i sigurt se ata kanë mendime të dyta sepse do të humbnin edhe më shumë mbështetje në mesin e njerëzve. Ata nuk kanë mundësi të shkojnë në zgjedhje të parakohshme. Nëse kjo do të ndodhte, gjë që nuk mendoj se do të ndodhë, atëherë në raundin tjetër të zgjedhjeve mendoj se ato do të zhduken krejtësisht.
Mandati juaj i fundit si Kryeministër përfundoi gjatë pandemisë COVID-19. Cila është gjëja e parë që ju do të bëni si Kryeministër për të luftuar pandeminë në Kosovë?
Ne planifikojmë të fillojmë të alokojmë fonde të përshtatshme për vaksinimin dhe një program përparësish në lidhje me grupet shoqërore të cilët duhet të vaksinohen së pari dhe me çfarë rendi, dhe kemi në plan të kemi 60 përqind të popullsisë të vaksinuar deri në këtë vit, në bashkëpunim me BE.
Kur unë u largova nga detyra në 3 Qershor të vitit të kaluar, kishim vetëm 30 vdekje dhe numri i njerëzve të kuruar ishte tre herë e gjysmë më i lartë se rastet aktive.
A keni diskutuar që të pranoni vaksina nga Serbia siç ka bërë Maqedonia e Veriut?
Ne planifikojmë ta diskutojmë këtë çështje me partnerët tanë, me vendet që na njohën dhe në veçanti me BE.
A është kjo një jo ndaj vaksinave nga Serbia?
Jo, ne nuk do të marrim vaksina nga Serbia, e cila merr vaksinat nga Rusia dhe Kina. Si për nga vlerat ashtu edhe për nga interesat, orientimi ynë ka qenë gjithmonë drejt Perëndimit.
Mund të shihet si një mënyrë për të ndërtuar ura me Beogradin.
Ne nuk duam të zëvendësojmë BE dhe SHBA me ndonjë fuqi lindore jodemokratike sepse është vërtetuar se nuk ka siguri në lidhje me cilësinë, nga njëra anë, dhe nga ana tjetër, ka gjithmonë tela të bashkangjitur në formë të lojërave gjeopolitike.
Ju keni thënë që qeveria juaj do të aplikojë për statusin e kandidatit të Bashkimit Evropian, por BE ka thënë në mënyrë të përsëritur se integrimi i Kosovës në BE varet nga rifillimi i dialogut midis Beogradit dhe Prishtinës. A keni ndërmend ta rifilloni atë?
Epo, unë mendoj se Serbia duhet të përballet me të kaluarën e saj. Ata shkaktuan katër luftëra në ish-Jugosllavi dhe duket se nuk ka keqardhje, asnjë pendim, për këtë brenda shtetit për këtë. Është e rëndësishme që të ketë ndryshime në Serbi në lidhje me mënyrën se si ata e shohin Kosovën.
Unë jam gati të përfshihem në një dialog ku njerëzit do të jenë përfituesit. Por mendoj se nuk është e pranueshme për askënd në Kosovë – natyrisht, duke përfshirë edhe mua – që të përfshihen në një dialog ku supozohet se do të kompensojmë shtetin e Serbisë për humbjen e këtij shteti gjatë kohës së Millosheviçit. Serbia kreu gjenocid në Kosovë.
Ne nuk kemi pse të lexojmë libra historie ose të dëgjojmë gjyshërit tanë. Ne e përjetuam atë. Unë mendoj se është shumë e rëndësishme të adresosh drejtësinë që vonohet dhe mohohet dhe bazohet në të kaluarën në mënyrë që të kemi më shumë paqe, siguri, stabilitet dhe pajtim afatgjatë.
A dëshironi akoma një falje, njohje dhe dëmshpërblim të plotë nga Serbia?
Unë mendoj se është e nevojshme. Çfarë tjetër do të bëjë Serbia, të provojë dhe të na sulmojë përsëri? Unë mendoj se ata duhet të largohen nga Federata Ruse dhe nga Kina, duhet të përpiqen ta bëjnë atë sa më shpejt të jetë e mundur. Ata duhet të çlirohen nga Kosova. Ne e çliruam Kosovën nga Serbia. Unë mendoj se Serbia duhet të çlirohet nga Kosova.
Si e arrini pajtimin ndërmjet serbëve dhe kosovarëve në Kosovë?
Për pajtim, me serbët në Kosovë, nuk është e nevojshme sepse nuk kemi luftuar me ta. Ne luftuam kundër Beogradit, i cili ishte kundër nesh dhe bëri gjenocid në pranverën e vitit 1999 dhe për atë qëllim ne kemi nevojë që Serbia të përballet me të kaluarën e saj, të shohë veten në pasqyrë. Dhe të njohim pavarësinë tonë dhe të tregojmë disa keqardhje për krimet e kryera nga regjimi. Unë mendoj se ajo që Serbia ka nevojë është një Charles de Gaulle serb i cili do të thotë, ashtu si Charles de Gaulle tha ‘Franca është e madhe pa Algjerinë’, se Serbia është e madhe pa Kosovën.
Ju jeni përshkruar si një nacionalist, megjithëse nacionalist i majtë, si ndiheni për atë titull?
Unë jam një socialdemokrat dhe nëse shihni disa tipare nacionaliste tek unë kjo vjen nga historia e Kosovës dhe është e një karakteri anti-kolonial, çlirimtar. Në mënyrë që të arrihet barazia midis njerëzve dhe kombeve dhe të mos mbizotërojë dikush tjetër. Mund të themi që të tre ishin nacionalistë – Charles de Gaulle, Marine Le Pen dhe Franz Fanon, por nëse i vendosni këta të tre në të njëjtin shportë mund të bëni një gabim të madh.
Një herë keni thënë se do të mbështesni një bashkim të madh me Shqipërinë, a është ende kështu?
Ne besojmë në forcimin e shtetit të Kosovës si një republikë sovrane dhe e pavarur dhe në kushtetutën tonë, neni 1.1 është në kundërshtim me nenin 1.3. Neni 1.1 thotë se Kosova është një shtet i pavarur sovran dhe neni 1.3 thotë se Kosova nuk mund të bashkohet me një vend tjetër. Kështu që unë besoj se pavarësia e plotë nënkupton edhe pavarësinë nga pavarësia, kështu që ne mund të bashkohemi në një federatë me Shqipërinë ose në një federatë të BE-së.
Dy referendume në të ardhmen mund ta zgjidhin këtë, në Shqipëri dhe Kosovë, por kurrë duke shkelur kushtetutën tonë. Kushtetuta duhet të ndryshohet së pari dhe vetëm nëse mund të bëhet në mënyrë paqësore dhe demokratike një ditë.
Si do të votonit në atë referendum?
Pasi të kishim një forcim të shtetit në Kosovë. Pasi ta bëjmë në mënyrë paqësore dhe demokratike. Mendoj se do të votoja po. Po.
A keni ndonjë mesazh për Evropën?
Europa duhet të reformojë vetveten dhe jo vetëm objektivin e saj të zgjerimit. Ballkani Perëndimor gjashtë dhe BE janë shumë të rëndësishme për njëri-tjetrin. Dhe unë mendoj se me gjashtë Ballkanin Perëndimor, BE do të arrijë kongruencën me Evropën si një kontinent dhe ne kurrë nuk duhet ta harrojmë këtë dhe kurrë mos ta lëmë atë të shkojë.
