Zëdhënësja e Antikorrupsionit në selinë blu, Genta Vangjeli, në një konferencë për shtyp, listoi të gjitha shkeljet e qeverisë gjatë vitit 2013.
“Kjo është një pasqyrë e ekonomisë së zezë dhe të kontrolluar, rënë në duart e 2-3 qeveritarëve të cilët vendosin kombin në shërbim të vetes në bashkëpunim me një grusht oligarkësh, pa hapësirë për shqiptarët e thjeshtë që paguajnë taksa,” tha Vangjeli.
Deklarata:
Në emër të Departamentit të Antikorrupsionit të Partisë Demokratike po paraqes këtë pasqyrë të disa prej shkeljeve të qeverisë përgjatë vitit 2023, me të cilat jemi marrë intensivisht.
Së pari, Prokurimet publike:
Gjatë gjithë vitit 2023 u shpallën fitues të përsëritur, për prokurime të ndryshme, klientë apo familjarë të qeveritarëve të cilët i kemi denoncuar rast pas rasti.
– U përzgjodhën fituese ofertat më të larta duke shpenzuar miliona lekë më tepër se ofertat me çmimin më të ulët.
– U skualifikuan operatorë të tjerë pjesëmarrës me qëllim shpalljen e fituesve të paracaktuar dhe lidhjen e kontratave klienteliste në kundërshtim me dispozitat ligjore.
– Vlerësimi i ofertave nuk ka rritur efiçiencën dhe efikasitetin e procedurave. Autoritetet kontraktore nuk arrijnë të sigurojnë mirëpërdorim të fondeve publike dhe ulje të shpenzimeve, nuk nxitin pjesëmarrjen e operatorëve ekonomikë, dhe as konkurrencën ndërmjet tyre duke krijuar kushte për përdorim pa efikasitet të fondeve publike.
-Rindërtimi:
Nga data 4 janar 2023 deri 27 dhjetor 2023 janë njoftuar 126 procedura të kufizuara lidhur me procesin e rindërtimit, të cilat përfshijnë projektime, ndërtime, mbikëqyrje dhe kolaudime të veprave të ndërtimit, të zhvilluara nga bashkitë Mirditë, Kurbin, Krujë, Tiranë, Shijak, Kavajë si dhe FSHZH e DPPSH.
Tërmeti, kjo fatkeqësi natyrore, ka ndodhur në vitin 2019 dhe ende pas 4 vitesh zhvillohen procedura të kufizuara në kuadër të procesit të rindërtimit për projektime, ndërtime etj, duke bërë që të humbasë “faktori kohë”, i cili është baza për përdorimin e kësaj procedure të kufizuar, përshpejtuar me shumë facilitete dhe jo shumë transparente që përdoret për lidhjen e kontratave të cilat diktohen nga interesa thelbësore të shtetit.
Koncesionet:
Janë 225 kontrata koncesionare me vlerë 23.6 miliardë euro ose 30.6% e prodhimit të brendshëm bruto. Në listën e projekteve koncesionare dhe PPP për vitin 2024, publikuar nga MF, parashikohet vijimi i pagesave për koncesionarët e vendosur nën sekuestro preventive, sirasti i kontratës me objekt “Ndërtimin e landfillit/inceneratorit dhe rehabilitimin e vend depozitimeve ekzistuese Tiranë dhe prodhimin e energjisë elektrike”, vlera 178.3 milion euro, ndërkohë që inceneratori nuk ekziston.
Inkurajojmë organet e zbatimit të ligjit në vend të mos ndalin hetimet duke gjetur fajtorë e dënuar nëpunës zyrtarë të cilët nuk kanë asnjë peshë as akses në vendimmarrje, por të hetohen shkelësit e vërtetë, qeveritarët e korruptuar pa firmat e të cilëve nuk bëhet asgjë, dhe jo sulm mbi bizneset.
Investimet strategjike:
55 të miratuara gjithsej me përfitues të statusit investitor strategjik, ndër ta emra të krimit dhe familjarë të ministrave.
Taksat & Tatimet:
Prej 1 janarit 2024, hyri në fuqi tatimi progresiv në fashën e 15% deri në 23% për bizneset e profesioneve të lira duke sjellë si pasojë rrezikun e informalitetit, dhe duke mos krijuar një sistem të drejtë e të barabartë për tatimpaguesit, pavarësisht statusit të tyre të regjistrimit.
Shërbimi i borxhit:
Ndërsa në vitin 2014 ishte 17.3 miliardë lek , në vitin 2023 deri më 19 dhjetor u rrit në 23.3 miliardë lek.
Prodhimi vendas:
U raportuan 71 raste të parregullsive dhe mashtrimeve të dyshuara në programet IPA dhe IPARD. Fondet e vëna në dispozicion nga BE për fermerët u vodhën nga qeveria Rama. Fermerët luftojnë për mbijetesë sepse tregu zotërohet nga prodhime importi.
Prona private:
Shqiptarët ndodhen në kushtet e pasigurisë së plotë juridike edhe kur rezultojnë pronarë legjitim të pronës. Dokumenti i dëshmisë së pronësisë nuk mbron më pronën tënde, ajo mund të vidhet apo sekuestrohet nga vetë shteti, të cilit ti i paguan edhe taksat për pronën tënde.
Pensionistët:
Sikur të mos ndihmoheshin prej familjarëve nuk kanë asnjë shpresë tjetër për siguruar të ardhurat minimaliste për shpenzimet e ilaҫeve, dritave, ujit dhe ushqimin modest. Pas gjithë jetës së tyre përkthyer në vite pune, sipas qeverisë që na drejton, ata nuk meritojnë as 200 dollarë pension mujor.
Ҫmimet e ushqimeve bazë:
Janë rritur duke krijuar diferencë të madhe me rajonin dhe disproporcinalitet të theksuar me të ardhurat e qytetarëve
Ekonomia shqiptare
-Informale (dëshmuar nga kursi i këmbimit të valutës).
-Është zhdukur shtresa e mesme dhe paratë janë përqendruar në një grusht njerëzish të lidhur me politikën dhe politikanët duke kthyer politikanët në biznesmenë.
-Familjet shqiptare janë dënuar për t`u ndarë për shkak zgjedhjes së mbijetesës duke qëndruar në Shqipëri apo të jetesës dinjitoze në një vend tjetër.
Kjo është një pasqyrë e ekonomisë së zezë dhe të kontrolluar, rënë në duart e 2-3 qeveritarëve të cilët vendosin kombin në shërbim të vetes në bashkëpunim me një grusht oligarkësh, pa hapësirë për shqiptarët e thjeshtë që paguajnë taksa.
Sipas shprehjes popullore “ujku qimen e ndërron por zakonin s’e harron”, kjo sjellje do të përsëritet edhe në vitin 2024.
Zëdhënësja e Antikorrupsionit në selinë blu, Genta Vangjeli, në një konferencë për shtyp, listoi të gjitha shkeljet e qeverisë gjatë vitit 2013.
“Kjo është një pasqyrë e ekonomisë së zezë dhe të kontrolluar, rënë në duart e 2-3 qeveritarëve të cilët vendosin kombin në shërbim të vetes në bashkëpunim me një grusht oligarkësh, pa hapësirë për shqiptarët e thjeshtë që paguajnë taksa,” tha Vangjeli.
Deklarata:
Në emër të Departamentit të Antikorrupsionit të Partisë Demokratike po paraqes këtë pasqyrë të disa prej shkeljeve të qeverisë përgjatë vitit 2023, me të cilat jemi marrë intensivisht.
Së pari, Prokurimet publike:
Gjatë gjithë vitit 2023 u shpallën fitues të përsëritur, për prokurime të ndryshme, klientë apo familjarë të qeveritarëve të cilët i kemi denoncuar rast pas rasti.
– U përzgjodhën fituese ofertat më të larta duke shpenzuar miliona lekë më tepër se ofertat me çmimin më të ulët.
– U skualifikuan operatorë të tjerë pjesëmarrës me qëllim shpalljen e fituesve të paracaktuar dhe lidhjen e kontratave klienteliste në kundërshtim me dispozitat ligjore.
– Vlerësimi i ofertave nuk ka rritur efiçiencën dhe efikasitetin e procedurave. Autoritetet kontraktore nuk arrijnë të sigurojnë mirëpërdorim të fondeve publike dhe ulje të shpenzimeve, nuk nxitin pjesëmarrjen e operatorëve ekonomikë, dhe as konkurrencën ndërmjet tyre duke krijuar kushte për përdorim pa efikasitet të fondeve publike.
-Rindërtimi:
Nga data 4 janar 2023 deri 27 dhjetor 2023 janë njoftuar 126 procedura të kufizuara lidhur me procesin e rindërtimit, të cilat përfshijnë projektime, ndërtime, mbikëqyrje dhe kolaudime të veprave të ndërtimit, të zhvilluara nga bashkitë Mirditë, Kurbin, Krujë, Tiranë, Shijak, Kavajë si dhe FSHZH e DPPSH.
Tërmeti, kjo fatkeqësi natyrore, ka ndodhur në vitin 2019 dhe ende pas 4 vitesh zhvillohen procedura të kufizuara në kuadër të procesit të rindërtimit për projektime, ndërtime etj, duke bërë që të humbasë “faktori kohë”, i cili është baza për përdorimin e kësaj procedure të kufizuar, përshpejtuar me shumë facilitete dhe jo shumë transparente që përdoret për lidhjen e kontratave të cilat diktohen nga interesa thelbësore të shtetit.
Koncesionet:
Janë 225 kontrata koncesionare me vlerë 23.6 miliardë euro ose 30.6% e prodhimit të brendshëm bruto. Në listën e projekteve koncesionare dhe PPP për vitin 2024, publikuar nga MF, parashikohet vijimi i pagesave për koncesionarët e vendosur nën sekuestro preventive, sirasti i kontratës me objekt “Ndërtimin e landfillit/inceneratorit dhe rehabilitimin e vend depozitimeve ekzistuese Tiranë dhe prodhimin e energjisë elektrike”, vlera 178.3 milion euro, ndërkohë që inceneratori nuk ekziston.
Inkurajojmë organet e zbatimit të ligjit në vend të mos ndalin hetimet duke gjetur fajtorë e dënuar nëpunës zyrtarë të cilët nuk kanë asnjë peshë as akses në vendimmarrje, por të hetohen shkelësit e vërtetë, qeveritarët e korruptuar pa firmat e të cilëve nuk bëhet asgjë, dhe jo sulm mbi bizneset.
Investimet strategjike:
55 të miratuara gjithsej me përfitues të statusit investitor strategjik, ndër ta emra të krimit dhe familjarë të ministrave.
Taksat & Tatimet:
Prej 1 janarit 2024, hyri në fuqi tatimi progresiv në fashën e 15% deri në 23% për bizneset e profesioneve të lira duke sjellë si pasojë rrezikun e informalitetit, dhe duke mos krijuar një sistem të drejtë e të barabartë për tatimpaguesit, pavarësisht statusit të tyre të regjistrimit.
Shërbimi i borxhit:
Ndërsa në vitin 2014 ishte 17.3 miliardë lek , në vitin 2023 deri më 19 dhjetor u rrit në 23.3 miliardë lek.
Prodhimi vendas:
U raportuan 71 raste të parregullsive dhe mashtrimeve të dyshuara në programet IPA dhe IPARD. Fondet e vëna në dispozicion nga BE për fermerët u vodhën nga qeveria Rama. Fermerët luftojnë për mbijetesë sepse tregu zotërohet nga prodhime importi.
Prona private:
Shqiptarët ndodhen në kushtet e pasigurisë së plotë juridike edhe kur rezultojnë pronarë legjitim të pronës. Dokumenti i dëshmisë së pronësisë nuk mbron më pronën tënde, ajo mund të vidhet apo sekuestrohet nga vetë shteti, të cilit ti i paguan edhe taksat për pronën tënde.
Pensionistët:
Sikur të mos ndihmoheshin prej familjarëve nuk kanë asnjë shpresë tjetër për siguruar të ardhurat minimaliste për shpenzimet e ilaҫeve, dritave, ujit dhe ushqimin modest. Pas gjithë jetës së tyre përkthyer në vite pune, sipas qeverisë që na drejton, ata nuk meritojnë as 200 dollarë pension mujor.
Ҫmimet e ushqimeve bazë:
Janë rritur duke krijuar diferencë të madhe me rajonin dhe disproporcinalitet të theksuar me të ardhurat e qytetarëve
Ekonomia shqiptare
-Informale (dëshmuar nga kursi i këmbimit të valutës).
-Është zhdukur shtresa e mesme dhe paratë janë përqendruar në një grusht njerëzish të lidhur me politikën dhe politikanët duke kthyer politikanët në biznesmenë.
-Familjet shqiptare janë dënuar për t`u ndarë për shkak zgjedhjes së mbijetesës duke qëndruar në Shqipëri apo të jetesës dinjitoze në një vend tjetër.
Kjo është një pasqyrë e ekonomisë së zezë dhe të kontrolluar, rënë në duart e 2-3 qeveritarëve të cilët vendosin kombin në shërbim të vetes në bashkëpunim me një grusht oligarkësh, pa hapësirë për shqiptarët e thjeshtë që paguajnë taksa.
Sipas shprehjes popullore “ujku qimen e ndërron por zakonin s’e harron”, kjo sjellje do të përsëritet edhe në vitin 2024.
