Protestuesit anti-qeveritar në Iran kanë festuar humbjen e ekipit të tyre nga Kupa e Botës me Shtetet e Bashkuara. Loja ka shërbyer gjithashtu si një qendër e vëmendjes për lëvizjen masive të protestës për të drejtat e njeriut që ka përfshirë Iranin këtë vjeshtë.
Qindra mijëra iranianë kanë dalë në rrugë që nga vdekja e shtatorit të një gruaje 22-vjeçare në paraburgim policor, në atë që është bërë ndoshta sfida më e madhe për regjimin autoritar që ka sunduar vendin që nga Revolucioni Islamik i vitit 1979. Disa tifozë iranianë shpresuan se një fitore kundër SHBA-së të martën mund të gjeneronte edhe më shumë entuziazëm për lëvizjen anti-qeveritare.
Solidariteti me protestuesit
Lojtarët e Iranit nuk kënduan himnin kombëtar gjatë ndeshjes së parë, ku u mposhtën 6:2 nga Anglia. Moskëndimi i himnit duket se ishte shprehje e solidaritetit me protestuesit. Por, në ndeshjen pasuese me Uellsin, që e fituan 2:0, ata kënduan himnin kombëtar. Disa protestues e panë këtë si tradhti ndaj kauzës së tyre edhe pse kishte raportime se lojtarët kishin qenë nën presion nga autoritetet iraniane, shkruan qz.com
“Besoj se çdo ngjarje ndërkombëtare, veçanërisht në përmasat e Kupës së Botës, është një mundësi për t’u parë dhe dëgjuar, si për spektatorët e pranishëm në stadiumin e Katarit ashtu edhe në rrugët e Iranit pas ndeshjes”, tha Touraj, një tifoz iranian nga qyteti verior i Rashtit, i cili nuk pranoi të përdorte emrin e tij të plotë nga frika e hakmarrjes nga qeveria.
Protestat u nxitën nga vdekja e shtatorit e Mahsa Amini, një gruaje 22-vjeçare që vdiq në paraburgimin e policisë së moralit të vendit pasi e arrestuan për atë që ata e konsideruan veshje të papërshtatshme. Amini ishte kurde, një grup minoriteti i margjinalizuar në Iran dhe njihej nga miqtë dhe familja me emrin e saj kurd, Jina.
Që nga shtatori, qindra mijëra iranianë kanë marrë pjesë në protesta. Dhe demonstratat janë rritur përtej thirrjeve për liri më të madhe për gratë; tani, shumë protestues po kërkojnë ndryshimin e regjimit.
Si është përgjigjur qeveria iraniane?
Udhëheqësit iranianë i dënojnë protestat si trazira, duke vënë në dukje se stacionet e policisë janë djegur dhe policia është vrarë. Ata kanë pohuar se protestuesit janë nxitur nga SHBA, ose Izraeli, ose nga grupet kurde në vendet fqinje.
Qeveria gjithashtu është përpjekur t’i japë fund protestave duke përdorur forcën. Të paktën 450 protestues janë vrarë që nga mesi i shtatorit, sipas një grupi avokues që ndjek goditjen e quajtur Aktivistët e të Drejtave të Njeriut në Iran. Ky numër përfshin dhjetëra fëmijë.