Disa studime të kohëve të fundit kanë treguar se konsumimi i kësaj perimeje para stërvitjes përmirëson ndjeshëm forcën dhe qëndrueshmërinë e muskujve, duke ju lejuar të ngrini pesha më të rënda dhe të bëni më shumë përsëritje.
Panxhari është një zhardhok, gjethet dhe rrënjët e të cilit përdoren në gatim si burim ushqimi ashtu edhe si ngjyrues ushqimor. Po, sepse kjo perime mburret me veti e shumta që ka: është e pasur me kripëra minerale si kalium (i rëndësishëm për funksionimin e muskujve dhe zemrës) dhe me fibra, të cilat kontribuojnë në funksionimin e duhur të zorrëve. Plus, është i pasur me antioksidantë dhe anti-inflamatorë, të cilët ndihmojnë në rastet e kolitit dhe kapsllëkut.
Jo vetëm kaq, panxhari është gjithashtu një nga burimet më të zakonshme të nitrateve dietike, përbërësi kryesor bioaktiv me efekte përkatëse në performancën fizike ose sistemin kardiovaskular.
Nitratet e panxharit lejojnë trupin tonë të prodhojë më shumë oksid nitrik (NO), një përbërës thelbësor i cili, duke u akumuluar në gjak dhe inde, përmirëson qarkullimin e gjakut, presionin e gjakut, tonin vaskular dhe vazodilatimin, duke reduktuar rrezikun e hipertensionit, aterosklerozës dhe sëmundjeve ishemike. Nitratet gjithashtu janë shoqëruar me përmirësimin e performancës fizike te atletët.
Një konfirmim i mëtejshëm i fuqive të pabesueshme të kësaj perimeje vjen nga një studim i ri i Universitetit të Exeter në Britaninë e Madhe dhe Institutit Kombëtar të Shëndetit në Shtetet e Bashkuara. Sipas studiuesve, marrja e lëngut të panxharit para stërvitjes përmirëson ndjeshëm forcën e muskujve, duke ju lejuar të ngrini pesha më të rënda dhe të kryeni më shumë përsëritje. Duket se ndihmon më mirë se suplementet dhe pijet që u shiten atletëve për këtë qëllim. Studimi është publikuar në revistën shkencore Acta Physiologica.
Çfarë funksionesh kryejnë nitratet?
Nitratet janë substanca kimike, nga të cilat është veçanërisht e pasur panxhari, të cilat rrisin oksigjenin në gjak dhe na bëjnë të rezistojmë më gjatë dhe më mirë gjatë stërvitjes. Pasi të merret nitrati, ai shndërrohet nga bakteret e gojës në nitrit, i cili, në kushtet acidike të stomakut, shndërrohet në oksid nitrik. Ky i fundit më në fund absorbohet në qarkullimin e gjakut, duke kryer funksione të rëndësishme: në veçanti, zgjeron enët e gjakut, rrit sasinë e oksigjenit që arrin në muskuj dhe kontrollon funksione të tjera të ndryshme në nivelin e trurit, mushkërive, mëlçisë, veshkave, stomakut dhe strukturave të tjera.
“Marrja e tij – siç raportohet nga IRCCS Humanitas – duket se nxit rritjen e muskujve, përmirëson rrjedhën e gjakut në indet e tyre dhe zvogëlon kohën e rikuperimit nga përpjekja fizike.
Në sport, duket se ndihmon në përmirësimin e performancës, veçanërisht për rritjen e ngarkesës së punës të mbështetur, zgjasin kohëzgjatjen e ushtrimeve, për të reduktuar lodhjen gjatë stërvitjeve intensive, për të rritur energjinë në dispozicion dhe përdorimin e glukozës dhe për të rritur të ashtuquajturën pompë muskulore, fenomen në bazë të të cilit rritja e qarkullimit të gjakut në muskuj i bën ato të duken më të mëdhenj dhe më të fortë dhe u jep atyre një pamje më të mirë estetike.
Por ndërsa nitrat dietik dihet se përmirëson performancën e stërvitjes duke rritur qëndrueshmërinë dhe ushtrimet me intensitet të lartë, ende nuk dihet pse ndodh ky efekt.
Për t’iu përgjigjur kësaj pyetjeje, studiuesit nga Universiteti i Exeter dhe Instituti Kombëtar i Shëndetit rekrutuan një grup prej 10 vullnetarësh të shëndetshëm me një moshë mesatare pak më shumë se 20 vjeç dhe rekomanduan që ata të ndiqnin një dietë të ulët të nitrateve deri në tre ditë para fillimit të eksperimentit. Ekspertët më pas i ndanë në dy grupe (i pari piu një gotë lëng panxhari, i dyti piu një pije placebo). Një orë pas marrjes së nitratit, pjesëmarrësve iu kërkua të kryenin 60 kontraktime të intensitetit maksimal të kuadricepsit në një makinë të specializuar për pesë minuta.
Pasi pjesëmarrësit konsumuan pijen dhe para dhe pas stërvitjes, studiuesit hartuan shpërndarjen e nitrateve të gëlltitura në pështymën, gjakun, muskujt dhe urinën e vullnetarëve. Ekipi donte të zbulonte se në cilën pjesë të trupit është aktiv nitrat dietik, për të kuptuar mekanizmat e tij.
