Nga Patrik Sadikaj
Nga të gjithë barometrat e përceptimit të korrupsionit tek shqiptarët, gara mes dy më të korruptuar ka qenë pikërisht politikë-drejtësi.
Herë ka parakaluar njëri a, herë ka parakaluar tjetra, por ama shumë pak janë sfiduar nga sektorë të tjerë të rëndësishëm që japin shërbim për njerëzit.
Shkurt, saktë dhe bukur: Politika është e korruptuar. Shkurt, saktë dhe bukur: Drejtësia është e korruptuar. Ju siguroj se 99 përqind e shqiptarëve mendojnë se korrupsioni shkaktohet nga këto dy hallka, dhe vetëm 1 përqind (janë politikanët dhe njerëzit e drejtësisë) mendojnë të kundërtën. Këto shifra kanë gati 30 vjet që nuk ndryshojnë dhe nëse nuk ka një reagim të fortë, një veprim radikal, do të vazhdojnë të jenë po kështu edhe për 30 vite të tjera.
Edi Rama, pikërisht me premtimin se do të pastronte drejtësinë nga korrupsioni gënjeu shqiptarët në vitin 2013 dhe mori votën për të qeverisur. Edhe në 2017-ën ishte po e njëjta fjali premtuese që i garantoi mandatin e dytë.
Pikërisht gjatë mandatit të dytë, ai nën mantelin e drejtësi pastruesit u bë dashnori më i madh për vettingun. Kështu që me bekimin e ndërkombëtarëve, u nis një procesi i “pastrimit” të drejtësisë.
Padyshim një prej atyre proceseve që unë personalisht mendoj se i duheshin kësaj drejtësie, pavarësisht se ky proces u keqpërdor në mënyrë qesharake. Gjithsesi disa elementë të korruptuar i pastroi, ndërsa shumë të tjerë duhet të pastrohen.
Tani kur jemi në një fazë të thelluar të vettingut, shumica, ndërkombëtarët, por edhe qytetarët që besojnë tek vetting, duan që ky proces duhet të vijojë deri në fund.
Pra drejtësia e korruptuar duhet shpëtuar e fituar si një drejtësi e pastër që shkon në favor të së drejtës e jo në anën e parasë që hodhet në peshore.
Pyetja që shtroj unë, duke marrë pikërisht këtë shëmbull, është fare e thjeshtë:
Meqë Edi Rama në çdo komunikim të tij shqip e anglisht krekoset për suksesin e vettingut në drejtësi, pse nuk mendon njësoj për vettingun në politikë?
A është politika e korruptuar njësoj si drejtësia, mos më shumë?
Padyshim që po. Madje është politika kontribuesja kryesore e korrupsionit të drejtësisë.
Sado të lodhemi duke hequr gjyqtarë e prokurorë nga sistemi, pa hequr politikanët që kapin e korruptojnë njerëzit e drejtësisë, vetting nuk do të japë asnjë rezultat. Do të hajë shumë para, investime e shumë gjëra të tjera, por nuk do të arrijë kurrë të ofrojë zgjidhjen e duhur për pastrimin e drejtësisë.
Pra, thënë qartë: duhet domosdoshmërisht pastrami i politikës nga korrupsioni dhe të inkriminuarit që drejtësia të çlirohet nga prangat e këtyre elementëve që e kanë zënë politikën për fyti.
Nëse nuk bëjmë vetting në politikë, nuk bëjmë dot as vetting në drejtësi dhe anasjelltas.
Ndaj çdo propozim për të pastruar politikën, duhet të jetë një investim për të mos u hedhur poshtë. Mënyrat apo skemat se si mund të bëhet kjo, padyshim që mund të jenë të diskutueshme, por ama pastrimi i politikës nga të inkriminuarit dhe të korruptuarit nuk duhet të jetë dilema e askujt.
Edi Rama nuk ka asnjë justifikim që të thotë jo. Është i dënuar të bëhet pjesë e një sfide historike që do të shënonte edhe fundin e tranzicionit të këtij vendi që ia kanë pirë edhe pikën e gjakut, njerëzit që nëpërmjet politikës janë bërë miliarderë, pronarë tokash e biznesesh të pamerituara, vetëm e vetëm sepse kanë qenë në politikë dhe kanë përdorur pushtetin që të jep kostumi e kollarja në Shqipëri.
Edi Rama apo kushdo tjetër, nuk mundet të na thotë se binjakët siamezë (drejtësi-politikë) janë ndryshe nga njëri-tjetri. E si të tillë, nuk mundet të trajtohen njëri ndryshe e tjetri ndryshe. Fundja binjakët janë ose të nënës ose të njerkës.
Në fund dua të them edhe diçka morale në këtë histori. Ashtu si në drejtësi, që prej vettingut (vettingut të drejtë) që manteli i gjykatësit apo prokurorit nuk është më pronë e vetëm një grushti njerëzish që prej 30 vitesh, por e të rinjëve që shkollohen brenda e jashtë vendit, edhe në politikë ka ardhur koha që të mos jenë më të njëjtit njerëz që e shohim prej ditës së parë që besuam se fituam demokracinë.
Demokraci do të thotë qarkullim elitash edhe në politikë. Hapsira për të rinjtë, jo bunkierë ku nuk depërton dot askush pa lejene e “pronarëve” të politikës.
Vettingu duhet ti japë zgjidhje kësaj. Nuk ka mënyrë tjetër për të shpëtuar demokracinë, veçse të ndalim konceptin e “tokës së nxanun” në politikë e drejtësi.