Anija “Libra” e Marinës italiane është nisur drejt Shqipërisë për të sjellë grupin e parë të emigrantëve në qendrat e ngritura për t’iu nënshtruar procedurave të përshpejtuara kufitare.
Lajmi bëhet me dije nga agjencia italian e lajmeve ANSA, që sqaron se në bord u krye një kontroll fillestar i personave që do të transferoheshin, do të shpëtoheshin në det, për të verifikuar nëse ata plotësojnë kërkesat e kërkuara: të ardhur nga vende të sigurta, meshkuj.
Javën e kaluar u vunë në funksion qendrat në Shëngjin dhe Gjadër dhe do të akomodojnë emigrantët e transferuar në bazë të marrëveshjes që u nënshkrua pak kohë më parë mes kryeministrit shqiptar dhe kryeministres italiane Xhorxhia Meloni.
Struktura është e ndarë në pesë seksione, ku në hyrje ndodhet administrata, ndërsa zona brenda kampit monitorohet nga policia italiane, e cila qëndron ndërmjet ambienteve të punonjësve dhe refugjatëve. Këta të fundit janë të vendosur brenda një rrethimi të dytë, pas atij që rrethon të gjithë kampin.
Kapaciteti aktual nuk i kalon 400 vende, por gjithçka mund të ndryshojë në vazhdimësi. Brenda rrethimit tjetër, të veçuar nga pjesa tjetër e grupit, do të vendosen refugjatët të cilëve u refuzohet azili, por nuk pranojnë të riatdhesohen. Autoritetet italiane do të përcaktojnë mënyrën e operimit në këtë zonë, ku janë vendosur 8 dhoma me nga 4 shtretër secila.
Në fund të strukturës është vendosur edhe burgu, i cili përbëhet nga dhoma gjykimi sipas legjislacionit italian për refugjatët që kryejnë vepra penale dhe ruhet plotësisht nga policia italiane. Pas dhomave të gjykimit janë qelitë.
Sa i përket sigurisë në këto dy kampe, koloneli italian për Mbrojtjen dhe Sigurinë në kampin e Gjadrit tha se, pavarësisht çdo ngjarjeje ose konflikti që ndodh mes refugjatëve, përgjegjësia i takon autoriteteve italiane, duke përjashtuar ndërhyrjen nga autoritetet ligjzbatuese në Shqipëri.
“Nëse ndodh një incident mes emigrantëve, duhet të ndërhyjmë për mbrojtjen e tyre; nuk mund të shohim dhe të rrimë,” tha gjenerali italian Massimmo Schannichio disa ditë më parë. “Siç bëjmë në Itali, do të veprojmë edhe këtu, përfshirë identifikimin e krimeve të tilla, për t’i adresuar autoriteteve në Itali,” shtoi ai.
Procedura për vlerësimin e kërkesave për azil nga emigrantët që do të strehohen në Gjadër pritet të zgjasë 28 ditë.
Qendra ishte planifikuar të hapej më 1 shtator, kur do të vinin edhe refugjatët e parë, por për shkak të vonesave në punime, hapja u shty. Marrëveshja Shqipëri-Itali për refugjatët është arritur më 6 nëntor të vitit 2023, fillimisht për pesë vjet, dhe është planifikuar të priten 36 mijë emigrantë në vit. Ata do të vijnë përmes detit në Portin e Shëngjinit, ku do të qëndrojnë për 48 orë në qendrën pritëse dhe më pas do të dërgohen në kampin e Gjadrit, deri në shqyrtimin e procedurave dhe dokumentacionit për azil.