Gerarta Ballo, aktiviste, e angazhuar tejmase në bashkëpunimin mes shqipërisë e italisë në fushën e pensioneve.
Ajo deklaron se vendet vecc vullnetit duhet të paracaktojnë dhe një buxhet në këtë drejtim, ndërsa sa i përket të drejtës së votës së emigrantëve, ajo thotë se Ministria e Diasporës u prit me entuziasëm ama nuk e arriti qëllimin.
Po në lidhje me të drejtën e votës , ajo e gjen fajin sërish te institucionet shqiptare, pasi nuk egziston minimumi as një regjistër për shqiptarët që jetojnë jashtë.
Intervista
Duhet thënë fillimisht se marrëdhënia mes institucioneve nis para 30-vitesh. Shteti Shqiptarë ishte i papërgatitur për një marrëdhënie me një diasporë që u rrit kaq shpejtë në një kohë kaq të shkurtër. Kjo, u pa dhe në nivelin e cilësinë e këtyre marrëdhënieve, pasi shumë shpesh kanë qenë të cunguara dhe madje shteti është sjell dhe njëherë duke i konsideruar jo të pandeshme interesat e tij dhe ato të diasporës. PRa, kjo është dhe e kuptueshme për një shtet që vjen nga një periudë ku nuk ekzistonte lëvizja e lirë e shqiptaërëve dhe struktuart e institucioneve që u përkasin marrëqdhënieve me jashtë ishte e tillë për të mos u përballur me një situatë si kjo. Patjetër që me kalimin e viteve, duhet të ishte bërë më shumë…
-Ministria për Diapsorën? Shpesh vetë shqiptarët në këtë rast të Italisë, kanë qenë vetë përfaqësues, vetë shtet në kuptimin që janë ata të parët që kanë folur për Shqipërinë, që janë munduar të përmirësojnë imazhin e Shqipërisë jashtë vendit. Ministria e Diasporës, ka qenë një ndër pikat kryesore, që diaspora në përgjithësi ka kërkuar që shteti shqiptarë të realizonte. Pra, ministria e diasporës ashtu siç e drejta e votës dhe hapjen e qëndrave të kulturës. Hapja e kësaj minstrie u prit me shumë entuziazëm, por nuk plotësoi atë që ishte e drejta kryesore, e drejta e votës përshembull… Jo nuk ka lidhje me diasporën kjo pjesë. Ka qenë madje shumë e qartë kërkesa e diasporës dhe është transversale ndaj sensibiliteteve politike në diasporë. Për fat të keq ne e ndjejmë në aktualitetin shqiptaër që nuk ekziston as edhe një regjistër për shqiptaërët që jetojnë jashtë vendit. Dhe jemi vërtet shumë larg hapave institucionale, megjithëse është thënë shumë herë edhe kjo në mënyrë transversal nga partitë politike, që do realizohet dhe do jepej e drejta e votës së diasporës. Çalojnë institucionet tona.
Marrëveshja mes Italisë dhe Shqipërisë për pensionet? Është një pikë shumë shumë e rëndësishme për komunitetin shqiptarë në Itali. Në çfarë pike jemi ne?
Themi që ne si komunitet shqiptar i Italisë po bëjmë të gjitha përçapjet tona, që institucionet italiane, shoqëria italine të njoh e të jetë e sensibilizuar drejt kësaj problematike. Kemi qenë dhe tek ministri aktual i punës italian, duke i treguar rëndësinë e kësaj marrëveshje. Ai ka marrë një angazhim të drejt për drejt. Është një senator italian, Tomaso Nannicini, dhe prej kohësh po ndjek këtë çështje dhe këtë vit po ashtu është duke ndjekur. Pra ne po bëjmë atë q ëmund të bëjmë ne si zë i diasporës këtu që tëp ala italiane të jetë e në dispozicion për arritjen e marrëveshjes. Kërkohet dhe një angazhim i fortë nga pala shqiptare, jo vetëm me anë të deklaratave që është shumë shumë mirë, por dhe me një punë konkrete ditë pas dite. Ne shpresojmë të jemi sa më afër, po bëjmë maksiumimin tonë që të realizohet sa më shpejtë, të ketë një buxhetë të dedikuar dhe të hy në fuqi sa më shpejtë. Këto janë hapa që sduhet të harrojmë, që janë pjesë e një pakete për konkretizimin dhe arritjen më në fund të kësaj të drejte për këtë komunitet.
Pra, është rruga institucionale që po ndiqet për dakordësimin e shtyllave të marrëveshjes. Mandej është rrugë tjetër që lidhet me fondet, duhet të kujtojmë që të dyja palët, duhet të parashikojnë fonde të posaçme për realizimin e marrëveshjes. E gjithë kjo do dhe një shpejtësi veprimi pasi ne e dimë shumë mirë se palët politike, angazhohen për diçka, por nuk japin një afat kohor. Thonë se patjetër që do realizohet, por nuk japin afat. Ne e dimë që kemi qytetarë shqiptaër këtu që kanë tejkaluar moshën e pensionti këtu dhe nuk marrin dot pension, pasi nuk ka marrëveshje. Kjo e bënë urgjente këtë histori…
Besoj se nuk ka një fushë ku diaspora nuk mund të kontribuoj, që nuk sjell risi apo nuk sjell një vlerë të shtuar në Shqipëri. Këtë të gjithë ne po e shohim vit pas viti. E dimë shumë mirë se në sa fusha të biznesit, jetës së përditshme kemi persona që janë kthyer nga një eksperiencë emigracioni dhe janë duke u angazhuar në vendin tonë. Dhe për sa i përket gjeneratave të dyta, të treta tashmë dhe po flasim për një emigracion 30-vjeçar, ky rrezik ekziston dhe remitacanta me kalimin e shumë viteve filllojnë e ulen, por ne e dimë që ka një qendrueshmëri të interesit të diasporës për vendin. Çështja e votës, nuk është thejshtë diçka që duam të kemi një të drejtë vote sa për ta pasur, por lidhet me lidhjen që ska munguar dhe vijon ended he sot duke ndjekur zhvillimet në Shqipëri. Vetë qytetarët shqiptaër kanë qenë përfaqësues të shtetit këtu në Itali në një kohë kur shteti ynë ka qenë aq i dobët, saqë nuk ka patur zë, nuk patur forcë e struemente. Edhe sot e kësaj dite, vijojnë të jenë ura lidhëse. Dhe kjo qëndron edhe për gjeneratën e dytë, të cilët kanë forcën dhe pasurinë e të qenit mes dy kulturave, mes dy gjuhëve dhe janë ura lidhëse përfekte. Duhet patjetër të investojmë seriozisht mbi këtë…
A mos ka prapavijë politike që politika shqiptare nuk ka marrë kurajon ti japi të drejtën e votës emigrantëve?
-Prapavijë politike ka gjithnjë për partitë politike. Unë mendoj që ekziston një frikë. Që është një frikë e gjithë politikanëve në mënyrë transversale, pra të mos paturit e kontrollit, kur jepet diçka dhe kur mendon se nuk e kontrollon dot ke frikë ta japësh. Kjo është diçka që vjen për të mirën e të gjithëve, vendit tonë, diasporës. Nuk ka për mua një dyzim interesash mes diasporës e shqiptaërëve që jetojnë në Shqipëri. Po është rrezik humbja e brezit të dytë, është gjynah që kjo të ndodh. Është dhe një elementë, se dua ta shoh në nëja në pozitive. Ne si diasporë dimë potencialin që kemi, duam që ta shprehim këtë potencial. Në një farë mënyre po mundohemit ë bëjmë një punë në këtë drejtim. Ky është një elementë që e theksojnë në shuëm drejtime. Nuk presim gjithë kohës që shteti shqiptaër të angazohet. Qoftë për angazhimin tonë, qoftë edhe për vetë atë që po thonit ju, pra ruajtja e gjuhës, është vetë diaspora që ka ngritur shkollën e shqipes në diasporë për të shoqëruar pikërisht gjenerata e dyta e të trea drejt një njohje të shqipes, të shteti shqiptaër, të vendit, bukurive që kemi etj etj, për të vijuar atë rrugë të nisur nga gjenerata e parë.
