Nga Tommaso Nannicini*
Për herë të parë që nga valët e migrimit në vitet 90, Shqipëria ka rifituar faqen e parë të gazetave italiane. Sa keq që arsyeja nuk ishte ndër më të mirat. Me atë vokacion për teatralitetin tipik të një artisti të dhënë hua politikës (ose një politikani të dhënë hua artit, në varësi të pikëpamjes suaj), kryeministri shqiptar Edi Rama erdhi në Romë për të nënshkruar një marrëveshje me Kryeministren italiane Giorgia Meloni për asgjë.
Italia, ndoshta, do të bëjë në Shqipëri atë që mund të bënte me kosto më të ulëta dhe respekt më të madh për të drejtën ndërkombëtare në territorin e vet. Me shifra të konsiderueshme dhe me komplikime të pashembullta të menaxhimit dhe shkelje humanitare. Shqipëria, në këmbim, do të marrë disa foto në faqen e parë për Kryeministrin e saj dhe disa ndryshime.
Sipas disa gazetave italiane, marrëveshja dypalëshe midis të dy vendeve mbi njohjen e të drejtave të pensioneve do të ishte gjithashtu në këmbim. Por si zakonisht, gazetat tona ndiejnë nevojën e pakthyeshme për të shkruar pa u zhytur në të. Marrëveshja për pensionet mes Italisë dhe Shqipërisë tashmë është shkruar dhe financuar. Nëse nuk është bërë ende realitet, kjo ndodh sepse me sa duket dy qeveritë, përfshirë edhe atë në Tiranë, nuk shqetësohen vërtet. E lëre më nëse mund të shkëmbehet. Asgjë për asgjë.
Nuk është e vështirë ta zbërthesh këtë histori, mjafton të lexosh burimet. Ligji për Buxhetin për vitin 2022, me një amendim timin, caktoi 136.5 milion € gjatë dhjetë viteve, duke filluar nga 1 janari 2023, për të financuar atë marrëveshje (shih paragrafët 1004-05 të nenit 1 të ligjit nr. 30 të 2021 dhjetorit 234). Pas kësaj, nga viti 2032 e në vazhdim, do të jenë 20.3 milionë në vit për të përballuar njohjen e të drejtave të njerëzve nga njëri prej dy vendeve që punojnë në tjetrin. Falë këtij financimi, Italia dhe Shqipëria përfunduan shpejt procesin e negociatave për të mbërritur në një tekst të përbashkët të konventës së sigurimeve shoqërore, të nënshkruar më 26 korrik 2022 në Tiranë. Si drejtues i delegacionit për vendin tonë (i emëruar nga ministri Orlando) i mbaj mend mirë ato ditë: entuziazmin e dy delegacioneve për punën e rëndësishme të përfunduar; shpresa e komunitetit shqiptar në Itali, që me mobilizimin e saj më kishte lejuar mua, Geri Ballo dhe Xhovani Lattanzi ta çoja atë betejë për të drejtat në pallatet e politikës.
Itali-Shqipëri, çfarë ndodhi me marrëveshjen për pensionet e financuara tashmë?
Pas kësaj, çfarë ndodhi? Ajo që ndodhi ishte se Draghi ra dhe dy qeveritë nuk ishin në gjendje të vendosnin nënshkrimin e ministrave kompetentë në atë tekst, i cili tashmë ishte nënshkruar nga delegacionet negociuese që ata vetë kishin emëruar. Një hap i thjeshtë formal që nuk mund të materializohet. Pastaj erdhi qeveria Meloni dhe pritej që ai tranzicion formal të bëhej menjëherë, për të mos shpërndarë burimet e caktuara tashmë që nga 1 janari 2023. Por asgjë, ndonjë burokrat e mbajti marrëveshjen të mbërthyer në një sirtar me motivet e “leshit të dhisë”.
Asnjë arsye teknike, në fakt, nuk pengon afishimin formal të nënshkrimeve: teksti i marrëveshjes është i njëjtë mbi të cilin bazohet raporti teknik i ligjit të buxhetit tashmë i stampuar nga Zyra e Përgjithshme e Kontabilitetit e Shtetit. Teksti u hartua nga përfaqësues të të gjitha ministrive. Shkurt: injoranca e pastër ose abuzimi me pushtetin burokratik. Por kur burokratët sillen kështu, është gjithmonë faji i politikanëve që nuk ndërhyjnë. Mjafton vetëm një telefonatë. Telefonata e një ministri italian që u thotë zyrtarëve: ” “Nxirreni atë tekst ose jeni të gjithë të pushuar”. Mund të kishte një telefonatë të qeverisë shqiptare që i thotë asaj italiane: “Pse bëtë të zhdukej një tekst dypalësh i dakordësuar dhe i financuar tashmë? A duhet të tërheqim ambasadorin tonë nga Roma?” Por telefonat heshtin.
Pas nënshkrimeve të marrëveshjes Itali-Shqipëri për pensionet kishte shumë shpirt dhe shumë mundim. Vuajtjet e atyre që kanë punuar prej vitesh, duke dhënë një kontribut në rritjen e një vendi që nuk ishte i tyre, dhe nuk e shohin atë sakrificë të njohur me pensionin që u takon, është pasioni i komunitetit shqiptar në Itali.
Ekspertiza e teknikëve që në vend që të ngadalësonin procesin përveshën mëngët për të zgjidhur problemet, duke identifikuar burimet, të drejtat dhe procesin e negociatave në mënyrë inovative dhe mes 1 mijë pengesash.
Prapa firmave të marrëveshjes mes Melonit dhe Ramës, gjithsesi, bie era e yndyrës së televizionit live, parullave me bërtitje të teleshopingut, tallja e atyre që nuk kanë mjete për të ndryshuar kanalin, duke e bërë edhe më të papranueshëm bojkotin e marrëveshjes tjetër, asaj të pensioneve. Turp.
Fatkeqësisht ajo është paguar nga një mori njerëzish, shqiptarë dhe italianë, të cilët kanë hedhur kontribute që nuk korrespondojnë për asnjë pension. Le të shpresojmë që dikush do të fillojë ta ndjejë pak atë turp dhe të vendosë të bëjë një telefonatë për ta nxjerrë atë tekst nga sirtari dhe ta nënshkruajë.
Arti është i bukur, edhe kabareja.
Por na ktheni politikën. Nënshkruani marrëveshjen, atë të duhurën.
PS: Për të interesuarit, në versionin online të këtij artikulli, publikojmë tekstin e marrëveshjes së kundërshkruar; Teksti i ligjit të buxhetit është lehtësisht i disponueshëm në faqen e internetit të Gazetës Zyrtare. Kurrë mos fol (ose shkruaj) për diçka pa kontrolluar burimet.
*Ish-senator italian, shkrim i shkruar për Ilriformista/
Nga Tommaso Nannicini*
Për herë të parë që nga valët e migrimit në vitet 90, Shqipëria ka rifituar faqen e parë të gazetave italiane. Sa keq që arsyeja nuk ishte ndër më të mirat. Me atë vokacion për teatralitetin tipik të një artisti të dhënë hua politikës (ose një politikani të dhënë hua artit, në varësi të pikëpamjes suaj), kryeministri shqiptar Edi Rama erdhi në Romë për të nënshkruar një marrëveshje me Kryeministren italiane Giorgia Meloni për asgjë.
Italia, ndoshta, do të bëjë në Shqipëri atë që mund të bënte me kosto më të ulëta dhe respekt më të madh për të drejtën ndërkombëtare në territorin e vet. Me shifra të konsiderueshme dhe me komplikime të pashembullta të menaxhimit dhe shkelje humanitare. Shqipëria, në këmbim, do të marrë disa foto në faqen e parë për Kryeministrin e saj dhe disa ndryshime.
Sipas disa gazetave italiane, marrëveshja dypalëshe midis të dy vendeve mbi njohjen e të drejtave të pensioneve do të ishte gjithashtu në këmbim. Por si zakonisht, gazetat tona ndiejnë nevojën e pakthyeshme për të shkruar pa u zhytur në të. Marrëveshja për pensionet mes Italisë dhe Shqipërisë tashmë është shkruar dhe financuar. Nëse nuk është bërë ende realitet, kjo ndodh sepse me sa duket dy qeveritë, përfshirë edhe atë në Tiranë, nuk shqetësohen vërtet. E lëre më nëse mund të shkëmbehet. Asgjë për asgjë.
Nuk është e vështirë ta zbërthesh këtë histori, mjafton të lexosh burimet. Ligji për Buxhetin për vitin 2022, me një amendim timin, caktoi 136.5 milion € gjatë dhjetë viteve, duke filluar nga 1 janari 2023, për të financuar atë marrëveshje (shih paragrafët 1004-05 të nenit 1 të ligjit nr. 30 të 2021 dhjetorit 234). Pas kësaj, nga viti 2032 e në vazhdim, do të jenë 20.3 milionë në vit për të përballuar njohjen e të drejtave të njerëzve nga njëri prej dy vendeve që punojnë në tjetrin. Falë këtij financimi, Italia dhe Shqipëria përfunduan shpejt procesin e negociatave për të mbërritur në një tekst të përbashkët të konventës së sigurimeve shoqërore, të nënshkruar më 26 korrik 2022 në Tiranë. Si drejtues i delegacionit për vendin tonë (i emëruar nga ministri Orlando) i mbaj mend mirë ato ditë: entuziazmin e dy delegacioneve për punën e rëndësishme të përfunduar; shpresa e komunitetit shqiptar në Itali, që me mobilizimin e saj më kishte lejuar mua, Geri Ballo dhe Xhovani Lattanzi ta çoja atë betejë për të drejtat në pallatet e politikës.
Itali-Shqipëri, çfarë ndodhi me marrëveshjen për pensionet e financuara tashmë?
Pas kësaj, çfarë ndodhi? Ajo që ndodhi ishte se Draghi ra dhe dy qeveritë nuk ishin në gjendje të vendosnin nënshkrimin e ministrave kompetentë në atë tekst, i cili tashmë ishte nënshkruar nga delegacionet negociuese që ata vetë kishin emëruar. Një hap i thjeshtë formal që nuk mund të materializohet. Pastaj erdhi qeveria Meloni dhe pritej që ai tranzicion formal të bëhej menjëherë, për të mos shpërndarë burimet e caktuara tashmë që nga 1 janari 2023. Por asgjë, ndonjë burokrat e mbajti marrëveshjen të mbërthyer në një sirtar me motivet e “leshit të dhisë”.
Asnjë arsye teknike, në fakt, nuk pengon afishimin formal të nënshkrimeve: teksti i marrëveshjes është i njëjtë mbi të cilin bazohet raporti teknik i ligjit të buxhetit tashmë i stampuar nga Zyra e Përgjithshme e Kontabilitetit e Shtetit. Teksti u hartua nga përfaqësues të të gjitha ministrive. Shkurt: injoranca e pastër ose abuzimi me pushtetin burokratik. Por kur burokratët sillen kështu, është gjithmonë faji i politikanëve që nuk ndërhyjnë. Mjafton vetëm një telefonatë. Telefonata e një ministri italian që u thotë zyrtarëve: ” “Nxirreni atë tekst ose jeni të gjithë të pushuar”. Mund të kishte një telefonatë të qeverisë shqiptare që i thotë asaj italiane: “Pse bëtë të zhdukej një tekst dypalësh i dakordësuar dhe i financuar tashmë? A duhet të tërheqim ambasadorin tonë nga Roma?” Por telefonat heshtin.
Pas nënshkrimeve të marrëveshjes Itali-Shqipëri për pensionet kishte shumë shpirt dhe shumë mundim. Vuajtjet e atyre që kanë punuar prej vitesh, duke dhënë një kontribut në rritjen e një vendi që nuk ishte i tyre, dhe nuk e shohin atë sakrificë të njohur me pensionin që u takon, është pasioni i komunitetit shqiptar në Itali.
Ekspertiza e teknikëve që në vend që të ngadalësonin procesin përveshën mëngët për të zgjidhur problemet, duke identifikuar burimet, të drejtat dhe procesin e negociatave në mënyrë inovative dhe mes 1 mijë pengesash.
Prapa firmave të marrëveshjes mes Melonit dhe Ramës, gjithsesi, bie era e yndyrës së televizionit live, parullave me bërtitje të teleshopingut, tallja e atyre që nuk kanë mjete për të ndryshuar kanalin, duke e bërë edhe më të papranueshëm bojkotin e marrëveshjes tjetër, asaj të pensioneve. Turp.
Fatkeqësisht ajo është paguar nga një mori njerëzish, shqiptarë dhe italianë, të cilët kanë hedhur kontribute që nuk korrespondojnë për asnjë pension. Le të shpresojmë që dikush do të fillojë ta ndjejë pak atë turp dhe të vendosë të bëjë një telefonatë për ta nxjerrë atë tekst nga sirtari dhe ta nënshkruajë.
Arti është i bukur, edhe kabareja.
Por na ktheni politikën. Nënshkruani marrëveshjen, atë të duhurën.
PS: Për të interesuarit, në versionin online të këtij artikulli, publikojmë tekstin e marrëveshjes së kundërshkruar; Teksti i ligjit të buxhetit është lehtësisht i disponueshëm në faqen e internetit të Gazetës Zyrtare. Kurrë mos fol (ose shkruaj) për diçka pa kontrolluar burimet.
*Ish-senator italian, shkrim i shkruar për Ilriformista/
